کهن آیین پاسداشت آب، روز ستایش آب‌ها در روستای زرتشتی‌نشین مزرعه‌کلانتر گرامی داشته شد.
گرامیداشت «آبانگان»، آیین پاسداشت آب، چهارشنبه 4 آبان‌ماه 1401 خورشیدی برابر با آبان روز و ماه آبان گاهشماری زرتشتی از ساعت 16 با پیاده‌روی همکیشان تا زیارتگاه پیر خرمن در مزرعه‌کلانتر آغاز شد. در ادامه برگه‌های قرعه‌کشی به همکیشان داده شد و به قید قرعه به برندگان جوایزی پیشکش شد. دورهمی و پذیرایی برنامه‌های دیگری بود که زیر سابات این محله‌ی زرتشتی‌نشین برگزار شد. سابات در زبان پارسی دارای ریشه‌ای کهن، از ویژگی‌های معماری زیست‌بوم‌های گرمسیر و کویری است. بخش نخست واژه «سا» به چم (:معنی) آسایش و بخش دوم آن «بات» نشانگر ساختمان، آبادی و سازه است. همچنین گفته شده است که سابات از واژه‌ی سایه‌باد گرفته شده زیرا این سازه سایه و باد را برای مردم در گرمای تابستان فراهم می‌کند.
«آبانگان» از آیین‌های ماهیانه برابری نام روز و ماه است. ایرانیان برابر آیین، هرگاه نام روز و نام ماه برابر می‌شد آن روز را گرامی می‌داشتند. آبان به چم (:معنا) آب و هنگام آب است و یکی از آخشیج (:عناصر) پاک‌کننده نزد زرتشتیان است. آب نماد نیرومندی زیبایی و بالندگی است و همانند آتش جزو چهار آخشیج و شایسته‌ی پاسداشت است. زرتشتیان نیز در این روز در آتشکده‌ها به نیایش می‌پردازند و برای گرامیداشت فرشته‌ی نگاهبان آب‌ها، به کنار جوی‌ها و قنا‌ت‌ها رفته و با خواندن اوستای آب‌زور درخواست فراوانی بارش می‌کنند، اهورامزدا و آفریده‌های نیک او را می‌ستایند. واژه‌ی آبان در فرهنگ ایران، آب، نماد آب‌های پاک و روان است و آبانگان جشنِ ارج نهادن و پاس داشتن از آب‌های پاک روی زمین است. آب، مایه‌ی زندگی است هر جا نباشد بیابان (بی‌آبان) زاید و زندگی تیره‌وتار شود. ایران از دیرباز با بارش کم و بی‌آبی روبه‌رو بوده است. از این‌رو، شیوه‌ی زندگی مردمان این سرزمین با نگرش به ارزشمندی آب پایه‌گذاری شده است. آب را می‌ستاییم که زندگی از آن است.
فرتور از فیروزه منوچهری است.
6744
