گنجینه‌ی زبان پارسی

سروده‌ی «گنجینه‌ی زبان پارسی» از زنده‌یاد ادیب برومند که در تیرماه ۱۳۳۸ خورشیدی، به هواداری از زبان فارسی سروده شده است.

سزد که از دل و جان پاسِ آشیان داریم

زِ حادثاتِ جهانیش در امان داریم

 

تن از تحملِ ذلت به ننگ نسپاریم

که از سُلاله‌ی نام‌آوران نشان داریم

 

وطن که بُنگهِ دلبند و روح‌پرورِ ماست

روا بود که گرامی‌ترش زِ جان داریم

 

حذر زِ درکِ حقارت که ژرف گردابی‌ست

رواست گر خود از این ورطه بر کران داریم

 

شکوهِ قومیِ ما گوهری‌ست روشن تاب

از آن‌که خود گهر از دوده‌ی کیان داریم

 

زِ پشتِ کاوه و از دوده‌ی فریدونیم

بس آبروی که از فرّ‌ِ دودمان داریم

 

نه تازه پای به دوران نهاده‌ایم که جای

به صدرِ صفحه‌ی تاریخِ باستان داریم

 

به لوحِ عبرتِ ایّام، با خطِ زرّین

زِ جاه و سلطه بسی طُرفه داستان داریم

 

نگر به صفحه‌ی تاریخ کز همایون بخت

چه مایه مردِ گرانفر، به هر زمان داریم

 

زِ دیرباز همانندِ گیو و رستم و طوس

چه بیشُمَر هنری مردِ پهلوان داریم

 

زِ رهنماییِ زرتشت و قولِ آذرپاد

چه نکته‌ها که در اوراقِ زرنشان داریم

 

به لوحِ سینه بسی خاطرات پیروزی

که از درفشِ ظفربخشِ کاویان داریم

 

درفشِ فتح نه تنها به روی دوش که نیز

سمندِ فضل، مسخّر به زیرِ ران داریم

 

نفوذِ دانش و عرفان زِ روزگارِ کهن

به هرکجا که نکو بنگری، عیان داریم

 

به هر دیار که شد کاروانی از فرهنگ

زِ اهلِ دانش و فن، میرِ کاروان داریم

 

بسا حکیم و بسا شاعرِ بلندآواز

که صیت‌شان شده بر بامِ آسمان داریم

 

هرآن ذخیره که داریم از جواهرِ فکر

زِ دولتِ سرِ گنجینه‌ی زبان داریم

 

بدین زبان که کلیدِ خزائنِ هنر است

زِ نظم و نثر، بسی گنجِ شایگان داریم

 

بدین زبان سخن از علم و حکمت و آداب

زِ هر نمونه که خواهی یکان‌یکان داریم

 

زِ بحرِ طبعِ سخن‌گسترانِ دریا دل

چه بهره‌ها که زِ امواجِ درفشان داریم

 

وزآن گروه که شد نام‌شان به چرخِ اثیر

چه برگزیده اثرهای جاودان داریم

 

چو شاعران چمن‌آرای این چمن گشتند

نشاطِ جان زِ گلستان و بوستان داریم

 

زِ بهرِ ترجمه‌ی گفته‌های نغزِ دری

به هر دیار، گرانمایه ترجمان داریم

 

به حفظِ جانبِ گفتارِ پارسی، بسیار

به شرق و غرب، هوادارِ نکته‌دان داریم

 

زبانِ نغز بسی فکرِ نو پدید آورد

به فکرِ نو سزد ار نیروی جوان داریم

 

زبانِ نغز بود پهن‌دشت خیلِ خیال

هزار شکر که جولانگهی چنان داریم

 

زبانِ نغز بود ظرف نکته‌های ظریف

کزآن ظرافتِ گفتار، در بیان داریم

 

زِ فکرِ خوب تدارک شود معیشتِ خوب

زبانِ خوب چو داریم، هر دوان داریم

 

زبانِ ساده و زیبا و دلنشین و فصیح

بزرگ موهبتی دان که رایگان داریم

 

زبان وثیقه‌ی ملیت است و ما بی‌شک

بقای وحدت ملی رهینِ آن داریم

 

زبانِ ماست اساس حیات ملّیِ ما

گر این اساس نباشد چه در جهان داریم

*

به حیرتم که چرا این گزیده کالا را

نه ایمن از خطرِ کاهش و زیان داریم

 

به حیرتم که چرا در طریقِ پاسِ زبان

قیام و سعی نه درخوردِ آرمان داریم

 

به حیرتم که چرا با اساسِ وحدتِ خویش

ستیزه‌ای که بود ننگِ خاندان داریم

 

اگر به ضعف و زبونی کشد، زبان را کار

کجا به پاسِ وطن قدرت و توان داریم

 

زِ غفلت از سرِ شرم آستین به رخ گیریم

اگرنه در بَرِ او سر بر آستان داریم

 

زبانِ خارجی آموختن رواست ولی

نه پیش از آن که سر از پارسی گران داریم