در آیین گشایش مرکز جهاندیدگان پرورش، سخنرانان شاهرخ باستانی، فرنشین موسسه مددکاری مهرآوران یسنا کویر یزد، رستم فرخنده، هموند هیاتامنای مرکز سالمندان پرورش، اسفندیار اختیاری، نماینده ایرانیان زرتشتی در مجلس و از هموندان هیاتامنای این مرکز، و مهنام خسرویانی، جانشین فرنشین انجمن زرتشتیان رحمتآباد به نمایندگی از فرنشین این انجمن، هر یک با سپاسگزاری از نیکاندیشان یاریگر و دستاندرکاران به آنچه گذشت و چشمانداز پیشرو پرداختند.
ادامهی راه «مرکز جهاندیدگان پرورش» به موسسه خیریهی مهرآوران یسنا کویر یزد سپرده شده است. شاهرخ باستانی به نمایندگی از این موسسه، که مجری و ادامهدهندهی راه هیاتامنای مرکز سالمندان پرورش است، گزارش از روند اجرای پروژه راهاندازی مرکز شبانهروزی حمایتی سالمندان ارایه کرد. وی در آغاز به تاریخچه شکلگیری موسسه مهرآوران یسنا کویر یزد پرداخت و گفت پایهگذاری این موسسه به شش سال پیش برمیگردد که بنابر نیاز جامعه به داشتن یک موسسه خیریه مددکاری ثبتشده، بنیاد شد تا بتواند کارها را برپایهی قانون انجام دهد. فرنشین موسسه مددکاری مهرآوران یسنا کویر یزد در ادامه افزود: آموزش، یاری به نیازمندان هازمان زرتشتی و خانوادههای بیسرپرست و بدسرپرست، یاری به کودکان بیسرپرست و راهاندازی مرکز سالمندان روزانه و شبانه در اهداف این موسسهی خیریه تعریف شده است. بسیاری از اهداف مانند برگزاری دورههای آموزشی برای خانوادهها، راهکار برای مشکلات اجتماعی جامعه و اعتیاد … در حال انجام بود که با همهگیری کرونا بنابر نیاز جامعه در رویارویی با این بیماری همهگیر، موسسه در مدت درگیری کرونا و بالابودن مرگومیر مبتلایان به درمان و پیشگیری از بیماری کمک کرد. در مرحله پیشگیری برای همه جامعه زرتشتی در یزد وسایل بهداشتی مانند الکل و ماسک به همراه با آموزش برای جلوگیری از عوارض بیماری ارایه شد. در ادامهی تدابیر همهگیری کرونا بررسی شد بیمارانی که از مراکز درمانی مرخص میشوند به پشتیبانی بهداشتی برای ادامه درمان در منزل نیاز دارند و شاید تامین وسایلی مانند کپسول اکسیژن و دستگاه اکسیژنساز در توان خانوادهها نباشد که در این زمینه تجهیزات تکمیلی درمان خریداری و کمکرسانی شد. در این دوران به خانوادهها و افرادی از جامعه که از لحاظ معیشت و درآمد دچار تگنا شدند نیز کمک شد و در حال انجام است. در پایان دوره کرونا به موسسه مهرآوران یسنا کویر یزد خبر دادند که هیاتامنایی شکل گرفته و قرار است مرکز سالمندان پرورش که پیش از این پذیرشگاه پرورش بود به خانه سالمندان تبدیل شود و پیشنهاد عضویت در هیاتامنای مرکز سالمندان مطرح شد. پیشگام این پروژه انجمن زرتشتیان رحمتآباد است. تغییر کاربری این مکان، جابهجایی از پذیرشگاه به خانه سالمندان کاری بسیار سخت بود. با همکاری و همیاری انجمن زرتشتیان رحمتآباد این تغییر کاربری مصوب شد. پیگیری روند اجرایی تغییر کاربری از سازمانهای گوناگون و تغییر اسناد و مدارک مسیری دشوار بود با کوشش هیاتامنای مرکز سالمندان و انجمن زرتشتیان رحمتآباد به نتیجه رسید. سرانجام این ساختمان به موسسه مهرآوران یسنا کویر یزد، تحویل