امروز فرخ روز وهشتوش‌اش گاه ماه گاتابیو سال 3759 زرتشتی، پنجمین روز و روز پایانی چهره‌ی گهنبار همس‌پت میدیم گاه، 29 اسفندماه 1399خورشیدی، 20 مارس 2022 میلادی
واپسین روز اسفندماه در سالنمای ایران به نام «روز ملی شدن صنعت نفت» نامیده و گرامی داشته می‌شود. بیست‌ونهم اسفندماه ۱۳۲۹ خورشیدی، روزی که به‌عنوان یک روز تاریخی در حافظه ملت ایران ثبت شد.
پیشنهاد قانون ملیشدن صنعت نفت که در ۱۷ اسفند ۱۳۲۹ به مجلس شورای ملی ارائه شد، ۲۴ اسفند همان سال به تصویب نمایندگان رسید. در این مصوبه آمده بود: «به‌‌نام سعادت ملت ایران و به‌‌منظور کمک به تامین صلح جهانی، امضاکنندگان ذیل پیشنهاد می‌‌کنیم که صنعت نفت ایران در تمام مناطق کشور بدون استثنا ملی اعلام شود؛ یعنی تمام عملیات اکتشاف، استخراج و بهرهبرداری در دست دولت قرارگیرد.» مجلس سنا نیز این پیشنهاد را در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ تصویب کرد و پیشنهاد قانونی شد.
تصویب قانون ملیشدن صنعت نفت ایران در روز ۲۹ اسفندماه سال ۱۳۲۹ نقطه عطفی در تاریخ سیاسی، اقتصادی و مبارزات مردم ایران برای نجات سرمایه‌های ملی این مرز و بوم از دست بیگانگان به‌شمار می‌رود.
زمانی که نخستین چاه نفت ایران، بیش از یک‌صدسال قبل در مسجد سلیمان در استان خوزستان از سوی یک شرکت انگلیسی کشف شد، دولت وقت ایران آگاهی و درکی از این اتفاق مهم نداشت. اما کاشفان آن به‌خوبی می‌دانستند به چه ثروتی در ایران دست یافته‌اند و پایه‌های استعمار خود در ایران را با قراردادهای استثماری استخراج، تولید و فروش نفت خام ایران بنا نهادند. شرکت‌های خارجی سال‌ها سرمایه مردم ایران را به‌تاراج بردند.
دکتر محمد مصدق سنگ بنای تفکر اقتصاد «بدون نفت» بود. وی در شهریورماه ۱۳۲۰ در انتخابات دوره چهاردهم بار دیگر به‌مجلس راه یافت. شرایط بین‌المللی در این دوره، به‌گونه‌ای بود که کشورهای مختلف به‌ویژه روسیه، انگلیس و آمریکا با پیشنهادهایی به دولت ایران، خواستار کسب امتیاز نفتی بودند و از آنجا که انگلیس، امتیاز بهرهبرداری از منابع نفت جنوب کشور را در اختیار داشت، روس‌ها درصدد کسب امتیاز منابع نفتی شمال و آمریکایی‌ها نیز به‌دنبال امتیاز نفت در ایران بودند. چندی بعد در انتخابات مجلس شانزدهم، سال 1328 مصدق در دور دوم انتخابات به‌مجلس راه یافت و در این دوره طرح ملی شدن صنعت نفتبه رهبری وی در مجلس تصویب شد. قانون ملی شدن صنعت نفت در واقع پیشنهادی بود که به امضای همه اعضای کمیسیون نفت در مجلس شورای ملی ایران در ۱۷ اسفند ۱۳۲۹ به‌مجلس ارائه شد.
کمیسیون نفت، کمیسیونی بود که در اول تیرماه ۱۳۲۹ در دوره شانزدهم مجلس شورای ملی ایران، برای رسیدگی به‌لایحه نفت “معروف به لایحه گس-گلشائیان” تشکیل شد. همین کمیسیون پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت را در ۱۳۲۹ به‌مجلس ارائه داد.
پس از ترور رزم‌آرا، روز ۱۷ اسفند ۱۳۲۹، کمیسیون مخصوص نفت مجلس شورای ملی وقت، پیشنهاد ملی کردن صنعت نفت را تصویب کرد. به بیان دقیق‌تر، قانون ملی شدن صنعت نفت در واقع پیشنهادی بود که با امضای همه اعضای کمیسیون مخصوص نفت و «به نام سعادت ملت ایران» در روز 17 اسفند 1329 به مجلس ارائه شد و در ۲۴ اسفند ۱۳۲۹ به تصویب مجلس شورای ملی رسید. سپس، مجلس سنا نیز در 29 اسفند 1329 این پیشنهاد را تصویب کرد و پس از توشیح محمدرضاشاه به قانون درآمد. به این ترتیب، روز ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ در تاریخ ملت ایران به عنوان روز «ملیشدن صنعت نفت ایران» ثبت شد.
وهشتواش گاه، پنجمین روز گهنبار چهره‌ی همس‌پت‌میدیم‌گاه خجسته‌باد.
واژه‌ی همس‌پَت‌میدیم به چم (:معنی) برابر شدن روز و شب است.
در گاهشمار زرتشتی همه‌ی ماه‌ها 30 روز است. پنج روز پایان سـال هر یـک نامـی جـداگـانه دارد و زرتشتیان این پنج روز گهنبار را به عـنوان جـشن پنجه یا پنجی جشن می‌گیرند. این پنج روز را پنج روز پنجه گویند که نام آن‌ها به ترتیب، روز نخست پنجه اهـنودگـاه نام دارد.روز دوم پنجـه اشتود گـاه نـام دارد.روز سوم پنجه سپنتمـدگـاه نام دارد. روز چهارم پنجه وهوخشترگاه نام دارد. و روز پنجـم پنجه وهیشتواش گاه نامیده می‌شود این نام‌ها یادآوری کننده‌ی بخش‌های پنج‌گانه‌ی گات‌ها هستند از این رو روزهای برگزاری پنجه را ماه گاتابیو می‌گویند. بنابراین سالنمای زرتشتی که بر اساس گـردش زمین به دور خورشید است دارای ۳۶۵ روز کامل می‌شود. هر چهار سال یک‌بار یک روز بیشتر وجود دارد که آن را اَوَرداد از ماه اورداد می‌گویند.
