لوگو امرداد

چاپ نخستین تمبر باغ ایرانی در تاریخ تمبر ایران

photo 2018 03 13 14 08 51نخستین تمبر باغ ایرانی در قاب صندوق‌ 170 کشور هموند هم‌پیمانان جهانی پست ذخیره شد تا افزون بر ثبت جهانی در یونسکو به عنوان یک سند در دل تاریخ برای همیشه ماندگار شود.
به گزارش تارنمای امرداد نخستین تمبر ایرانی در دو تمبر با نگاره‌های پلان باغ فین کاشان و فرش چهارباغ بافت اصفهان به چاپ رسید و افزون بر پراکنش آن در ایران به 196 کشور نیز فرستاده شد.
تمبر ابزاری فرهنگی و سیاسی
علی‌اکبر نصرآبادی فرنشین گنج‌خانه ملی ایران و هموند شورای عالی تمبر به خبرنگار امرداد درباره دیرینگی تمبر از آغاز چاپ تا امروز گفت: «تمبر در ایران به دوره‌های قاجار، پهلوی یکم، پهلوی دوم و جمهوری اسلامی بخش‌بندی می‌شود. در روزگار قاجاریه نزدیک به 900 تمبر چاپ شد که بیشتر بازتاب اندیشه سیاسی آن روزگار بود؛ نگاره‌ روی تمبرها بیشتر نیم‌تنه بالا و سر پادشاهان بود.
در زمان پهلوی یکم نزدیک به 300 تمبر چاپ شد که به‌جز شماری چند از نگاره دوره هخامنشیان و پاسارگاد آرمان دوره قاجار پیش گرفته شده بود. در آن روزگار رادیو تلویزیون وجود نداشت و تمبرها ابزاری بود که می‌توانستند اندیشه‌های سیاسی خود را به در خانه‌های مردم ببرند. یکی از اندیشه‌های دوران پهلوی یکم، نشان دادن کلاه پهلوی به مردم بود زیرا همه روزنامه نمی‌خواندند ولی تمبر را همه می‌دیدند و به‌کار می‌بردند.
پهلوی دوم کوشش کرد نگرشی نوتر داشته باشد و بازنگری بر دیدگاه‌های گذشته را داشته‌باشد بنابراین به بازتاب نگاره بناهایی با مهراز (:معماری)ایرانی ـ اسلامی، میراث‌فرهنگی، مردم‌نگاری، نام‌آوران، هنری، طبیعت و… روی تمبرها پرداخت و نزدیک به 900 تمبر به چاپ شد.
آغاز جمهوری اسلامی با جنگ برابر شد به‌همین انگیزه نگاه به تمبر رویکرد دیگری را پیش‌ گرفت. نگاره روی تمبرها بیشتر نگاره شهیدان و جنگ تمحیلی شد. پس از پیمان‌نامه صلح در ایران به موضوعات نام‌آوران، ورزش، میراث فرهنگی و بناهای تاریخی و… نیز پرداخته‌شد و بیش از 900 تمبر تاکنون به چاپ رسیده‌است.»

ارزشمندترین داشته‌های یک تبار در تمبر ثبت می‌شود
هنگامی که هم‌پیمانان (:اتحادیه) جهانی پست (Universal Post Uniun , UPU) تمبری را چاپ می‌کنند به همه هموندانش می‌فرستند که شامل 196 کشور است که در قاب‌صندوق‌هایشان ذخیره می‌شود.
نصرآبادی از جایگاه بالای هم‌پیمانان جهانی پست گفت: « ارزشمندترین داشته‌های فرهنگی هر تباری در تمبر به ثبت می‌سد و اگر کشوری هموند هم‌پیمانان جهانی پست باشد تمبر چاپ شده به کشورهای هموند رفته و ذخیره می‌شود که یک پشتوانه فراملی (:بین‌المللی) به‌شمار می‌آید.
ایران نیز هموند این سازمان جهانی است و هرگاه تمبری در ایران به‌چاپ می‌رسد به کشورهای هموند آن فرستاده می‌شود تا برای همیشه در تاریخ ماندگار شود و هیچ‌کسی نمی‌تواند به آن دست‌اندازی کند.»