داده شد. سپس برای دریافت پروانه کار اقدام شد. از آنجایی که یکی از اهداف موسسه مهرآوران، تاسیس مرکز سالمندان روزانه و شبانه است و مرکز روزانهی آن فعال بود پیگیر دریافت پروانه فعالیت مرکز شبانه شدیم. این در حالی است که در حال حاضر سازمان بهزیستی مجوز مرکز شبانهروزی سالمندان وابسته به تخت را صادر نمیکند. اساسنامهی مرکز سالمندان جدیدی تحت عنوان، خانههای حمایتی سالمندان و یا خانه کوچک، در سازمان بهزیستی نوشته و اعلام شده است. ظرفیت این خانههای کوچک بیش از 10 سالمند نیست. کارشناسان بهزیستی برای تایید فعالیت خانه کوچک از این مکان برای تاسیس مرکز سالمندان بازدید کردند و سرانجام دو هفته پیش مجوز رسمی فعالیت این مرکز تحت عنوان «مرکز سالمندان پرورش» صادر شد. مسوولیت فنی مرکز سالمندان پرورش به عهدهی خرمن خسرویانی، سرپرستار باتجربه و بازنشسته بیمارستان شهیدصدوقی یزد، گذاشته شد. با تایید در هیاتامنا و گروه مددکاری یسنا، پروانه مسوول فنی این مرکز به نام خرمن خسرویانی، صادر شده است.
شاهرخ باستانی در ادامهی سخن از دهشمندان و نیکاندیشان، هیات امنای مرکز سالمندان پرورش، دستاندرکاران راهاندازی در هر زمینهی اجرایی که با همکاری یکدیگر ساخت این مجموعه را به انجام رساندند سپاسگزاری کرد. سپاسداری از نیکاندیش دهشمند سیروس بهمن باستانیالهآبادی به نامگانهی پدرش بهمن رستم باستانی و مادرشان روانشاد شیرین شهریار باستانی و برادرشان روانشاد رستم بهمن باستانی تجهیزات این مرکز را شامل تخت، تشک، یخچال، وسایل آشپزخانه، تلویزیون، گاز و … تامین کرده است. از سازمان بهزیستی برای همکاری در صدور پروانه بهرهبرداری، از انجمن زرتشتیان رحمتآباد و دهشمندانی که تامینکننده هزینههای بازسازی و تجهیزات بودند، دیگر دهشمندانی که در پایهگذاری و به انجام رسیدن این مرکز کوشیدند. باستانی برای سپاسگزاری از رستم فرخنده، هموند هیاتامنا، بهرامشاه غریبشاهی برای هزینهکرد بخشی از بازسازی ساختمان و پرداخت هزینهی برگزاری آیین جَشَنخوانی، از اسفندیار اختیاری هموند هیاتامنا، از مرکز پوروچیستا، از هموندان موسسه مهرآوران یسنا کویر یزد که در ارزیابی این مکان همکاری کردند، نام برد. وی ابراز امیدواری کرد مرکز سالمندان پرورش بهزودی راهاندازی شود و پس از اینکه مسوول فنی و افراد توانمند در امور اجرایی سالمندان آگاهیرسانی کردند و پرسنل مورد نیاز با شرایط ویژه را به استخدام درآوردند، این مجموعه به بهرهبرداری برسد و در روز نهم مهرماه که روز جهانی سالمند است این مرکز فعال و شاهد اجرای شاد جهاندیدگان باشد. باستانی به این نکته اشاره کرد که شاید راهاندازی و افتتاح یک مجموعه آسان باشد ولی ادامهی راه، مسیر دشواری است و از نیکاندیشان و دهشمندان خواست مرکز سالمندان پرورش را در این مسیر تنها نگذارند.
شاهرخ باستانی از بهشتیروان شهناز شهزادی به نیکی یاد کرد و گفت ایشان یکی از کنشگران جامعه بهویژه در گروه مددکاری بود و نام مهرآوران که بر روی موسسه خیریه یسنا کویر یزد گذاشته شده، نام پیشنهادی ایشان بوده که از سوی بهزیستی پذیرفته شد و به یادگار مانده است.
