رکاب زنی بر گٌرده‌ی آثار تاریخی، جایی برای دیده شدن

اول بام کاروانسرای صفوی در نزدیکی وزوان و ابیانه و اکنون بافت تاریخی ایزدخواست در فارس، اینبار زیر چرخ‌های  دوچرخه سوارانی که  می‌گویند قصدشان  آگاهی مردم و مسوولان از وضعیت نابسامان بناهای تاریخی است. کسی که این حرکت را آغاز کرده و عکس‌هایش را در فضای مجازی منتشر کرده مردی است که حالا گفته می‌خواهد با دوچرخه‌اش از گنبد شیخ لطفالله پایین بیاید و بر  بام مسجد جامع عباسی  در میدان نقش جهان هم رکاب بزند.
دوچرخه‌سواری برروی  بناها و بافت  تاریخی شهر ایزدخواست و پیش از آن کاروانسرایی در اصفهان کنشگران(:فعالان) میراث فرهنگی را متعجب کرده، اما شخصی که این حرکت را آغاز کرده کسی است که می گوید هدفش بیشتر برجسته کردن وضعیت ناخوشایند آثار و بناهای تاریخی است و می خواهد تلنگری برای مسوولان باشد. حالا او  بنا دارد بر پشت بام مسجد جامع عباسی و گنبد شیخ لطف الله هم رکاب بزند و وضعیت کاشی های این دو گنبد را  با عکس‌هایش به مسوولان و مردم نشان بدهد.
رییس سازمان میراث فرهنگی اصفهان به امرداد گفت: هرگونه اقدامی که منجر به آسیب رسانی به بناها شود از نظر ما مردود است و باید مورد پیگرد قانونی و حقوقی قرار بگیرد. فریدون الهیاری با بیان اینکه آثار فاخر و تاریخی جای دوچرخه سواری نیست گفت: «سازمان میراث فرهنگی مطلع از همه آثار و بناهای تاریخی و وضعیتشان هست.  منابع کشور مشخص است  و ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری  در حوزه میراث فرهنگی  هم همین طور.  سازمان میراث فرهنگی براساس اولویت بندی‌ها و ضرورت‌ها و اوراژانس‌های که  در حوزه میراث فرهنگی دارد  منابع  را در بناهای تاریخی هزینه می‌کند. اگر کسی با  نیت یادآوری وضعیت آثار تاریخی روی دیوارهای بناهای تاریخی دوچرخه‌سواری می کند  بهتر است که زحمتشان را کم کنند.»
او در ادامه با اشاره به بناهای آسیب‌پذیری که توسط این دوچرخه‌سوار رکاب زده شده بیان داشت: «هرگونه اقدامی که در جهت مشارکت در حفظ، احیا و مرمت بناهای تاریخی باشد قابل تقدیر است اما این که روی دیوارهای بناهای تاریخی دوچرخه‌سواری کنند که موجب ریزش و فرسایش بشود، منطقی نیست و این خلاف قانون است.»
الهیاری گفت: «مقاومت بناها متفاوت است و نمی توان اظهار نظر کلی کرد اما در بعضی اماکن، مصالح  بنا فرسودگی دارد و این گونه اقدامات در این محل‌ها برای بنا مشکل ایجاد می کند.»
پور ابوطالب ، مدیر توسعه حمل ونقل پاک و دوچرخه سواری  شهرداری اصفهان است و در ماه های اخیر برای ترویج و تبلیغ دوچرخه سواری  به همراه گروه‌های دوچرخه سواری رکاب می‌زند و فعالیت می کند. او به امرداد می گوید: « ده سال پیش ایزدخواست بودم؛ از نقاط مختلف این  شهر قدیمی عکس گرفتم و در فیس بوک منتشر کردم؛ عکس‌هایی که حتا لایک هم نشد اما وقتی با دوچرخه ام  روی همان بناها عکس گرفتم، فقط به دلیل اینکه روی پشت‌بام آن‌ها با دوچرخه رکاب زده بودم ، عکس ها بیشتر دیده شد. هدفم این است که  وضعیت آثار تاریخی بیشتر دیده بشوند و رسیدگی بشوند نه اینکه خراب بشوند.»
قلعه ایزدخواست متعلق به دوران ساسانی است. مجموعه ی خشتی  بزرگی  از خانه‌های کوچک و گذرگاه‌های تنگ و باریک و  پیچ در پیچ  که بر فراز صخره‌ای در آباده شیراز قرار دارد. اثری که پورابوطالب چند روز پیش به همراه دوچرخه سواران دیگر بر فرازش رکاب زدند و در حالی که دوچرخه هایشان را بالای سرشان علم کرده بودند عکس گرفتند و در فضای مجازی منتشر کردند. پورابوطالب از دلایل دوچرخه سواری اش  بر فراز این مجموعه خشتی و البته آسیب‌پذیر به امرداد می‌گوید: « ایزدخواست از نظر دیرینگی دست کمی  از ارگ بم ندارد ولی هیچ‌کس آنجا  نمی رود و حتا درش هم بسته است. بچه های دوچرخه سوار و کسانی که اهل همان منطقه هستند خودشان با پول خودشان روی آثار را مرمت کرده بودند، اینجا دوچرخه سواری کردیم تا بیشتر آن را به مردم معرفی کرده باشیم.»
او می گوید: «کاروانسرایی که در مسیر وزوان به ابیانه جای دارد وضعیت خوبی ندارد، سقفش پایین آمده و از انبوهی از زباله و کثافت پر شده. چرا کسی نمی‌گوید خوب شد که این عکس ها منتشر شد تا وضعیت این بناهای تاریخی نشان داده شود؛ باید یک مقدار دوستانمان را در میراث فرهنگی قلقک داد و نگران کرد تا متوجه وضعیت آثار تاریخی بشوند.»
وضعیت بناهای تاریخی در حال فرسایش و نگرانی از شرایطی که بر آنها حاکم است، همیشه دغدغه دوستداران میراث فرهنگی است اما باید دید مسولین میراث فرهنگی، کسانی که بودجه ها را برای بناها اختصاص می دهند تا چه اندازه دستشان برای حفظ و احیا بناهایی که کمتر به چشم می آیند و شمار بسیاری هم دارند باز است. الهیاری در این باره می گوید سازمان میراث فرهنگی از این شرایط بی خبر نیست اما امکان ها و بضاعت های سازمان میراث فرهنگی به لحاظ مادی کم است و شاید بسیاری از افراد مثل این دوچرخه سوار از این شرایط بی اطلاع باشند.
این اما اولین باری نیست که کسی در اصفهان هنجارشکنی کرده و برای برجسته کردن آن چیزی که به نظرش باید بیشتر به چشم  مسولین و مردم بیاید حرکتی را به صورت سلیقه ای در شهر آغاز کرده؛ پیش از این در تابستان گذشته یکی از اهالی این شهر با دستان رنگی دیوارهای بافت تاریخی اصفهان را مخدوش کرده بود؛ حرکتی که اعتراضی می نمود اما به واقع نمودی از وندالیسم بر آثار تاریخی بود و با واکنش تندی از سوی مردم روبه روشد.

فرتور رسیده است.

0114