روز دوم از بیست‌وسومین دوره‌ی همایش اوستاخوانی و گاتاشناسی مانتره با ارایه نوشتارهایی در بخش گاتاشناسی و در رده‌ی جنبی بالای 18 سال همراه خواهد بود.
«گویش بهدینی» و «در پیچ و خم زندگی مشترک» از نوشتارهایی هستند که در روز پنج‌شنبه، 11 شهریورماه 1395 خورشیدی از سوی شرکت‌کنندگان به باشندگان ارایه میشود.
گوهرتاج خداد کوچکی(خادم)، پدرام سروش‌پور، فرانک نمیرانیان، مهران سپهری، بهنام مرادیان و داریوش یلزاده نیز در بخش محور همایش «مانتره» پیرامون چیستی هویت زرتشتی سخن می‌گویند.
چکیده‌ی نوشتارهای رده‌ی جنبی بالای 18 سال در روز دوم همایش «مانتره» را در ادامه می‌خوانید:
تالار بزرگ
گردشگری ،زندگی یا مرگ زود رس
سینا کیانی، مهیار قندشاهی
گردشگری روستایی می‌تواند زمینه‌ای برای نجات روستاهای خالی از سکنه و در حال ویرانی باشد. چهار روستای زرتشتی‌نشین مزرعه کلانتر،اله اباد، چم ومبارکه؛ روستایی هستند که در برابر خشک‌سالی و ترک جوانان برای کار و تحصیل در شهرهای بزرگ کمررو به ویرانی نهاده‌اند؛ در حالی که افرادی دل‌سوز کمر همت بسته و در پی آبادانی و رونق دگرباره‌ی این سرزمین‌ها هستند. که اگر از حمایت‌های مالی و انسانی و همچنین فکری برخوردار باشند علاوه بر نجات روستا می‌توانند زمینه اشتغال را برای جوانان فراهم آورند، که در این مقاله راهکارهای اجرا شده‌ی آنها در سال‍‌های اخیر مطالبی جمع آوری گردیده تا با نقد و بررسی آن ها توسط صاحب نظران چراغ راه کسانی باشد تا خواهان ادامه راه آنان هستند.
خدمات پشوتن جی دوسابائی مارکار و میرزا سروش لهراسب
اسفندیار مالی، فریدون نجمی
نیکی یکی از فروزه‌های اهورائیست و هر کس نیکی را بهرگونه و هرجا ارزش نهد و پاس دارد بدان می‌ماند که آفریننده نیکی را ارج نهاده سپاس گفته است و این شیوه بزرگ مردی دهشمند و رادمردی‌ست پرارج و بی‌ریا و بی تظاهرکه همواره بر آن است بهر گونه که بتواند فرهنگ‌ها و دانش‌های نام‌آوران و کوشش‌ها وتلاش‌های خدمت‌گزاران را ارزشیابی و با یاد و بزرگداشت و سپاس از نیکی های آنان بدینگونه نیایش پروردگار را بجا آورد و در این راه چه مردان و زنانی که کمک کار وهمراه او بودند تا به کمک و یاری هستی بخش دانا و توانا قدمی در پیشرفت جامعه زرتشتی و کاهش بی سوادی بردارند.
بررسی گویش بهدینان از دیدگاه جامعه شناسی
مهرداد خسرویانی
زبان همواره در حال تغییر است و به مرور زمان برای هر زبان در هر گوشه جهان رخ میدهد. در بین ایرانیان زبان های مختلفی رایج
است اما زبان فارسی ربان رسمی و معیار است. در بین اقوام ایرانی ، زرتشتیان دارای گویش مخصوصی هستند که از نظر ساختار و واژگان نسبت به زبان معیار تفاوت دارد. این گویش در یزد و کرمان رواج داشته است و دارای تعداد زیادی لهجه می باشد.
به مرور زمان این گویش نیز دست‌خوش تغییرات زیادی شده است. چرا که زندگی اجتماعی دگرگونی‌های زیادی به خود دیده است. این عوامل تاثیرگذار هم بیرونی هستند و هم داخلی. این موارد همگی باعث دگرگونی‌هایی از جمله تداخل و تغییر زبان شده است.
در پیچ و خم زندگی مشترک
افشین تشکر، رامبد خسرویانی
ازدواج امری شایسته و بسیار ارزش‌مند است بگونهای که اشوزرتشت اسپنتمان نیز در گات‌ها به آن اشاره کرده است، اما چه عواملی این امر بسیار شایسته و پسندیده را به خطر میاندازد و آن را در معرض طلاق یا جدایی قرار می دهد؟ چه معضلاتی در این دوران، امر ازدواج را رنج میدهد؟
بسیار میبینیم که مقالههایی در مورد معضلات و عوامل طلاق در جامعهی مسلمان تهیه میشود و به چاپ میرسند،اما این نوع مقالات در جامعه ی زرتشی کم و کمیاب هستند. ما سعی کردهایم در این مقاله به تعدای از معضلات و عوامل طلاق بپردازیم و در پیدا کردن راهکاری برای جلوگیری از طلاق و بعد در ارائه راهکارهایی برای ازدواج موفق بکوشیم.