رستم فرخنده، هموند هیاتامنای مرکز سالمندان پرورش سخن خود را با بیتی از خواجه شیراز آغاز کرد: شکر خدا که هر چه طلب کردم از خدا. بر مُنتهای مطلب دل کامران شدم. در ادامه از روند کار تاسیس مرکز سالمندان پرورش بیان داشت نزدیک به پنج سال پیش ایشان و دکتر خدامراد جمشیدی، مهندس پرویز سهیل، یاسمن فرین دختر شادروان دکتر دینیار فرین، شادروانان اردشیر رستم نجاری و مهران فرازمان، به نتیجه رسیدند بنابه شرایط اجتماعی و اقتصادی شاید بتوانند کارهایی در حاشیه انجام دهند. بیشترین پشتیبانی مالی از همکیشان خارج از کشور بود. از آغاز کودکانی را زیرپوشش گرفتند و کمکهزینههای تحصیلی پرداخت کردند و این راه به کمکهزینههای درمانی، بیمارستانی، پیشکش بستههای معیشتی گسترش پیدا کرد. حرمت همه گیرندههای کمک حفظ شده است. در زمان همهگیری کرونا اسفندماه 98 که در یزد وضعیت اسفبار پیش آمد اخبار ناگواری از همکیشان به دست میرسید به واسطه دوستی با تماس با همی گاندی، فرنشین وقت فزانا، برای تامین نیازهای دارویی یاری خواستم. زرتشتیان هند (پارسیان)، همی گاندی با همراهی دکتر سیروس پوناوالا، دارندهی بزرگترین مرکز واکسنسازی، دو محموله کمکهای دارویی همراه با دستگاه ونتیلاتور در دو مرحله به یزد فرستادند. دومین محموله هفتم فروردینماه 99 با آخرین پرواز از دهلینو به ایران آمد و پس از آن پروازها قطع شد. خوشبختانه این کمکها با هماهنگی انجمن زرتشتیان یزد در اختیار دانشگاه علوم پزشکی یزد به درمان بیماران کرونایی قرار گرفت که بازتاب خوبی در جامعه بزرگتر داشت. در این راه هماهنگی دکتر اختیاری، و سپنتا نیکنام، فرنشین وقت انجمن زرتشیان یزد، موثر بود. رستم فرخنده افزود در آن دوران کرونا، مرکز روزانهی پوروچیستا بسته شده بود و شماری از سالمندان در خانه تنها بودند به فکر افتادیم شاید مرکز شبانهروزی هم نیاز است. چند سال پیش انجمن زرتشتیان یزد قصد راهاندازی سرای سالمندان را داشت ولی به دلایلی این کار انجام نشد. پیشتر از آن هم در یکی از گردهمیهای انجمنها، انجمن زرتشتیان رحمتآباد اعلام آمادگی کرده بود که میتوانند پذیرشگاه دکتر پرورش را به سرای سالمندان تغییر دهند. با سهراب خسرویانی فرنشین انجمن زرتشتیان رحمت آباد برای تغییر کاربری و مدیریت هیاتامنایی و حفظ نام تفاهمنامهای نوشتیم و کار آغاز شد. در این ساختمان فقط دیوارهای پذیرشگاه حفظ شده است. این ساختمان از بُن و پایه بازسازی شده و کارهایی مانند ایجاد موتورخانه انجام شده است. کوشیده شده است تا بهترینها انتخاب شود. در این راه بسیاری یاری کردند. وی از دو مشوق نام برد مهربد مزدیسنی، نوه موبد مهربان مزدیسنی و دکتر بهرامشاه غریبشاهی که به دلگرمی یاری آنان کار آغاز شد. در ادامه از دستاندرکاران اجرای کار نام برد: کار ساختمانی با همکاری مهندس فرزین فرخمنش و همسرشان مینو موبد که آرشیتکت هستند. به پاس سپاس از یاری سهراب خسرویانی، شاهرخ باستانی، وفادار نجمی، سهراب فیروزفرد، شاهرخ نجاری و همسر ایشان که در همه کارها همراه بودند یاد کرد و یادآور شد در این میان دو دوست صمیمی که از آغاز همراه بودند روانشادان اردشیر رستم نجاری و مهران خدارحم فرازمان را در مدت هشت ماه از دست دادند. سازهای برای یادبود در محوطهی باز مرکز سالمندان در نظرگرفته شده است که بناشد در آن عکس این دو زندهیاد با چراغی روشن گذاشته شود.
