افزودن روزی به نام زرتشت، در میان دوستداران فرهنگ ایران با استقبال گسترده روبرو شد. فرهنگ دوستان ایران زمین این اقدام دیر هنگام را ارزشمند ارزیابی می‌کنند و توجه به جشن‌های باستانی ایرانی را در راستای همزیستی و همبستگی ادیان و فرهنگ‌ها بایسته می‌دانند. خبرگزاری ایرنا، درباره ثبت زادروز زرتشت در تقویم رسمی ایران با کورش نیکنام، شاهین سپنتا و بهزاد نیکدین به گفت‌وگو پرداخته است.
اصفهان- ایرنا- ثبت زادروز زرتشت در تقویم رسمی کشور از جمله خواسته‌های دوستداران فرهنگ، سمن‌های دوستدار میراث فرهنگی و جامعه زرتشتیان بود که در راستای همزیستی با ادیان صورت گرفت اما برخی از کارشناسان خواهان توجه بیشتر نهادهای فرهنگی به ثبت جشن‌های ایرانی در این سالنامه هستند.
دوستداران فرهنگ ایران اگرچه این اقدام را دیرهنگام ولی ارزشمند ارزیابی می‌کنند اما شورای عالی انقلاب فرهنگی در هشتصد و بیست و پنجمین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی که به ریاست حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس‌جمهوری در تاریخ سه‌شنبه سوم دی‌ماه ۹۸ برگزار شد، اعضای شورا با اضافه شدن ۱۰ مناسبت به تقویم رسمی کشور موافقت کردند که یکی از این مناسبت‌ها، «ششم فروردین به نام روز ولادت زرتشت» است.
افزودن روزی به نام زرتشت، در میان دوستداران فرهنگ ایران با استقبال گسترده روبرو شد و به همین مناسبت اسفندیار اختیاری نماینده زرتشتیان در مجلس شورای اسلامی در نامهای به رییس‌جمهوری که در پایگاه خبری شورای عالی انقلاب فرهنگی منتشر شد، ضمن قدردانی از ثبت روز ششم فروردین به نام زرتشت در تقویم رسمی کشور، توجه ویژه به جشن‌های باستانی ایرانی را خواستار شد و این مناسبت‌ها را موجب همبستگی بیش از پیش ایرانیان دانست.در تقویم رسمی کشور ایران، تاریخ تولد پیامبران الهی به نیکی ثبت شده و لازم است تا روز خورداد از ماه فروردین (ششم فروردین) و روز خور از ماه دی (پنجم دی) نیز به عنوان روز زایش و روز درگذشت پیامبر باستانی کشور ایران یادآوری و ثبت گردد.
مصوبه ثبت زادروز زرتشت، یک رویداد خوب فرهنگی است
موبد کورش نیکنام، نماینده زرتشتیان در هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی با مثبت ارزیابی کردن مصوبه اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در نامگذاری روز ششم فروردین به نام زرتشت در تقویم رسمی کشور به ایرنا گفت: این مصوبه یک رویداد خوب فرهنگی است که باید مدت ها پیش روی می‌داد. در زمانی که من نمایندگی زرتشیان در مجلس را برعهده داشتم در فروردین ماه سال ۷۸ با تذکری کتبی به وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهان ثبت زادروز و درگذشت اشوزرتشت در تقویم رسمی شدم، در آن تذکر آمده بود:
« گذر روزها درگاه شماری هر کشوری یادآور رویدادها، حماسه ها و باورهای افتخار آفرین و شکوهمند آن ملت است.بی‌گمان یادآوری نقش و جایگاه پیامبران که برای رستگاری انسان از سوی خداوند برگزیده شدند، مردم را به معنویت و ایمان به ارزش های نیک فرا می‌خواند.
در تقویم رسمی کشور ایران، تاریخ تولد پیامبران الهی به نیکی ثبت شده و لازم است تا روز خورداد از ماه فروردین(ششم فروردین) و روز خور از ماه دی (پنجم دی) نیز به عنوان روز زایشو روز درگذشت پیامبر باستانی کشور ایران یادآوری و ثبت گردد.»
