با هم ایران را بشناسیم (7)

پریان؛ کهن روستایی که بوی مهربانی می‌دهد

خبرنگار امرداد: نگار جمشیدنژاد
1397-03-10
00:00

هفته‌نامه‌ی امرداد با آرمان شناساندن گیرایی‌ها (:جاذبه‌ها) و دیدنی‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی و گسترش گردشگری درون‌کشوری در نگر (:نظر) دارد تا برترین خواستگاه‌های گردشگری ایران را بر پایه‌ی سنجه‌هایی (:معیارهایی) که در دنباله خواهد آمد به خوانندگان خود معرفی کند. در پایان سال با رای خوانندگان و گروهی از کارشناسان گردشگری برترین گیرایی‌ها معرفی می‌شوند.

ایران سرزمینی است با طبیعتی شگرف و تاریخی دیرینه. این فلات کهن زیبایی‌هایی طبیعی و تاریخی بی‌مانند و بی‌شماری را در دل خود جای داده است که هر کدام به‌ تنهایی بستری برای گسترش صنعت گردشگری هستند. این صنعت هم‌اکنون از صنعت‌های پیشرو در جهان است و همه‌ی کشورها بر سر جذب این سرمایه‌ی بزرگ هماوردی (:رقابتی) تنگاتنگ دارند، ولی به این صنعت ولی در ایران بی‌مهری شده است و همدلی وهم‌اندیشی ملی در این راستا نیازی بایسته (:ضروری) است.

خوانندگان امرداد می‌توانند گزارشی کوتاه همراه با عکس از گیرایی‌های شهر یا استان خود را برای معرفی به هفته‌‌نامه‌ی امرداد بفرستند.

عکس‌ها و گزارش خود را می‌توانید به شماره‌ی: 09198040593 تلگرام یا به نشانی: [email protected] بفرستید. گزارش‌ها و عکس‌های شما در هفته‌نامه و تارنمای امرداد منتشر خواهد شد. در پایان سال با دیدگاه‌سنجی از خوانندگان و رای کارشناسان استان‌های برتر گردشگری ایران شناسانده خواهند.

روستای پریان؛ رویایی برای آرامش

پریان نام روستایی در استان کرمانشاه است. این روستا در بخش دینور شهرستان صحنه و در دامنه‌ی کوهی با نام پشتِ پری (پشت پریان) دهستان کندوله جای دارد. روستای پریان همراه با روستاهای کندوله و شریف‌آباد تنها روستاهایی در منطقه‌ی دینور هستند که اهالی آن‌ها به زبان هورامی سخن می‌گویند.

درباره‌ی نام این روستا چند دیدگاه وجود دارد. نخست اینکه برخی آن را برگرفته از همان واژه‌ی فارسی پریان دانسته و باور دارند این نام به شوند (:دلیل) طبیعت دلنشین و آب و هوای خوش آن است. اما با در نگر (:نظر) گرفتن اینکه اهالی این روستا به زبان هورامی سخن می‌گویند می‌توان ریشه‌ی نام این روستا را برگرفته از واژه‌ی هورامی «پر» (par)به معنی « سرشار» و همچنین « یانه» yāne دانست که در زبان هورامی به معنی خانه است. گرچه هم اکنون به دلیل کوچ بیشتر اهالی از این روستا شمار خانه‌های مسکونی در آن کاهش یافته است.

نمایی از روستای پریان از زاویه‌ی جنوب خاوری (:شرقی) و از فاصله‌ی یک کیلومتری روستای پریان در دامنه‌ی کوه پشتِ‌پری و در جنوب غرب کوه بزرگ زران بوده که به باور برخی نام کوه بلند زران با طلایی رنگ شدن قله‌ی این کوه در زیر تابش نور خورشید بی‌پیوند (:ارتباط) نیست. این روستا در شمال باختری (:غرب) دشت بزرگ دینور جای دارد و برای رسیدن به آن باید از راه فرعی که از دینور به منطقه‌ای به نام بانیان کشیده شده و در دل کوه از کنار روستاهای بزرو و شریف‌آباد گذر کرد.

وارون (:برخلاف) دیگر روستاهای دشت دینور که به شوند مسطح بودن و جای گرفتن در کوهپایه‌ها مناسب کشت زمین و کشاورزی هستند، زمین‌های پیرامون روستای پریان که شیب دار هستند چندان مناسب کشاورزی نیستند. افزون‌بر این کمبود چشمه‌های پرآب در این منطقه از پیشرفت آبیاری زمین و پرورش محصولات کشاورزی جلوگیری می‌کند. با این همه اهالی این روستا پشت در پشت به کار باغ‌داری به‌ویژه پرورش انگور مشغول هستند.