اسفندیار اختیاری، نمایندهی ایرانیان زرتشتی و از هموندان هیاتامنای مرکز سالمندان پرورش، در آغاز به نیکی از منش روانشادان دکتر بهرام پرورش یاد کرد و گفت نباید از تاثیرگذاری پذیرشگاه و مهدکودک در جامعه به سادگی گذشت و نیز از شادروان شهناز شهزادی به نام سوشیانت زمان یاد کرد. در ادامه گفت دلخواه همگی این است که مادر و پدر نزد خودمان زندگی کنند که ارزش آن صدچندان است و هیچ کجا خانهی خودمان نمیشود. ولی شوربختانه روزگار به گونهای شده است که نمیتوان به دلخواه رفتار کرد، گاه فرزندان خارج از کشور، گاه به دردسر کار و زندگی دچار هستند. وی در ادامه با سپاسداری از پروین فرخانی، مدیر باشگاه جهاندیدگان پوروچیستا، گفت نزدیک به بیست سال پیش مرکز جهاندیدگان راهاندازی شد این مرکز نه تنها در جامعه خودمان، در کل ایران نیز تاثیرگذار بوده است. اگر جهاندیدگان بیمار شوند به پزشک نیاز داشته باشند نتوانند کار خودشان را انجام دهند به آنان جهاندیدگان وابسته گویند. در یزد سرای سالمندان گوناگونی وجود دارد که همگانی است به جهاندیدگان وابسته کمک میکنند. پدربزرگ مادربزرگهایی هم وابسته نیستند ولی در خانه تنها هستند. کسی را ندارند و یا کسی به آنان سر نمیزند. از ده سال پیش، در فکر بودیم سرای سالمندان پایهگذاری شود تا جهاندیدگان ما از بامداد تا پسین و یا شبانهروزی در آنجا بمانند. درآغاز بنابود انجمن زرتشتیان یزد این برنامه را اجرا کند که به دلایلی نشد. انجمن زرتشتیان رحمتآباد اجرای این برنامه و کار دشوار تغییر کاربری را پذیرفت. سپاسگزاری ویژه از سهراب خسرویانی فرنشین انجمن که این تصمیم را گرفت و همچنین هموندان هیاتمدیره انجمن و خانواده روانشاد پرورش یاری کردند. این برنامه از پنج سال پیش آغاز شد. بستهشدن پذیرشگاه دشواریهایی داشت و با همهگیری کرونا دردسرها ادامه پیدا کرد. با گذشت زمان هزینههای بازسازی چندبرابر شد. حجم مخارج بیش از آنچه است که فکر کنید. گاه هزینهی بازسازی از نو ساختن بیشتر میشود. از آغاز هیاتامنای مجموعه تصمیم گرفت از راه جذب نیکاندیشان جامعه هزینهها تامین شود و نکته مهم این است که از بودجه هیچیک از انجمنها کمک گرفته نشود. اختیاری از منش نیک رستم فرخنده گفت که از حیثیت خود خرج کرد و نیکاندیشان را گردآورد. جمعآوری همهی دهشها از نیکاندیشان را رستم فرخنده انجام داده است. به نمایندگی از آنان بستههای معیشتی میان نیازمندان فرستاده بدون اینکه کسی متوجه شود و یا در انتقال دارو تجهیزات درمانی به ایران در زمان کرونا که نام چند نفر مطرح شد ولی رستم فرخنده بدون اینکه نامی از وی برده شود از سفارت هند تا انتقال تجهیزات به ایران کار را پیگیری کرد. اختیاری از همه دستاندرکاران سپاسگزاری کرد و گفت به نظر کار دو نفر بسیار ارزشمند است و باید به آنان افتخار کرد: مهندس فرزین فرخمنش و دکتر مینو موبد، استاد دانشگاه که همه طراحیهای این مرکز کار ایشان است. در ادامه با سپاسگزاری از هموندان موسسه مهرآوران یسنا کویر یزد که بهویژه در