روزی که سلیمانیه از ایران بزرگ جدا شد

فرخ روز ورهرام ایزد، پیروزی اهورایی، هنگام نیایش همگانی در شاه‌ورهرام ایزد به نیکی باد.

امروز ورهرام ایزد از ماه بهمن به سالمه‌ی 3757 زرتشتی، دوشنبه 14 بهمن‌ماه 1398 خورشیدی، سوم فوریه 2020 میلادی

174 سال پیش، در چنین روزی، محمدشاه قاجار به اصرار انگلستان و روسیه، سوم فوریه سال 1846 میلادی از حاكمیت ایران بر منطقه سلیمانیه (واقع در عراق امروز) صرف نظر و با انتقال آن به دولت عثمانی موافقت كرد.

محمدشاه قاجار (متولد 1807 و متوفی در سال 1848 ـ سال انقلاب‌های اروپا) به اصرار انگلستان و روسیه، سوم فوریه سال1846 میلادی از حاكمیت ایران بر منطقه سلیمانیه (واقع در عراق امروز) صرف نظر و با انتقال آن به دولت عثمانی موافقت كرد. این منطقه تا آن زمان گوشه‌ای از قلمرو بلامنازع ایران بود.  ساكنان این منطقه بیشتر کُرد و نیز از تُركمان (از بازماندگان طوایف مهاجر آق قويونلو و قره قويونلو)) بودند. تا زمان واگذاری سلیمانیه به عثمانی، این دولت بر بسیاری از سرزمین‌های عربی و از جمله بین‌النهرین و حجاز دست یافته بود. این سرزمین‌ها در اواخر جنگ جهانی اول به دست انگلستان و فرانسه که مترصد فرصت بودند افتاد که بعدا برپایه منافع خودشان به ترسیم نقشه‌های جغرافیایی؛ تقسیم و مرزبندی آنها پرداختند و دولت لندن عراق، اردن و کویت را تاسیس کرد. (برگرفته از تارنمای دکتر نوشیرون کیهانی زاده)

زرتشتیان امروز، به مانند نیاکان خود در روز ورهرام ایزد در زیارتگاه شاه ورهرام ایزد گردهم می‌آیند و با خواندن اوستا برای خود ، خانواده و همه مردم هفت کشور زمین آرزوی پیروزی و سربلندی می‌کنند.

ورهرام، ایزد پیروزی و سرافرازی است. در ادب مزدیسنا و آریایی کهن ، بهرام ایزد در پیکره‌های بسیار زیبا ، نیرومند ، تیزرو ، برنا ، شاداب ، شاهین تیز پرواز ، مرد رایومند و …. دادگری و درستی و خوشی و یکرنگی مى‌دارد و اهریمن زدایی مى‌کند، به نیکان و ستایندگان نیرو مى‌دهد و بر دشمنان خشم مرگ مى‌آورد و در کار آشتی هم کوشاست. آشتی که از راه درست اشو زرتشت سپنتمان آن را ستود و همواره در آرزوی برپایی‌اش بود و از برای پیروزی خود و پیش بردن آواژگان بهرام ایزد را ستایش کرد.

بیستمین روز از هر ماه در گاه شماری ایرانی «وَرَهرام» نامیده می‌شود، در اوستا ورترغن آمده و در پهلوی ورهران و درپارسی بهرام آمده، ورهرام به چم پیروزی و کامیابی قابل ستایش است.  فروزه‌ی پیروزی است. ورهرام ایزد به چم (:معنی) پیروزی قابل ستایش است و به سبب جایگاه پر اهمیتش «شاه ورهرام ایزد» نامیده می‌شود.

در باور ایرانیان پیروزی همواره با ارزش و قابل ستایش بوده است به همین دلیل در اوستا سرود‌های زیبایی در ستایش پیروزی آمده است.

ایرانیان باستان پیش از آغاز هر کار گروه، در نیایش‌گاه ویژه‌ای گردهم می‌آمدند و سرود‌های ستایش پیروزی را با هم می‌خواندند و با روانی نیرومند و اراده‌ای استوار، برای پیروزی، پای به میدان مبارزه‌ی زندگی می‌گذاشتند.

این مکان‌ها به تدریج به نیایش‌گاه ورهرام ایزد شناخته شد. اکنون زرتشتیان دست‌کم ماهی یک بار ، در روز ورهرام، در نیایش‌گاه شاه ورهرام ایزد گردهم می آیند و اهورا مزدا را نیایش می کنند و از او می‌خواهند که پیروزی را در زندگی، بهره‌ی آنان گرداند و نیز همه‌ی کسانی را که به پیروی از پیام اشو زرتشت در«تازه گردانیدن ِ زندگانی‌»، «پیش بردن جهان هستی» و «گسترش آیین راستی» می‌کوشند ، پیروز و سر افراز گرداند.

در بهرام‌یشت آمده‌است که بهرام آفریده اهورا نیرومند و فرهمند است و نیروی بینایی شگفت‌انگیزی دارد. او یورش همه دشمنان را، چه جادوان و پریان، و چه کَوی‌ها و کَرَپان‌های «ستمگر» را در هم می‌شکند، جهان را تازگی و آشتی می‌بخشد و به خوبی آرمان‌ها را بر آورده می‌کند. بهرام هم‌چنین توانایی فرزندآوری و بازوان نیرومند و تندرستی و دلیری می‌بخشد.

آذر بهرام همان سومین آتشکده‌ی بررگ ایران هست آذر برزین مهر در ریوند خوراسان، در آتش بهرام نیایش، بند شش آن، کوه نام برده شده است.

نیایش‌گاه‌های شاه ورهرام ایزد در خرمشاه یزد، زین‌آباد یزد، شریف‌آباد اردکان، امیریه‌ی تهران، تهران پارس، کرج، کرمان و اهواز وجود دارد. از آیین‌های این روز پختن آش، سیروگ و پخش شیرینی و نخود مشکل‌گشا است.

نماد این روز نیز گل «سنبل» در دین زرتشتی است.