بررسی و …
رامتین شهرت
در این نوشتار سعی شده است جاذبه گردشگری زرتشتی یزد را طبق نظرات گردشگران در معتبرترین سایت گردشگری جهان بررسی شود و هیچ کار دیگری به جز بررسی انجام نگردد.
نگارنده امیدوار است این بررسی در روزهای سخت برنامه‌ریزی گردشگری به کار آید.
اصلاح آیین‌ها و سنت‌های دینی و چالش‌ها و راهکارهای پیش روی آن؛ بررسی موردی چند آیین
بهنام مرادیان
آیین‌ها بر پایه ارزش‌های یک اجتماع شکل گرفته‌اند و برخی از کارکردها و نیازهای اجتماعی را با یک رویکرد تکرارمحور انجام می‌دهند. هرگاه ارزش‌های حاکم بر یک جامعه یا بخشی از فرهنگ دگرگون شود یا آن کارکرد یا نیاز دگرگون شود، آیین‌ها هم عوض می‌شوند.
این نوشتار تاکید می‌کند که برای اصلاح آیین‌ها، باید بخش مناسب و درستی را جایگزین بخش ناکارآمد کرد و حذف و سانسور تاثیر بسیار مخربی بر پیکره فرهنگی جامعه دارد.
پیشنهادهای این پژوهش برای اصلاح چند آیین به صورت موردی و چکیده:
الف: تبدیل داد و دهش در گاهنبار از دهش مواد خوراکی به دهش دانش، تخصص، مشاوره، راهنمایی و …
ب: افزودن و جایگزینی روز زامیاد به روزهای نبر به جای روز ماه.
پ: کاشتن دانه‌های میوه‌های مصرفی در طول سال در گلدان و جایگزینی آن با سبز کردن گندم در خوان نوروزی.
ت: کاشتن درختچه و بوته‌های خار و گیاهان مقاوم در بیابان‌های اردکان یزد به عنوان بخشی از آیین هیرومبا.
انسانیت و اخلاق، پیشرفت و قانون
سروناز نیکجو
مهم‌ترین بحران زندگی اجتماعی انسان در دوران مختلف تاریخ بشر، مساله اخلاق و نحوه‌ی سلوک انسان در جامعه با هم‌نوعان خود بوده است. هرچه زندگی انسان پیچیده‌تر میشود، مسأله ی اخلاق هم شکل پیچیده‌تری به خود گرفته و تعریف اخلاقی روابط انسان‌ها در جامعه مشکل تر و تشخیص مصادیق اخلاقی از غیراخلاقی دشوارتر میگردد. در جامعهی پزشکی بحث اخلاق به دلیل اهمیت این حرفه از جایگاه ویژه ای برخوردار است و حتی مباحث اخلاق پزشکی با عنوان medical ethics مباحث علمی بسیار جدی و گسترده ای را به خود اختصاص داده است. علت تاکید بر اهمیت اخلاق پزشکی اساسا به این خاطر است که مسایل آن فراتر از اخلاق عمومی است. در عرصه‌ی پزشکی این حکم ادق است که اساسا حرکت طب بر محور اخلاق بوده و پایه‌های آن بر مبانی اخلاقی استوار است. لذا در این مقاله سعی میشود دیدگاه مربوط به موضوع اخلاق پزشکی در ایران باستان، نقش و اهمیت آن در جهت برخورد انسانی، شرافتمندانه و احترام‌آمیز مورد بررسی قرار گیرد.
با توجه به اهمیت و نقش اساسی علم اخلاق در حرفه‌ی پزشکی،باید اذعان داشت که در گذشته، شناخت و معرفت نسبت به حقایق در میان حکیمان محکم‌تر و افزون بر داشتن درجات علمی بالا، از منزلتی روحانی نیز بهره‌مند بودند. به همین نسبت نیز التزام آنان به اخلاق و معنویات کامل‌تر بوده و در حفظ ارزش‌های اخلاقی بسیار میکوشیدند و همانند پیشوایان دینی، الگویی شایسته بوده و مردم را به نیکی و نجابت ،راهنمایی می‌کردند. افعال اخلاقی ،اساسی‌ترین راه وصول به این مقصد هستند و رعایت معیارهای اخلاقی در پزشکی بسان خلعتی خواهد بود که پوشیدن آن زیبنده ی قامت همگی اطباست.