نیکنام افزود: نهادهای تصمیم‌گیرنده باید توجه بیشتری به فرهنگ ایرانی داشته باشند و سهم بیشتری از رویدادهای ثبت شده در گاهشمار ایرانی را به چنین رویدادهایی اختصاص داد. جای جشن‌های ملی همچون سده، مهرگان، تیرگان و اسفندگان نیز در تقویم ایرانیان خالی است.
گاهشماری ایرانی، از زندگی سخن می‌گوید
این پژوهشگر فرهنگ ایران با اشاره به درخواست‌های مکرر برای تصحیح نام پنجمین ماه از سال در تقویم رسمی کشور گفت: یکی دیگر از مواردی که از رییس جمهور و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درخواست شد، ثبت واژه درست «امرداد» به جای «مرداد» در تقویم رسمی کشور است، اما متاسفانه تاکنون این تذکرها نتیجه‌ای نداده است.
نیکنام افزود، در متن تذکری که در این مورد برای وزیر فرهنگ و ارشاد وقت فرستاده شد، آمده بود: «اسامی دوازده ماه در گاه شماری هر سال خورشیدی برگرفته از واژگانی است که در فرهنگ ایران باستان دارای معنا و تعریفی ویژه و ارزشمند است، در اسامی دوازده ماه، واژه مُرداد به نادرستی جای گرفته و معنای آن برخلاف فرهنگ اصیل ایران است، زیرا مُرداد یعنی مرگ و نیستی و اَ که حرف نفی است هنگامی که در آغاز واژه قرار گیرد آن را به امرداد تبدیل می‌کند و معنای آن به بی‌مرگی و جاودانگی تغییر می‌یابد. بی‌گمان در فرهنگ واژگان هر یک از ماه‌های ایرانی که همه از پویایی ، امیدواری، سازندگی، پیشرفت و نیک اندیشی یاد می کنند، جایگاهی برای مرگ و نیستی وجود ندارد و لازم است از سوی وزارت محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی در تقویم، واژه مرداد به امرداد تبدیل شود.»
جشن های ایرانی، پیام آور صلح برای جهانیان
شاهین سپنتا، پژوهشگر جشن‌های ایرانی در خصوص اهمیت ششم فروردین و ثبت این روز به نام زرتشت در تقویم رسمی کشور در گفت و گو با ایرنا گفت: در فرهنگ ایران، ششمین روز از فروردین‌ماه یا خردادروز از فروردین‌ماه، روز نوروز بزرگ یا نوروز خاصه نامیده می‌شود.
وی یادآور شد: یکی دیگر از نامهای این روز «هفدرو» است که منظور از آن «هفتاد و دو» رویداد مهم تاریخی است که یا در این روز اتفاق افتاده و یا به خاطر اهمیت ششم فروردین‌ماه به این روز نسبت داده شد؛ برای نمونه در چنین روزی ایران زمین پیدایش یافت و زرتشت آیین خود را در چنین روزی آشکار کرد. یکی دیگر از رویدادهای ششم فروردین‌ماه در فرهنگ ایران، زادروز زرتشت پیام‌آور خرد، آزادی، صلح، و شادی است.
سپنتا افزود: شایسته تر بود که ضمن احترام به زبان فارسی به جای واژه «ولادت» از واژه فارسی «زادروز» در نامگذاری این روز استفاده می‌شد.
وی درباره جایگاه روز ششم فروردین در فرهنگ ایرانی گفت: زایش زرتشت در این روز بهاری در فروردین‌یشت از کتاب اوستا بازتاب یافته است. در باورهای کهن ایرانی زرتشت تنها نوزادی بود که هنگام زاده‌شدن از مادر، به نشانه شادمانی برای پیروزی اندیشه نیک بر اندیشه بد و به نشانه اهمیت شادی برای مردمان، می‌خندید.
