امروز فرخ و پیروز روز امرداد امشاسپند و دی‌ماه ۳۷۵۹ گاهشمار زرتشتی، چهارشنبه یکم دی‌ماه ۱۴۰۰ خورشیدی، 22 دسامبر ۲۰۲۱ میلادی
یکم دی‌ماه 1317، افلیا پرتو، موسیقیدان، استاد و نخستین بانوی نوازنده پیانو، سرپرست ارکستر بانوان دیده به هستی گشود.
افلیا پرتو نوازنده پیانو، هنرمندی است که در تاریخ موسیقی ایران، بیشترین نقش و سهم را در آموزش و اجرای این ساز و یا می‌توان گفت موسیقی ایرانی برای پیانو داشته است. پیشینه‌ی هنری ایشان در موسیقی از مرز هفت دهه گذشت و درزمینه آموزش شش دهه را پشت سر گذاشت. افلیا پرتو، در ۱۰ سالگی به هنرستان موسیقی ملی راه یافت و از استادان «ابولحسن صبا» «علینقی وزیری» «روح‌اله خالقی» «حسین تهرانی» «مهدی مفتاح» و «جواد معروفی» بهره برد و سال‌ها نزد «جواد معروفی» پیانو ایرانی را فراگرفت و نخستین زن ایرانی است که «پیانو ایرانی» نواخته و آموزش داده است.
او دانش‌آموخته‌ی کارشناسی موزیکولوژی از هنرستان عالی موسیقی ملی و کارشناسی ارشد مدیریت امور فرهنگی موسیقی از دانشگاه فارابی «دانشگاه هنر» است. وی پس از پایان دوره کارشناسی‌اش در سال ۱۳۳۶ در اداره هنرهای زیبا در وزارت فرهنگ و هنر مشغول به‌کار شد. همچنین تا هنگام بازنشستگی به تدریس موسیقی و نوازندگی پیانو پرداخت و سال‌ها در وزارت فرهنگ و هنر سرپرست ارکستر بانوان بود. این ارکستر بزرگ از سازهای ایرانی و غربی تشکیل می‌شد که موسیقی ایرانی می‌نواختند و خود او در این ارکستر پیانو می‌نواخت. وی در سال ۱۳۷۷ گروه موسیقی «یاران» را با خوانندگی «خاطره پروانه» بنیاد کرد و کنسرت‌های بی‌شماری با این گروه برای بانوان به صحنه برد. پس از درگذشت «خاطره پروانه» خوانندگی اجراهای گروه «یاران» را «افسانه ملک» بر دوش داشت.
مهر ۱۳۹۰ در آیین پایانی دوازدهمین جشن خانه موسیقی، از افلیا پرتو به همراه هشت بانوی هنرمند موسیقی دیگر سپاسداری شد و تندیس‌های جشن خانه موسیقی به آنان پیشکش شد. همچنین بهمن ۱۳۹۵ در آیین نکوداشت جواد معروفی از افلیا پرتو سپاسگزاری شد.
خویشکاری امشاسپند امرداد در جهان استومند (مادی) نگهبانی از گیاهان روی زمین و سرسبز و بارور نگاه داشتن آنهاست و با توجه به این که وی نماد جاودانگی و بی‌مرگی و جوانی همیشگی است، مسعود سعد سلمان گوید: «روز امرداد مژده داد بدان / که جهان شد به طبع باز جوان»
در بندهش درباره‌ی این امشاسپندبانو می‌خوانیم : «امرداد بی‌مرگ سرور گیاهان بی‌شمار است زیرا او را به گیتی گیاه خویش است. گیاهان را رویاند و رمه گوسفند را افزاید؛ زیرا همه دام‌ها از او خورند و زیست کنند. به فَرَشکَرت(تازه کردن جهان)، سوشیانت و نوسازی جهان نیز اَنوش از امرداد آرایند. اگر کسی گیاه را رامش و خرمی بخشد یا بیازارد، آن‌گاه امرداد از او آسوده یا آزرده می‌شود.
امشاسپند امرداد همیشه با خورداد امشاسپند (نگهبان آب) همراه است. در جهان خاکی، نگهبانی گیاهان و رستنی‌ها به او سپرده شده است.
آمرتات: جاودانگی، ماندگار و بی‌مرگی نام هفتمین روز از هر ماه در گاهشمار زرتشتی و نام پنچمین ماه است. آ، واگ (واژه) نفی هست، مٓر: به چم مردن و مرگ، تات. پسوند امرداد به پارسی آمده است. در آفرینش نگهبان گیاهان و رستنی هست ، دو گام امشاسپندان خورداد و اَمرداد به هم پیوسته هستند. آدمی بتواند این دو رده از زندگی را به وارستگی برساند و به رسایی برسد خودبه‌خود به بی‌مرگی و جاودانگی هم خواهد رسید. اهورامزدا خوشی خورداد و جاودانگی امرداد را به کسی می‌بخشد که در دنیا اندیشه و گفتار و کردارش نیک باشد. چه نیکوست در این روز به آینده اندیشیدن و برای آینده برنامه‌ریزی کردن.
در اوستا امرتات و در فارسی امرداد بنابراین امرداد یعنی بی مرگی و آسیب ندیدنی یا جاودانی. پس واژه “مرداد” در ادب مزدیسنا جایی ندارد. امرداد یکی از امشاسپندان است که نگهبانی گیاهان با اوست. همیشه با امشاسپند هه اُروتات یا خورداد هستند.
در گاهشمار سی‌روزه‌ی زرتشتیان هنگامی که نام روز و ماه برابر می‌شود آن روز را جشن می‌گیرند. فرارسیدن روز امرداد در ماه امرداد را جشن امردادگان می‌نامند. گل نماد امرداد امشاسپند”گل زنبق” است.