پیشینه‌ی هزار ساله‌ی آیین پزشکی در ایران با رجوع به متون زرتشتی مستند میگردد: هرچند اغلب بر این گمانند یونانیان و بالاخص بقراط، علم پزشکی را قانونمند نمودند، بایسته‌ی آگاهی است که تمدن‌های قدیمی‌تر از یونان چون بابل،آشور،کلده، مصر و هند، پیشروان آیین و اخلاق پزشکی بوده‌اند و استوارتر از همه‌ی اسناد تاریخی، قواین مربوط به پزشکان نگاشته شده در سنگ نبشته‌‌ی حمورابی حاکی از تقدم دیگر تمدن ها در نظم و نسق آیین پزشکی است. در ایران باستان ،قوانین متقن پزشکی وجود داشته و علم پزشکی همگام با تمدن آن روزگاران، رشته های مختلف و دستاوردهای متفاوتی داشته است که از طریق جنگ‌ها و رفت و آمدهای ایرانیان و یونانیان به تمدن یونان منتقل و به نام آنها شهره گردید.
تالار کوچک
ریشه‌ها و راز‌های پایداری جامعه زرتشتی
آرش غیبی
دین بهی زرتشتی پس از چند هزار سال هنوز پاسخگوی نیاز خردمندان اندیشه ور است. این در حالیست كه تندبادهای بسیاری تیشه برداشتند كه ریشه‌ی این درخت دیرینه سال را بركنند. ریشه و راز این پایداری چیست؟ گات‌ها پیامیست خدایی، آنچنان درست كه هر دانش جوی خردمندی چه بخواهد، چه نخواهد پس از تجربه اندوزی بدان خواهد رسید. در درازای تاریخ و فرهنگ ایران هرجا اوجی میبینیم، اثری هم از این پیام خدایی میبینیم. آنگاه كه فرودی هست، دوری از این پیام را هم میبینیم. نخستین راز پایداری خدایی بودن آنست. راز دیگر انجمن مغان است كه اشوزرتشت برای آموزش و گسترش پیام دین بهی بنیاد گزارد. بنا بر آموزش‌های گات‌ها برای داشتن بهترین زندگی بایستی با منش نیك هنجار هستی (اشا) را شناخته، هماهنگ با آن به سوی خداوند، برای رسایی كوشش كرد. بدینگونه شناخت و هماهنگی با اشا كه دانش (علم) نامیده میشود، بایسته‌ای دینی میگردد. در پی انجام این راهكار دینی، مغان بزرگترین دانشمندان و اندیشمندان زمان خود در بالاترین لایه جامعه زرتشی می‌شوند تا در پاسخ به نیازهای دینی، دانشی، قانونی و غیره، جامعه بهدینان را از پاسخی خردمندانه برخوردار سازند. در گات‌ها واژه مگ برای نامیدن چنین بزرگوارانی بكار می‌رود كه دانش مزدایی گات‌ها را به خوبی دریافته، در اندیشه، گفتار و كردار بكار می‌برند. با تبدیل حرف »گ» به « و، غ، ج و ه» كه در زبان‌های ایرانی نمونه‌های بسیاری دارد، واژه‌های موبد، مغ، مجوس و مه پدید می‌آید. گرچه شماری از مغان با سواستفاده از این عنوان به سود خویش و زیان دین بهی كارهایی كرده‌اند، ولی همواره این انجمن مجوسان/مغان/موبدان بوده است كه با آموزش و گسترش پیام اهورایی گات‌ها، جامعه زرتشتی را پاس‌داری كرده و آن را پایدار نگه داشته است.
توصیف برخی فرایندهای دستوری درگویش بهدینی کرمانی
آرمیتا فرهمند
گویش بهدینی ازجمله گویشهای گروه مرکزی ایران است که دری،گورونی یا بهدینی نامیده میشود. این گویش خود دربردارنده‌ی دو گویش بهدینی یزدی و کرمانی است که بر خلاف شباهت‌های بسیار، تفاوت‌هایی نیز میان آنها وجود دارد.
این نوشتار تلاش می‌کند که با توصیف شماری از ویژگی‌های دستوری گویش بهدینی کرمانی جنبه‌هایی از گویشی که در حال فراموشی کامل است ثبت و نگهداری شود. افزون برآن دوست‌داران فراگیری آن در صورت نیاز بتوانند از این نوشتار برای آموزش و فراگیری بهتر گویش بهدینی کرمانی بهره ببرند.
این پژوهش افزون بر بررسی دستوری فعل (زمان و وجوه آن)، اسم، ضمیر و به طور اجمالی شماری از تفاوت‌های دستوری میان گویش بهدینی کرمانی و یزدی را نیز برشمرده است.
امید است با بررسی گسترده‌تر درباره گویش بهدینی کرمانی گامی در راه زنده نگه‌داشتن این گویش کهن برداشته شود.