این پژوهشگر جشن های ایرانی در ادامه افزود: این باور کهن، پیامی ژرف را در خود نهفته دارد و آن این که منش نیک، شادی‌آفرین است و همواره بکوشیم تا جهانی شاد و به دور از جنگ، خونریزی، دشمنی، اندوه و افسردگی داشته باشیم و برای صلح و آشتی در همه جهان تلاش کنیم. ایرانیان در این روز برای همه مردم زمین سعادت و خوشبختی آرزو می‌کنند و به این دلیل این روز را «روز امید» نیز نام نهاده‌اند.
سپنتا، ضمن بر شمردن اهمیت جشن های ایرانی و لزوم ثبت آنها در تقویم رسمی کشور گفت: جشن‌های ایرانی، همچون نوروز، یلدا (چله)، تیرگان، مهرگان، اسفندگان، چهارشنبه‌سوری، و سیزده به در، هیچ‌کدام جشن دینی نیستند و همگی بر بنیان‌های طبیعی، گاهشماری، استوره‌ای، زیست‌محیطی و اخلاقی استوارند. همین بنیان‌های فراگیر باعث ماندگاری این جشن‌ها در طول تاریخ توسط همه ایرانیان با هر دین و مذهب شده است و امروز شایسته است که این جشن‌های ملی در تقویم رسمی کشور برای گرامی داشت توسط همه ایرانیان با هر دین و آیین ثبت شوند.
در اسامی دوازده ماه، واژه مُرداد به نادرستی جای گرفته و معنای آن برخلاف فرهنگ اصیل ایران است، زیرا مُرداد یعنی مرگ و نیستی و اَ که حرف نفی است هنگامی که در آغاز واژه قرار گیرد آن را به امرداد تبدیل می‌کند و معنای آن به بی‌مرگی و جاودانگی تغییر می‌یابد.
جشن‌های ملی، جلوه ای از فرهنگ ایرانی و اسلامی
موبد زرتشیان اصفهان درباره اهمیت ثبت زادروز زرتشت در تقویم ایرانیان به ایرنا گفت: ثبت زادروز اشو زرتشت در تقویم کشور کار ارزشمندی است که باید بسیار زودتر از این انجام می‌شد با این حال درود می‌فرستیم بر اندیشمندان و مسئولانی که این کار بزرگ را انجام دادند.
بهزاد نیک دین افزود: فرهنگ مردم ایران دارای دو جلوه است یکی آیین های ملی و دیگری فرهنگ اسلامی، و این دو جلوه چنان در هم تنیده و به هم پیوند خورده است که نمی‌توان هیچ‌کدام را نادیده گرفت.
وی درباره اهمیت پاسداشت همه آیین‌های ملی گفت: انتظار می رود که به همه جشن‌های ملی در تقویم کشور پرداخته شود. جشن های ملی مثل نوروز، تیرگان، مهرگان و سده، جشن‌های دینی زرتشتی نیستند و همه ایرانیان باید آنها را گرامی بدارند.
نیک دین هم چنین درباره جشن‌های ملی افزود: هر کدام از این جشن‌ها بن‌مایه ای کهن دارند و نشانه هویت ایرانی و شایسته توجه هستند. برای نمونه، جشن تیرگان نشانه حماسه‌های ایرانی از دیرباز تاکنون همچون آرش کمانگیرها، آریوبرزن ها، سورناها، فهمیده‌ها، سردار همت‌ها، و حججی هاست.
جشن مهرگان یادبود کاوه آهنگر و نشانه روحیه ستم ستیزی ایرانیان و برخواستن آنان در برابر ستمگران و بیگانگانی است که می‌خواهند فرهنگ و هویت خودشان را به ما تحمیل کنند. جشن سده جشن پیدایش آتش و گرامی داشت نور و روشنایی است و ارتباطی به دین خاصی ندارد.
در زمان حاضر که رسانه‌های بیگانه به شدت در حال ترویج جشن‌های غربی همچون ولنتاین و هالووین بین جوانان ایرانی هستند و جامعه ایرانی خواهان پرداختن به شادروزهای بیشتر در طول سال است، از بین ده‌ها جشن زیبای ایرانی تنها سه جشن نوروز، شب یلدا و سیزده به در( روز طبیعت) در تقویم رسمی ایرانیان ثبت شده است.
یک پاسخ
با تشکر از مهربان نیکنام عزیز