دوران کرونا به یاری آمدند از شاهرخ باستانی به عنوان پیشگام و هدایتگر این مجموعه سپاسداری کرد. اختیاری در پایان سخن یادآوری کرد شاید راهاندازی مجموعه دشوار نباشد ولی ادامه یافتن مسیر بسیار مشکل است بهویژه در این شرایط بسیار سخت. وی با اشاره به اینکه هزینهی نگهداری در مرکز سالمندان ماهیانه 10 میلیون تومان برای اقامت شبانهروز سالمند برآورد شده است، دو نکته را به انجمنها و نیکاندیشان سفارش کرد و گفت باید بپذیریم سرانجام جای تعدادی از ما خانه سالمندان است. 10-20 سال آینده را تصور کنیم جمعیت ایران با کمشدن زادوولد و افزایش مهاجرت در روند پیری است. انجمنها در این باره فکر کنند که جایی با ظرفیت 10 و یا 20 نفر پاسخگوی نیاز جامعهی ما نخواهد بود. نیکاندیشان جامعهی ما نیز اگر تمایل به واگذاری دارایی و یا خانهای دارند، به نظر بهترین جا برای صرف آن راهاندازی باشگاه جهاندیدگان و یا سرای سالمندان است و یا بخشی از هزینهها را تامین کنند. هر میزان که به این مراکز کمتر کمک شود بار مخارج بیشتر میشود. باید توجه کرد هرسال رقم هزینهها درشتتر میشود.
مهنام خسرویانی، جانشین فرنشین انجمن زرتشتیان رحمتآباد به نمایندگی از سهراب رستم خسرویانی، فرنشین انجمن زرتشتیان رحمتآباد که در این مدت همراه با هیاتامنای سرای سالمندان کار را به پیش بردند، سخن گفت. وی در آغاز از هموندان هیاتمدیره انجمن رحمتآباد، خرمن خسرویانی، مهران خسرویانی و هرمزدیار خسرویانی سپاسگزاری کرد و با گرامیداشت یاد خانواده فرهیخته روانشاد دکتر بهرام بمان پرورش گفت با سرمایه ایشان عرصه و ساختمان اولیه پذیرشگاه پرورش بنیاد نهاده شد. سرمایههای دکتر بهرام بمان پرورش از سوی پلگذارش روانشاد دکتر دینیار هرمزدی به کمک هیات امنای آن زمان که افرادی سرشناس بودند: روانشادان میرزا سروش لهراسب، روانشاد جمشید فرهومند، دکتر خدابنده فروندا ، روانشاد جمشید خسروانیفرد، برای امور خیر هزینه شده است از جمله پایهگذاری مهدکودک پرورش در تهران و پذیرشگاه پرورش در یزد و دیگر امور نیکاندیشی را نام برد. با گرامیداشت یاد روانشاد رستم گشتاسب خسرویانی فرنشین پیشین و سالیان گذشته انجمن زرتشتیان رحمتآباد که با کمک روانشادان رستم جمشید خسروی قاسمآبادی و روانشاد رستم جمشید خسرویانی نسبت به ساخت و ساز پذیرشگاه پرورش اقدام کردند. سپاسگزاری از همیاران و همکارانی که مسوولیت پذیرشگاه پرورش در چهل سال گذشته را بر عهده داشتند: دولت مهربان خسروی همسر روانشاد رستم خسروی و فرزندشان فرناز رستم خسروی که در آن زمان نظارت و سرپرستی پذیرشگاه پرورش را همپا و همراه با همسر و پدرشان به دوش میگیرند و به نتیجه میرسانند. سپاسداری از الهیار وفاداری که درپذیرشگاه مسوول پذیرش و پاسخگوی مسافران بود. سپاسداری از روانشادانی که سالیانسال در خدمت پذیرشگاه پرورش بودند و اکنون در میان ما نیستند و یادشان گرامی: روانشادان تیرانداز افشاری، بهرام وفادار روحانی، و روانشاد منوچهر مهرشاهی که در زمان خدمت و فعالیت در