نام‌های جغرافیایی جزیی از تاریخ، فرهنگ و سرگذشت ملی یک سرزمین هستند و به عنوان اسناد هویتی، میراث مادی و معنوی یک ملت را به نشانه‌ی ماندگاری ارزش‌ها و آرمان‌های برتر بر تارک هستی یک خاک به یادگار می‌نهند.
در کهن دیار ما نام‌های تاریخی بسیاری وجود دارد که ریشه در ارزش‌های فرهنگی این سرزمین دارد. در این بین نام خلیج فارس به دلیل پیشینه‌ی تاریخی و موقعیت منحصر به فرد آن در اندیشه‌ی مردم ایران از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و تداعی کننده‌ی نخستین امپراتوری جهانی ایرانی است که جهان شرق را وامدار تمدن و فرهنگ پویا و شگرفش ساخت.
از باستان تا امروز در همه‌ی آثار تاریخی، جغرافیایی و لغت‌نامه‌های بزرگ جهان آبهای جنوب ایران از پیوستگاه اروند رود تا تنگه هرمز به نام خلیج فارس شناخته شده و آثار باستانی به جای مانده از شهرهای ساحلی این خلیج کهنسال حکایت از وجود یک تمدن 6000 ساله در کرانه‌های خلیج فارس می‌کند، همچنین اصالت نام خلیج فارس را می‌توان در شاهنامه جستجو کرد،فردوسی در چندین مورد دریای پارس و اروند رود را توصیف نموده و یاد‌‌آور می‌شود که ایرانیان تمامی آبهای خلیج و عمان و دریای عرب امروزی را دریای پارس می‌گفته‌اند. در اوستا نیز در چندین جا از خلیج فارس به نام دریای «پویی دیک» یاد شده است. در شماره 18 فرگرد 5 بخش وندیداد آمده است : من اهورامزدا آبها را به دریای «پویی دیک» (خلیج فارس) باز می‌گردانم.
در کهن‌ترین نامگذاری ما، دریای جنوبی ایران را نارماراتو (Nar Marratu) به معنای رود تلخ نامیده‌اند. همچنین در قدیمی‌ترین نقشه‌ی جهان که یک لوحه سنگی بابلی است آبهای خلیج فارس ترسیم شده است. در سنگ‌نوشته‌های تخت رستم و شهر پارسه نیز از این پهنه‌ی آبی در فرمانروایی پارس‌ها یاد شده است.
پژوهشگرانی که درباره نام خلیج فارس پژوهش نموده‌اند بر این نکته هم‌رای هستند که خلیج فارس در تمام سده‌ها و به ویژه در 2500 سال گذشته نامی یگانه و بین‌المللی بوده است.
و افرادی چون «گزنفون»، تاریخ‌نگار یونانی در آثار خود، از آبهای جنوب ایران به نام خلیج فارس یا پارسیان یاد کرده و «دیسئارکوس» در نقشه‌ی جهان‌نمای خود، خلیج فارس را به روشنی نشان داده است.
خلیج فارس از همه نظر یک پهنه آبی مهم و یگانه در جهان به شمار می‌رود. نامی با سه هزار سال پیشینه و کاربرد پیوسته در درازای تاریخ، امروزه به خاطر کژاندیشی و منافع شخصی و قومی و دلایل سیاسی شناسنامه‌ی خود را از دست می‌دهد و هویتش خدشه‌دار می‌شود این در حالی است که مصوبات کنفرانس یکسان‌سازی اسامی جغرافیایی سازمان ملل تاکید دارد که نام‌های تاریخی باید حفظ شود. همچنین از لحاظ حقوقی، پهنه‌ی آبهای خلیج فارس بر پایه‌ی اصول و موازین حقوقی بین‌الملل، تحت حاکمیت و با نظارت ایران است. به موجب قانون تعیین آبهای کرانه‌ای و منطقه‌ی نظارت ایران در دریاها (1313 ه . ش) و قانون اصلاحی آن (1338) حد حاکمیت ایران بر دریای سرزمینی 12 مایل دریایی (حودد2/2 کیلومتر) در نظر گرفته شده است که با توجه به کنوانسیون حقوق دریاها (1982 م) در پیش نویس جدید قانون مناطق دریایی ایران در خلیج‌فارس و دریای عمان علاوه بر دریای سرزمینی، 12 مایل نیز جهت منطقه نظارت در نظر گرفته شده است که با توجه به جزیره‌های متعلق به ایران، می‌توان گفت که بخشی بزرگ از آبهای خلیج فارس در حاکمیت و نظارت کشور ایران است.
از آن‌جایی که خلیج فارس نامی تاریخی و میراث فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است و به دلیل وجود نهفته بارهای ارزشی نام‌های تاریخی که انسان را با گذشته‌های دور و فرهنگ‌های متعدد پیوند می‌دهد، بنابراین سزاوار نیست که این میراث معنوی و فرهنگی مردمان این سرزمین با امواج سیاسی وتغییر سیاست‌ها دستخوش تحریف شود. بنابراین وظیفه‌ی همه‌ی ایرانیان است که در راستای حفظ معنویت‌های سرزمینی از هیچ تلاشی دریغ نکرده و از طریق سازمان‌های بین‌المللی مانند یونسکو از حقانیت ایران در مورد نام خلیج فارس دفاع نموه و با اجرای برنامه‌ها و کنفرانس‌های متعدد در مورد خلیج فارس، جهانیان را با گذشته‌ی این نام تاریخی پیوند دهند.
ایران تو مادری و خلیج فارس چون کودکی نشسته به دامانت
شهر هزاره‌ها که بر آن نقش است باشد گواه روشن و عنوانت
این نام آکنده شد ز هزاران سال بر روی کتیبه‌ی ایوانت
دریای پارس خواند ورا تاریخ از عهد داریوش جهان بانت
امواج پرخروش خلیج فارس هستند جاودانه ثنا خوانت
هر موج پای کوبد و دست‌افشان شکر آورد به درگه یزدانت
تنب بزرگ و کوچک و بوموسی هستند پاره‌های تن و جانت
نام خلیج فارس سزای توست تاریخ پیر شاهد برهانت
ای کشور فروغ اهورایی بادا خدا همیشه نگهبانت
(توران شهریاری)
دهم اردیبهشت‌ماه، روز ملی خلیج فارس بر ایرانیان و حق‌دوستان جهان گرامی‌باد
یک پاسخ
که دارا ، فارس گفتا نام دریا چه رخشانید و خوشنامید و زيبا
که بر پیشانی تاريخ و دنیا درخشد نام پارس و نام دارا