photo 2018 03 13 14 09 03
انگیزه چاپ تمبر باغ ایرانی
نصرآبادی گفت که باغ‌ها در جهان به باغ خاوری (:غربی)، باغ باختری (:شرقی) و باغ ایرانی دسته‌بندی می‌شوند. باغ ایرانی به‌نام کشور ایران ثبت جهانی شده‌است درحالی‌که باغ‌های دیگر شامل مجموعه کشورها است.
در جهان باغ ژاپنی شناخته شده‌است و چندین و چندین کتاب در جهان و حتا در ایران برگردانده و نوشته شده‌است ولی باغ ایرانی چندان شناخته‌شده‌ نیست و در کتابخانه‌ها کتابی از این موضوع وجود ندارد. باغ ایرانی از کهن‌ترین باغ‌هایی است که در جهان پدید آمده‌ و شناخته شده‌ترین آن باغ پاسارگاد است که تا امروز نیز برجای مانده‌است.
فرنشین گنج‌خانه پست ایران در دنباله سخنانش افزود: «انجمن مفاخر معماری ایران در یکی از نشست‌های باغ ایرانی مرا نیز فراخوانده‌بود. آن‌جا من بسیار اندهناک شدم که چرا تاکنون نسبت به این برنامه کوتاهی شده‌است و حتا دست‌نوشته‌ای از باغ ایرانی نداریم و چرا ما یک تمبر به‌نام باغ ایرانی ثبت تاریخی نداریم.
درست است که باغ ایرانی به‌کوشش انجمن مفاخر معماری به ثبت یونسکو رسیده ولی شاید در آینده‌ای دور این سازمان کنار برود، ما هیچ سند ثبتی دیگری از این موضوع ارزشمند نداریم. تمبر با این‌که در اندازه کوچکی است ولی در اسناد 196 کشور برای همیشه ماندگار می‌شود و آیندگان با نگاه به آن می‌توانند دراین باره دادخواهی (:ادعایی) بکنند.»
نصرآبادی با شناختی که از جایگاه بالای باغ ایرانی داشت، به‌عنوان هموند شورای تمبر پیگری ثبت تمبر باغ ایرانی شد. نصرآبادی در ادامه افزود: «من در همان نشست به‌عنوان مسوول شورای تمبر به قهاری فرنشین انجمن مفاخر معماری و ابوطالبی سردبیر مجله ویلا امید دادم تا تمبر را به پذیرش (:تصویب) شورای تمبر برسانم که به‌عنوان نخستین تمبر باغ ایرانی چاپ شود.»
از آن‌جایی که نصرابادی دانش‌آموخته مهرازی است به نیکی می‌دانست که نگاه باغ ایرانی در فرش ایرانی نیز درخشیده‌است. مسوول شورای تمبر از انگیزه‌هایش برای چاپ تمبر باغ ایرانی گفت: «نگاره باغ فین کاشان و در کنار آن نگاره فرش چهارباغ، بافت اصفهان را برگزیدم زیرا هر دو هم به‌نیکی نشانی از باغ ایرانی را دارند و هم از دیدگاه گرفیکی شایسته تمبر هستند.
با هم‌پرسی که با بانو شاهچراغی داشتم پلان باغ فین کاشان برگزیده شد. طرحش را آماده کرده و به شورا بردم؛ آنان از این اندیشه استقبال کردند. همان‌جا به قهاری زنگ زدم؛ وی از من خواست تا در نشست هفتگی که یکی از نشست‌های دنباله‌دار باغ ایرانی بود برای هموندان انجمن هم توضیحاتی بدهم.»
سرانجام نخستین تمبر ایرانی 16 اسفندماه در گنج‌خانه هنرهای دینی امام علی (ع) با باشندگی دوست‌داران باغ ایرانی و هموندان انجمن مفاخر معماری رونمایی شد.
در لمینتی که هموندان انجمن امضا کرده یا نقدهایی نوشته‌اند و مُهر رونمایی تمبر هم خورده‌است به درازای دو سال در گنج‌خانه پست در برابر دید همگان قرار دارد، سپس در آرشیو موزه به ثبت و نگه‌داری می‌شود. نصرآبادی در گوشه‌ی این لیمینت نوشته است «سپاس پروردگار را که بخشی از تاریخ (ایران) کامل شد»
نصرآبادی در پایان سخنانش گفت: «من از گاه به دست آمده بهره بگیرم و شادباش بگویم به انجمن مفاخر معماری که انگیزه‌ای شدند تا نخستین تمبر ایرانی ثبت تاریخی شود زیرا من این ثبت را ارزشمندتر از یونسکو می‌دانم. تمبر چند سانتی ابزار گرانمایه‌ی فرهنگی تبارها است که بهترین داشته‌هایشان را بر روی تمبر ماندگار می‌کنند.»

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-01-09