سرو زیر آب؛ نمادی از همبستگی دین‌ها در دفاع از ایران

«سرو زیر آب» یکی از فیلم‌های ارزشی بخش دفاع مقدس در سی‌وششمین جشنوار‌ه‌ی فیلم فجر است.

واپسین فیلم محمد‌علی باشه‌آهنگر، کارگردان فیلم‌های دفاع مقدس، “سرو زیر آب” است. این فیلم در باره‌ی جان‌سپاران گمنام دفاع مقدس ساخته شده و به گونه‌ای نمادین به جان‌سپاری از هازمان (:جامعه) زرتشتی و پیامدهای پس از این رویداد می‌پردازد. همچنین همبستگی میان دین‌ها و گروه‌‌ها‌ی (:اقوام) ایرانی در دفاع از سرزمین نیاکان‌مان را به تصویر می‌کشد.
موبد پدرام سروش‌پور مشاور فرهنگی این پروژه‌ی سینمایی در بخش زرتشتیان بوده و از آغاز در روند شکل‌گیری و پیشرفت این فیلم با گروه تولید همکاری داشته است. همزمان با اکران این فیلم بر روی پرده‌ی سینما، «اَمُرداد» بر آن شد با سروش‌پور درباره‌ی چگونگی ساختار و درون‌مایه‌ی فیلم گفت‌وگو کند که در پی می‌خوانید:

-شما از چه زمانی در جریان ساخت فیلم «سرو زیر آب» قرار گرفتید؟
بیش از 4 سال پیش بود که من و اسفندیار اختیاری نشست نخست را با محمدعلی باشه آهنگر و حامد حسینی در دفتر وی داشتیم. شاید آن زمانی بود که نخستین ساختارهای فیلمنامه‌ی «سرو زیر آب» در حال شکل گرفتن بود. آنچه این فیلم را ویژه می‌کرد وجدان و حس امانتداری این کارگردان فهیم و به نام فیلم‌های دفاع مقدس بود. از آنجایی که در متن داستان روایتی از یک جان‌سپار (:شهید) زرتشتی و پیامدهایی که در هازمان (:جامعه) زرتشتی وجود داشت، اصرار وی از همان آغاز کار بر این بود که آگاهانه و با شناخت کامل از فرهنگ و هازمان زرتشتی این روایت را به فیلم تبدیل کند تا مبادا با فرهنگ و باورهای هازمان زرتشتی ناسازگاری داشته باشد. این همکاری و پیوند تا واپسین زمان‌های آماده شدن فیلم ادامه داشت و من فکر می کنم تیم باشه آهنگر از مدیر طراحی صحنه و لباس گرفته تا گروه فیلمبرداری و موسیقی به یقین موفق بودند و امیدوارم نتیجه این احساس مسوولیت و امانتداری آنها را به نیکی دریافت کنند.
جستار (:موضوع) فیلم در زمینه‌ی چیست و چه پیوندی با هازمان زرتشتی دارد؟
باشه آهنگر روایتگر دفاع مقدس هستند و به شوند (:دلیل) حضوری که در بطن جنگ داشته‌ فیلم‌های وی از ژرفا و صداقت ویژه‌ای برخوردار بوده و در عین حال که همواره بخش‌هایی تازه و نو از این پیامد ارزشمند را مورد ارزیابی قرار می‌دهند.
موضوع بنیادی فیلم روایت شهدای جنگ تحمیلی است. جان‌سپار(:شهید) کسی است که از جان خودش برای دیگران می گذرد بی شک چنین تعبیری در هر دین و فرهنگی بالاترین جایگاه را دارد. ولی این فیلم افزون بر بیان دوباره‌ی این واقعیت که با احساس غرور و ارجی والا همراه هست از جای خالی جانسپاران و نیز اتفاقاتی که پس از این پیامد بر خانواده‌ها می‌گذرد سخن می‌گوید آن هم با نگاهی فرهنگی و ملی.
ویژگی فیلم‌نامه «سرو زیر آب» این است که در دنیای تاریک و بد جنگ و تجاوز و خونریزی، به بیان نیکی‌ها، زیبایی‌ها، نزدیکی‌ها و مهمتر از همه همازوری و همبستگی تمام ایرانیان جدا از هر دین و قومی در دفاع از خاک وطن می‌پردازد.