خانه‌های کاهگلی در کنار نهرهای روان نمای زیبایی روستای پریان

در سال‌های گذشته کمبود بارندگی و بروز خشکسالی که به کاهش منابع آبی و خشک شدن شماری از چشمه‌های این روستا انجامید، کار باغداری و پرورش فرآورده‌ها را در این روستا با دشواری روبه‌رو کرد. بیشتر مردم این روستا به ویژه جوانان وادار به کوچ به شهرهای دیگر به ویژه کرمانشاه شدند. افزون‌بر این دور از دسترس بودن این روستا و فاصله‌ی آن از جاده اصلی دشت دینور بر این مشکلات افزوده است. چنانچه هم‌اکنون جمعیت این روستا نزدیک به 150 تن و شمار خانوارهای آن نزدیک به 40 خانوار است. سوغات پریان انگورهای گوناگون، توت، بادام، گردو و عسل است. مردم این روستا به کار پرورش زنبورعسل هم مشغول هستند. کوچه باغ‌های پر ازشکوفه‌های بادام، درخت‌های تنومند توت، باغ‌های گردو، تاکستان‌های انگور و خانه‌های زیبای روستایی ایستاده در کنار آب‌های روان نمای اصلی این روستا را می‌سازند. برای دیدن روستای پریان، باید به منطقه میانراهان از بخش دینور در استان کرمانشاه سفر کنید جایی که بافت طبیعی و تاریخی روستا به شکلی خیال‌انگیز در طبیعت جا خوش کرده و بخشی از طبیعت سبز منطقه شده است. این روستا که در 63 کیلومتری شهرستان صحنه است یکی از بخش‌های دهستان کندوله به شمار می‌رود. روستای پریان هر سال پذیرای گردشگرانی هستند که نام این روستای کوچک را از گوشه و کنار شنیده‌اند و آوازه‌ی باغ‌های بادام و گردو، تاکستان‌های بی‌شمار انگور، درختان تنومند توت، بافت طبیعی روستا، آب‌های جاری در جای‌جای روستا، کوچه باغ‌هایی با شکوفه‌های بادام به گوششان رسیده است.

روستای پلکانی و زیبای پریان گذرهای پهناور دارد و در برخی از آن‌ها درختان بلند و نهرهای آب، فضای دلپذیری را به وجود آورده است. تاکستان‌های زیبا و پرشمار که در فصل تابستان خوشه‌های انگور از تاک‌های آن آویزان می‌شود همراه با باغ‌های پلکانیِ جای گرفته در دامنه‌ی کوه زیبایی این روستا را دوچندان کرده است.

خانه‌های پریان از شیوه‌ی زندگی و کار روستاییان تاثیر گرفته است و بیشتر دارای ایوان هستند. بیشتر مصالح به کار رفته در خانه‌ها، خشت و گل است که هنرمندانه به کار گرفته شده‌ است. دیوار خانه‌های خشتی به دلیل سرمای سخت زمستان ضخیم است و در قاب روزنه‌ها پنجره‌های کوچکی گذاشته شده است. سقف خانه‌ها مسطح و با تیرهای چوبی و اندود کاهگل پوشیده شده است.

درخت‌های گوناگون مانند‌ کیکم، بلوط، گویج، بلالوک، ارژن و همچنین پونه، گل گاوزبان، گل کبود، چای کوهی، گل ختمی، بومادران و گَوَن که مصرف دارویی نیز دارند، از دشت دینور به‌ویژه در بهار و تابستان بهشتی زیبا ساخته است. همچنین کوه‌های پریان زیستگاه گونه‌های پرندگان و جانورانی مانند کبک، تیهو، گرگ، روباه و خرگوش است.

ویژگی‌های روستای رویایی پریان

1. آسانی رفت ‌و ‌آمد (مواردی چون سختی راه، وسایل رفت و آمد، فاصله‌ی گیرایی‌ گردشگری تا نزدیک‌ترین شهر با جمعیت بیش از 100 هزار تن نیاز است): فاصله‌ی روستای پریان تا شهر کرمانشاه نزدیک به 90 کیلومتر است.

2. دیرینگی دارد؛

3. شمار بازدیدکننده‌ها: به شوند ناشناختگی شمار بازدیدکننده‌ها کم است؛‌

4. ثبت‌ ملی: نشده است؛

5. ثبت‌جهانی: نشده است؛

6. شگفتی: پلکانی و کاهگلی بودن بافت مسکونی روستا، کوچه‌باغ‌های زیبا و وجود درختان توت 500 ساله. درخت‌های کهنسال توت از سوی میراث فرهنگی در فهرست انتظار ثبت جای دارند؛

7. دست‌نخورده بودن (:بکر بودن): پریان از روستاهای کمتر شناخته شده‌ی ایران به‌شمار می‌آید که بافت کهن خود را حفظ کرده است، به گونه‌ای که حتا با خودرو نمی‌توان به بافت روستایی وارد شد؛

8. سوغاتی‌ها: انگورهای گوناگون، توت سفید، آلبالوی وحشی، شلیل، آلو، عسل،… سُرمه‌‌ی چشم و …؛

9. ضریب امنیت: امنیت روستا به گونه‌ای است که ساکنان درب خانه‌های خود را همیشه باز می‌گذارند؛

10. امکانات رفاهی: روستای پریان دارای اقامتگاه بومگردی است؛

11. خوراک‌های بومی ویژه: نان تنوری، ترخینه و نان کُلِره یا کلانه که خمیر آن با پیاز، گردو و گیاه دارویی بومی سیردنکه آمیخته و بر روی ساج پخته می‌شود.