این مکان در گذشت. سپس پرویز خدایار خسرویانی، کوتاه مدت مسوولیت و سرپرستی پذیرشگاه را برعهده داشت. سپاس از دولت اردشیر تیراندازی (ماهرخ) به کمک فرزند روانشادشان مهربان رستمی چمی همیار انجمن زرتشتیان رحمتآباد بودند. سپاسگزاری از مهربان خسروی شریفآباد و همسرش مهناز اردشیر جوانمردی، و در پایان فعالیت پذیرشگاه، در دوران کرونا و تغییر کاربری، گشتاسب سهرابی، مسوولیت پذیرشگاه پرورش را پذیرفت. وی ابراز امیدواری کرد با همکاری انجمن زرتشتیان رحمتآباد به پاس ازخودگذشتگی این تلاشگران از آنان به شایستگی سپاسداری شود. خسرویانی در ادامه از روانشاد رستم گشتاسب خسرویانی، فرنشین پیشین و سالیان سال انجمن زرتشتیان رحمتآباد (درگذشت سال 1365) و هرمزدیار گشتاسب خسرویانی به نیکی یاد کرد. روانشاد رستم گشتاسب خسرویانی، فرنشین وقت انجمن زرتشتیان رحمتآباد به کمک روانشادان رستم جمشید خسرویقاسمآباد و رستم جمشید خسرویانی ساختوساز ساختمان پذیرشگاه پرورش را آغاز میکنند و امور را به سرانجام میرسانند. در پایان سخن از نیک اندیشان و هموندان هیات امنا از جمله رستم فرخنده که در تغییر کاربری پذیرشگاه به سرای سالمندان نقش بسزایی داشتند سپاسداری کرد که این سرای سالمندان در آینده نیاز جامعه خواهد بود.
«مرکز سالمندان پرورش» نخستین خانه حمایتی توانبخشی شبانهروزی ویژهی جهاندیدگان زرتشتی در یزد، با برگزاری آیین جشنخوانی، 11 امردادماه 1402 گشایش یافت. نام «مرکز سالمندان پرورش» پیشنهاد هیاتامنای این مرکز برای ماندگاری نام نیک شادروان دکتر بهرام پرورش بود که مورد تایید سازمان بهزیستی شهرستان یزد قرار گرفت. مرکز پرورش برپایهی آییننامهی خانههای کوچک حمایتی توانبخشی سالمندان، آمادهی بهرهبرداری است. گنجایش آن برای پذیرش 20 سالمند است که در دو بخش راهاندازی خواهد شد. هماکنون پروانه بهرهبرداری با گنجایش 10 سالمند صادر شده است. در پروانه فعالیت مرکز توانبخشی و نگهداری سالمندان جهاندیدگان پرورش، خرمن خسرویانی، کارشناس پرستاری بهعنوان مسوول فنی شبانهروزی معرفی شده است. مرکز سالمندان پرورش دارای اتاقهای دو نفره و سه نفره مجهز به تخت بیمارستانی است. همهی اتاقهای مرکز سالمندان مجهز به کولر گازی است. فضای بیرون به سبک سنتی و فضای درونی به روز ساخته شده است. داخل راهرو، دو آبدارخانه با تجهیزات برای آشپزی سالمندان و حس بودن در خانهی خود، ساخته شده است. این مجموعه دارای تالار همایش و کتابخانه برای مطالعه و گفتوگو است. رفتوآمد سالمندان به حیاط هم از پله و هم از سطح شیبدار برای حرکت ویلچر امکانپذیر است. در فضای باز این مرکز آبنما با نورپردازی و در کنار آن یک آلاچیق و چند نیمکت، برای استراحت ساکنان مرکز درست شده است.
گزارش تصویری از آیین گشایش مرکز سالمندان پرورش را در تارنمای امرداد بیننده باشید.
گزارش تصویری از مراحل تکمیلی مرکز سالمندان زرتشتی را در تارنمای امرداد ببینید.
گفتوگو با عنوان سالمندان شایسته بهترین امکانات هستند را از امرداد بخوانید.