-این فیلم در مورد کدام جان‌سپار زرتشتی از چه شهری است ؟
این فیلم در باره‌ی جان‌سپار خاصی نیست تمام نام‌ها و شخصیت‌ها در فیلم نمادین هستند شاید به گونه‌ای بتوان گفت قوم لُر و زرتشتیان روستای یزد هم نمادین هستند. این فیلم در اصل روایتگر دو فرزند راستین این سرزمین است که از عزیزترین داشته‌ی خود یعنی جانشان برای پاسداری از این آب و خاک، از دین و فرهنگشان گذشتند. این دو نماد تمام اقوام و پیروان ادیان گوناگون در این سرزمین هستند.

-این فیلم در کجا فیلمبرداری شده و چه کسانی باشه آهنگر را در این فیلم یاری دادند؟
داستان این فیلم در اهواز، روستایی در لرستان و روستایی زرتشتی‌نشین در یزد است که بخش زرتشتی آن در روستای مبارکه و مزرعه کلانتر فیلمبرداری شده است. فیلم‌نامه این فیلم را آقای محمد علی باشه آهنگر و پسر وی آقای حامد باشه آهنگر نوشته و آقای حامد حسینی تهیه کننده آن است. علیرضا زرین‌دست، فیلمبردار، حمید باشه آهنگر، تدوین، عباس رستگار پور، صدابردار،  بهزاد عبدی، آهنگساز، عباس بلوندی، طراح صحنه و لباس، محسن بابائی، طراح گریم، ماکان خاکزاد، جلوه های ویژه تصویری نام دیگر دست‌اندرکاران فیلم است.
همچنین بازیگران برجسته و به‌نامی همچون بابک حمیدیان، مینا ساداتی، مسعود رایگان، هومن برق‌نورد، ستاره اسکندری، رضا بهبودی، حسین باشه آهنگر، همایون ارشادی، مهتاب نصیرپور، فرخ نعمتی، هادی قمیشی و شهرام حقیقت دوست در این فیلم بازی کردند.
اسفندیار اختیاری، نماینده‌ی ‌زرتشتیان در مجلس، فرزانه گشتاسب، دکترا در رشته‌ی فرهنگ و زبان‌های ایران باستان و رامین بامسی نیز در زمینه های فرهنگی و زبان دری با این گروه همکاری داشته‌اند. همچنین دوستان دیگر و روستاییان مزرعه‌کلانتر و مبارکه یزد به ویژه بهرام بهمردی و دلنواز جوانمردی، دهیار مزرعه‌کلانتر نیز در بخش‌های گوناگون فیلم سرو زیر آب را یاری‌رسان بودند.

-موبد سروش‌پور، واپسین سخن خود را درباره‌ی «سرو زیر آب» را بگویید.
به باور من «سرو زیر آب» آفرینه‌ای (:اثری) است ورای تمام مرزهای موجود که حس غرور ملی و انسان دوستی را در وجود هر ایرانی زنده می‌کند و بیانگر ارزش‌هایی از فرهنگ ایرانی است که از یادها دور مانده ارزش‌هایی مانند راستی‌جویی، اخلاق و عشق ورزی. در کنار این ارزش‌ها، هنر بازیگری، طراحی صحنه، فیلمبرداری علیرضا زرین‌دست در به تصویر کشیدن زیبایی‌های سرزمین ایران و موسیقی به یاد ماندنی بهزاد عبدی مجموعه‌ای از ارزش‌ها و زیبایی‌ها را شکل داده که باید به تماشا نشست.

چکیده‌ای از داستان فیلم در پی آمده است:
«راز جهانبخش کرامت فاش می‌شود؟ این راز خواب چیستا، ماه‌رو، گودرز، بهرام، جهانگیر و سرگرد پوشیاس را آشفته می‌کند. جهانبخش برای اثبات بی‌گناهی خود و بازگشت آرامش سفر بلندی را آغاز می‌کند؛ سفری که پایان آن زندگی بسیاری از آنها را دگرگون می‌کند.»،

برنامه‌ی اکران فیلم “سرو زیر آب” در سی‌وششمین جشنواره‌ی فیلم فجر به این گونه است: