امروز وهمن امشاسپند و فروردینماه سال 3758 زرتشتی، نخستین روز نَبُر در سال نو، روز پرهیز از خوردن گوشت، شنبه دوم فروردینماه 1399 خورشیدی، 21 مارس 2020 میلادی
روز جهانی زمین 21 مارس، در روز اعتدال بهاری در نیمکره شمالی (یا اعتدال پاییزی در نیمکره جنوبی) برگزار میشود که طول روز و طول شب تقریباً در سراسر جهان برابر است. در سال 2020، روز اعتدال بهاری در سراسر جهان یا همان وقت تحویل سال نوی خورشیدی در ایران برگزار شد.
روز زمین، روزی برای افزایش آگاهی و سپاسداری نسبت به زیستبوم کرهی زمین است. این روز دو بار در سال، یک بار در طول فصل بهار در نیمکرهی شمالی و در طول فصل پاییز در نیمکرهی جنوبی (که فصل بهار آن نیمکره محسوب میشود) برگزار میشود. سازمان ملل متحد نیز هر سال در اعتدال بهاری، این روز را جشن میگیرد. این رسمی بود که توسط فعال صلح، جان مککانل، بازرگان و ناشر آمریکایی و سازندهی پرچم کره زمین در سال ۱۹۶۹ در اجلاس یونسکو معرفی شد و توسط سناتور آمریکایی گیلورد نلسون به عنوان یک جلسهی آموزشی در مورد محیط زیست بنیان گذاشته شد. 21 مارس 1970 برای نخستین بار جشن روز زمین در شهر سانفراسیسکو برگزار شد. ایده برگزاری روز زمین توسط اوتانت، دبیرکل وقت سازمان ملل متحد و سایر رهبران جهان پشتیبانی شده و در سراسر جهان گسترش یافت.
در خیلی از کشورها روز ۲۲ آوریل هم زمان با دوم اردیبهشتماه روز زمین است و جوامع بسیاری نیز هفتهی زمین را با آغاز روز زمین جشن میگیرند و تمام هفته را به فعالیتهای زیست محیطی اختصاص میدهند. می توان گفت روز زمین یک ابتکار عمل مدنی است که همه افراد ، گروه ها و سازمان ها می توانند به آن بپیوندند.
در این روز از سال 1972 سالانه در دفتر مرکزی سازمان ملل در نیویورک (ایالات متحده آمریکا) ، “ناقوس صلح” که در سال 1954 نصب و از سکههای پیشکشی کودکان همه قارهها و همچنین سفارشها، مدالها و دیگر نشانهای افتخار مردم بسیاری از کشورها ساخته شده، به صدا درمیآید. صدای این ناقوس، سمبل همبستگی مردم جهان است. افزون بر این، صدای این ناقوس فراخوان به نجات زندگی در کره زمین است.
این ناقوس دقیقاً همزمان با شروع اعتدال بهاری در نیمکره شمالی و اعتدال پاییزی در نیمکره جنوبی به صدا در می آید. معنای این مراسم این است که برای یک دقیقه، وقتی ناقوس صلح به صدا در میآید ، مردم فکر کنند چه کاری باید انجام دهند تا سیاره ما را نجات دهند، خود را به عنوان شهروندان جهان تحقق بخشند و زندگی همهی موجودات زنده در کره زمین را بهبود بخشند.
بخشی از این مراسم برافراشتن پرچم زمین است که توسط جان مک کونل در سال 1969 ابداع شده است. روی این پرچم عکسی است از سیارهی ما که از فضا گرفته شده است اکنون در این پرچم از تصویر کره زمین روی یک پس زمینه آبی تیره که توسط فضانوردان فضاپیمای آپولو 17 در مسیر رسیدن به ماه گرفته شده، استفاده میشود.
در سال 1997 میلادی، پرچم زمین هنگام جشن روز زمین در سازمان ملل به آناتولی برزاووی، فضانورد شوروی و روسیه پیشکش شد. پس از آن، چند پرچم زمین به ایستگاه فضایی میر رسانده شد. این پرچمهای زمین، پس از بازدید از ایستگاه فضایی میر به موزه های مشهوری در روسیه و آمریکا پیشکش شدند.
در روسیه آیین “ناقوس صلح در روز زمین” نخستین بار در سال 1998 میلادی در مسکو برگزار شد.
سرش سبز بادا ، منش ارجمند
منش بر گذشته ز چرخ بلند
«من» در ادب پارسی به چم منش و روان و دل به کار مى رود. وهمن امشاسپند دومین روز از هر ماه سی روزه در گاهشمار زرتشتی است. واژهی وهمن دو بخشی است یعنی «وهو» به چم نیک و خوب و «منه» از بن «من» بمعنای اندیشیدن شناختن و فهمیدن است هر دو بخش یعنی اندیشه نیک است بهمن از فروزههای اهورا مزدا است در جهان مینوی نمایندهی اندیشه نیک. بهمن در اوستا وهومنه خوانده میشود.
*«من» در ادب پارسی به چم منش و روان و دل به کار مى رود.
استاد فرزانه فردوسی بزرگ میسراید:
سرش سبز بادا ، منش ارجمند
منش بر گذشته ز چرخ بلند
نخستین آفریدهی اهورامزد هست و یکی از مهین ایزدان مزدیسنای هست .
در جهان مینویی نماد پاکى اندیشه و خرد و دانایی خداوندگار هست.
آدمی را به خرد و اندیشه کردن و دانایی بهره مىبخشد و آدمی را به پروردگار هستی نزدیک مىسازد .
وهمن همان بزرگ امشاسپند و ایزد بزرگ هست که در خواب روان اشو زرتشت سپنتمان را به پیشگاه اهورامزدا رهنمون کرد .
ایزد وهومنه به آدمی سخن نیک و گفتار برتر آموزش مىدهد و آدمی را از ژاژگویی و هرزهگویی باز مىدارد.
اندیشهی نیک و منش نیک اهورایی و نخستین امشاسپند و پرستار جانوران هست . نخستین روز نبر در ماه زرتشتی هست و در این روز خوردن گوشت پرهیز مىدارند . با ایزد ماه ، گوش، و رام روز هم کار هستند.
اندیشهی نیک، اندیشهای است که مردمان سراسر جهان را بهسوی اشا سو میدهد و اندیشه بد اندیشهای است که مردمان را به فریب و کژ راهی انداخته و آنها را از اشا دور میسازد. در گاتها سناریوی آزاد اندیشی و دموکراسی اجتماعی بهروشنی بهچشم میخورد. وهومن به اندازهای در آیین مزدیسنی مهم است که گفته میشود آن زندگی بهترین زندگی بهشمار میآید و تنها از راه اشا میتوان به آن رسید. واژهی وهومن در گاتها ۱۲۷ بار آمده است.
زرتشت با نیروی خرد و بکارگیری اندیشهی نیک به شناخت خداوند دست یافت. اندیشه نیک یا خرد مقدس یا بهمن نمادی از گوهر خرد اهورا مزدا است که خود سرچشمه خرد است.