ایرانیان باستان به خوبی دریافته بودند، اندیشیدن به چیرگی نیکی بر بدی بنیاد و پایهی پیروزی به شمار میرود و انسانها را امیدوار، جوینده و پویا میپروراند. هماره میکوشیدند تا آن را به دست آورند و دیگران را نیز در آن هم بهره سازند. آنها میدانستند در همایشها تواناییها بازشناسانده میشود. آنان میکوشیدند در یکجا و زمانی معین گردهم آیند تا بخردانه، با پشتکار در پی شناختن راستیها همازور شوند تا با هماندیشی برای پویایی گام بردارند. از همین گونه مکانها، نیایشگاهی به نام «شاه ورهرام ایزد» یادآوری است برای باور مردم دیندار به این اندیشه.
ورهرام ایزد به چم پیروزی قابل ستایش، در باور ایرانیان پیروزی همواره با ارزش و قابل ستایش بوده از این رو در اوستا سرودهایی در ستایش پیروزی آمده است. زرتشتیان در شاهورهرام ایزد گردهم میآیند و با نیایش از پروردگار خواهان پیروزی کسانی هستند که در تازه گرداندن زندگانی، پیش بردن جهان هستی و گسترش آیین راستی میکوشند. شاهورهرام ایزد شریفآباد اردکان یزد یکی از این نیایشگاههاست که هر فرد برای نیایش و رسیدن به آرامش بدان رو میآورد. ساختمان شاهورهرام ایزد شریفآباد نزدیک به یکصد سال پیش ساخته شده و به کوشش خدامراد نوشیروان و به سرپرستی نوشیروان خداداد نوسازی شد. در ورودی شاهورهرام ایزد از چوب چنار پیرسبز بوده که سپستر آهنی جایگزین شده است (از سوی انجمن اشا). یکی از آثار قدیمی احمدآباد که روزگاری زرتشتینشین بوده و به شاه ورهرام ایزد منتقل شده سنگ بزرگ در مهر (آتشکده) آنجا بوده که با زحمت زیاد و غلتاندن سنگ (آذرخش) از احمدآباد به شاهورهرام ایزد شریفآباد آورده شده است.
آتش شاهورهرام ایزد در آغاز از احمدآباد به شاه آذرخروه و سپس به شاه ورهرام ایزد جابجا میشود. آنگونه که سینه به سینه بازگو شده آتش پیشین از سه آتش بزرگ که یکی همان آتش دیرینهی احمدآباد و دو آتش دیگر از آتشکدههای پیشین (شاید ساسانیان) است. شایان گفتن است در گذشته هر وقت جایی از باشندگان زرتشتی خالی میشد آتش آتشکدهی آنجا با رعایت تشریفاتی به آتشکده شهرهای نزدیک جابجا میشد. (در۵۰-۶۰ سال پیش که قنات غسان، سی کیلومتری کرمان، از ساکنان زرتشتی تهی شد آتش آنجا به آتشکده کرمان انتقال داده شد، پارسیان که پیشتر در یمن و عدن آتشکده داشتند پس از ترک آنجا با تشریفاتی با هواپیمای ویژه و فرستادن موبد آتش آنجا را به هند بردند. مهنامه زرتشتیان)
باید دانست ویژگی خیلی از آتشکدهها بسته به دیرینگی آتش آنجاست که یادگار نیاکان است مانند آتش ایرانشاه در اردواره هند که زرتشتیان پس از یورش تازیان با خود بدانجا بردند.
در چهرههایی از گهنبار همواره آتشبند شاهورهرام ایزد با آتشدان ویژه آتشی را که در خانههای برگزارکننده گهنبار بوده برگرفته و پس از ذکر همازوری و گرداندن با آتش شاد ورهرام ایزد هم پیوند میافزاید.
در گذر زمان ساختمان شاهورهرام ایزد نیز بارها با همکاری انجمن اشا، انجمن زرتشتیان شریفآباد و دهشمندان نیکاندیش مرمت و بازسازی شده است. بازسازی، زیباسازی و نورپردازی ورودی شاهورهرام ایزد با یاری دهشمند فریدون بهرام گشتاسبی اردکانی به تازگی به پایان رسیده است.
شادروانان مرزبان پور مرزبان، مهربان خدابخش ترکی، رستم رشید و همسرش، فیروزه دینیار شهریار یادگار و سروش سلامتی از خادمان شاهورهرام ایزد بودند. هماکنون موبدیار ماهیار دهموبد نگهبانی آنجا را بردوش دارد.
شریفآباد یکی از دیرینهترین محلههای زرتشتینشین بوده است ولی تاریخ ورود به این محل مشخص نیست. به باور شماری حتا پایهگذار آنجا زرتشتی است. آنچه آشکارا است زرتشتیان از سدهی هشتم در آنجا سکونت گزیدهاند. دستوران شهروند آنجا و ترکآباد بزرگترین دستوران زرتشتی به شمار میرفتند. باید افزود روزی روزگاری همه ایران زرتشتینشین بوده است. آثار آتشکدهها در سراسر کشور بازماندهی آن یادمانها دیده میشود؛ که برخی یا ویران و یا دگرگون شدهاند. با گذر زمان زرتشتیان عقدا و احمدآباد و ترکآباد پس از ترک محلهای خود به آنجا کوچیده و کمکم شریفآباد تنها منطقه زرتشتینشین اردکان شد. نام اردکان از دو بخش «ارد» و «کان» تشکیل شده که ارد به چم درستی، راستی و سپندینه (:مقدس) ریشه در ارت اوستایی در معنای راستی دارد و کان به چم جایگاه و سرزمین و به گفتهای دارنده معدن است.
بیستمین روز از ماه سیروزهی زرتشتیان ورهرام به چم (:معنا) پیروزی است. زرتشتیان در روز ورهرام ایزد اهورامزدا را نیایش میکنند و از او میخواهند که پیروزی را در زندگی بهرهی آنان گرداند. در این روزهای کرونایی که گردهمایی آیینی امکانپذیر نیست با گزارش تصویری به شاهورهرام ایزد شریفآباد خوش آمدید. ورهرام ایزد و فروردینماه 3759 زرتشتی- 20 فروردینماه-1400
*برگرفته از کتاب گوشهای از تاریخ و فرهنگ زرتشتیان شریفآباد
فــرتورها از شهرام نمیرانیان است.
4090
یک پاسخ
چه تصاوير روح نواز و آرامش بخشی