فرمان شرمآور، مسولان در ماههای پایانی سال گذشته با مصوبهی «امحای لنجهای سنتی»، پایان یک عمر دلخوشی دریانوردان جنوبی را رقم زد و این دلنگرانی توشهی نوروز و سال پیشرویشان شد .
نگاه بدبینانهی هیات دولت با آرمان از میانبردن ابزار قاچاق کالا از دریا و توجیه نابخردانهی انتقال فعالیتهای غیررسمی به رسمی و تجاری، رونق فعالیتهای کشتیسازی داخلی و خدمات تعمیر و نگهداری آنها و نیز افزایش ایمنی دریایی؛ به مصوبهی نامنصفانهی ازمیانبردن لنجهای چوبی در پایان سال پیش انجامید.
دولتمردان بیدرد، بیخبر از آناند که لنجها برای مردمان با جسارت جنوب ایران و ساکنان سختکوش شمال خلیجفارس، همسفر روزگاران تلخ و شیرین بازرگانی، ماهیگیری و غواصی مروارید تا زنگبار، بمبئی و چین و ماچین بودهاند. هرمزگان، بوشهر، سیستان و بلوچستان و خوزستان خاطراتشان را با لنج و دریا و دلواپسی و دلدادگی به آنها گره زدهاند. افسانهها و استورههایشان را در لنجها و شناورهای بادبانی دیدهاند. المانهای شهری و گنجینهایشان را بر مبنای این هنر و فرهنگ هزارانساله جان میبخشند. در لنجهای چوبی به گردشگران گل میدهند و از آنان لبخند میستانند. این لنجها، سفیر مهربانیاند و دریانوردان دریادل و پیشگام جنوب، پرچم سپید صلحودوستی ایرانیان را با این لنجها بر فراز قلب مردمان سراسر جهان برافراشتهاند. اینک با کجاندیشی کدامین کلیددار، سنتها، آیینها و اندیشههای ما به روز سیاه نشستهاند تا میراث تاریخی و فرهنگی لنج و لنجسازی سنتی، به سختی نفس بکشد و در آستانهی جان سپردن باشد.
در باور جنوبیها نمیگنجد که در کارگاههایی با بوی گل ابریشم و عطر تن که در آن موسیقی متن، افکت عاشقانه و آوای دلپذیر لنجسازان، بندرهای تاریخی لافت، گوران، پُهل، کنگ و شبهجزیرهی جاسک در هرمزگان و چابهار و گناوه، گنگ بهگوش میرسد، رنگ خاموشی و فراموشی گیرد.
یونسکو به جنوب هویت جهانی بخشید آنگاه که سوم آذر ۱۳۹۰ در ششمین دوره نشست کمیتهی میراث ناملموس جهانی در شهر بالی اندونزی، «مهارتهای دانش سنتی لنجسازی و دریانوردی ایرانیان در خلیج فارس» را در فهرست میراث معنوی، ثبت جهانی کرد و دولتمردان کمتر از یک دهه پس از این رخداد خوشایند، دل دریانوردان جنوب را درهم شکستند وقتی پایان سال 1399 زیرمصوبهی «امحاء لنجهای سنتی» را امضا کردند.
آنچه در بالا آمده است بخشی از گزارشیست با عنوان «پایان یک عمر دلخوشی جنوبیها» به قلم یوسف ملایی که در تازهترین شمارهی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این گزارش را در رویهی دوم (رویداد) شمارهی 439 هفتهنامهی امرداد بخوانید.
«امرداد» شمارهی 439 از دوشنبه 20 اردیبهشتماه 1400 خورشیدی، در روزنامهفروشیها و نمایندگیهای امرداد در دسترس خوانندگان خواهد بود.
خوانندگان میتوانند برای دسترسی به هفتهنامهی امرداد افزونبر نمایندگیها و روزنامهفروشیها از راههای زیر نیز بهره ببرند.
