باستان‌شناسان به همراه دانشجویان دانشگاه زابل در کاوش آموزشی تپه «پیرزال سیستان»، افزون‌بر آثار ۴۳۰۰ ساله، به برجای‌مانده‌هایی از مهرازی (:معماری) ۴۵۰۰ ساله را دست یافتند.
به گزارش ایسنا، تپ پیرزال در ۶۰ کیلومتری جنوب زابل در استان سیستان و بلوچستان جای دارد و در سال ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی ثبت شده است. این تپه در سال ۱۴۰۲ از سوی دانشگاه زابل برای آموزش دروس عملی باستان‌شناسی به دانشجویان این رشته در دانشکده‌ی هنر و مهرازی، برای فصل دوم کاوش شد. مهم‌ترین یافتههای آن، یک سازه مهرازی از دوره‌ی چهارم دوران مفرغ سیستان (نزدیک‌به ۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ پیش از میلاد) بود، که برجای‌مانده‌ی ساختمانی یک خانه در لایه‌ی نخست این گستره است.
حسین سرحدی، هموند هیات علمی دانشگاه زابل، که سرپرستی دومین فصل کاوش آموزشی دانشگاه زابل در تپه پیرزال سیستان را بر دوش داشت، گاه‌نگاری محوطه پیرزال را بر پایه‌ی یافتههای سطحی، به دوره‌ی IV شهر سوخته نسبت داده است، درباره جزییات کشف برجای‌مانده‌ی مهرازی از دوره‌ی چهارم عصر مفرغ سیستان (نزدیک‌به ۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ پیش از میلاد) توضیح داد: این مهرازی دربردارنده‌ی برجای‌مانده‌ی ساختمانیِ یک خانه در لایه‌ی نخست این گستره است. خانه دارای شماری اتاق در بخش جنوبی یک حیاط مرکزی است.
او افزود: تازه‌ترین کاوش‌ها بیانگر وجود یک کوچه است که گمان می‌رود پیوندگاه این ساختمان با ساختمان‌ها یا خانه‌های دیگر است. برجای‌مانده‌ی این کوچه در گوشه‌ی شمالی کارگاه ۳ نشان‌دهنده‌ی گسترش ساخت‌وساز در دوره‌ی پایانی عصر مفرغ سیستان است.
در این فصل، کارگاه شماره ۳ به اندازه‌ی۱۰ در ۱۰ متر کاوش شد و سفال‌هایی از نزدیک‌به ۴۳۰۰ سال پیش، آثار گلی دربردارنده‌ی پیکرک‌ها و ابزار شمارشی نیز به دست آمد.
باستان‌شناسان همچنین آثاری را در پیوند با مدیریت کالا و نظام دادوستد بومی به‌دست آوردند که جایگیری (:استقرار) در این مکان را با دیگر گستره‌های پیرامون برقرار می‌کرد. این کالاهای بازرگانی به گمان باستان‌شناسان دربردارنده‌ی ظرف‌های سنگی، جانورانی همانند گاو، گوسفند و گندم و دیگر نیازهای زندگی در آن دوران بوده است. به دید آن‌ها، دادوستد آثار سنگی همچون پیکَرَک‌ها و ظرف‌ها مرمرین در این تپه از رونق خوبی برخوردار بوده است.
سرحدی درباره‌ی اهمیت این تپه باستانی گفت: بنا به یافتههای سطحی، به گمان می‌رسد «پیرزال» یکی از بزرگترین تپه‌های گام (:فاز) پایانی دوران مفرغ سیستان است، که تاریخ و کیفیت آن هنوز از مسایل مورد بحث باستان‌شناسی جنوب خاوری ایران به‌شمار می‌رود.
7 پاسخ
تشکر از شما و توجه ویژه شما به سیستان
من از مسلمانان شیعه سیستان هستم
و بابت نشر اینچنین مطالب راجب فرهنگ و تاریخ کهن سیستان از شما کمال سپاسگزاری را دارم
سوالی داشتم و اون هم اینکه در دین زرتشت موعود زرتشتی به نام سوشیانت وجود داره که از کنار دریاچه هامون ظهور میکنه؟ یکی از دوستان این مطلب رو گفتم که خواستم حقیقتش رو از شما بپرسم
اولا تاریخ سیستان مربوط به ساکنان فعلی نیست و همه خوب می دانند که ساکنان اصلی آن چه در گذشته وحال مردم بلوچ بوده اند وحتی رستم وسهراب پهلوانان ایرانی گرفته تا یعقوب لیث صفاری بلوچ بوده اند اما متأسفانه عده ای به اسم خود می زنند.
ما همه ایرانی و از یک ریشه هستیم و آن قوم ایرانی و بلوچ کرد سیستانی و لر و ارمنی و آذری تاجیک مازنی و گیل همه و همه شاخه های در هم تنیده ی قوم ایرانی هستند که باهم تنیدگی و خویشاوندی دارند مردم بلوچ با قوم تالشی یکی هستند و مردم لر با قوم گیل و دیلم یکی هستند و مردم کرد با مردم یزدی و ارمنی و کرواسی یکی هستند و مردم پشتون با قوم تاجیک و پارت یکی هستند که همه از ریشه یکی هستیم و به قوم آریایی یا ایران پیوند داریم ،رستم چه کرد باشد چه بلوچ چه سیستانی چه آذری هر چه باشد متعلق به تمام ایرانیان می باشد مانند آرش و فردوسی و کوروش مهرداد ابوریحان و ابوعلی سینا که متعلق به تمام ایرانیان هستند
واقعا دوست دارم بدونم بر اساس چه منبعی (دست اول!!) این اطلاعات که فقط نشان دهنده وجود یک فرد تعصبی هست رو بیان کردید؟ طبق کتاب ” تاریخ سیستان” که تصحیح استاد بهار است که تنها منبع دست اولی است که راجب سيستان به طور کامل از قبل اسلام و بعد اسلام تا قرن حدودا ۵ صحبت کرده ما چیزی به نام قوم بلوچ در سيستان نداریم و قوم بلوچ فقط در قسمتی پایین استان به نام “مکران” مشهور بوده به هیچ عنوان ما قومی تحت عنوان بلوچ نداشتیم فقط از عنوان ” مکران صحبت میشه که حدود ۲۰۰ سال بعد اسلام زمانی که حمزه اذرک( یه بزرگ مرد سیستانی) بر علیه خلافت عباسی قیام می‌کند تازه با قیمت جنوبی استان با نام مکران اشنا میشن و تا اون زمانی خبری از مکران ما در تاریخ نداریم
” امیدوارم کامل و جامع توضیح داده باشم”
با درود
در شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی و شاهنامه ابومنصوری و تاریخ سیستان و دیگر کتوب تاریخی اشاره به قومیت رستم دستان و یا یعقوب لیث صفار سیستانی یعنی سگزی(سیستانی-زابلی و..) به صراحت اشاره شده است.
متاسفانه پان بلوچ های خارج نشین با اظهارات بدون سند و مدرک، اقدام به تازش بر اسطوره های ایران و سیستان لقمه ای فراتر از دهان گشاد خود ر ارائه می دهد که هدفش درگیری قومی و مذهبی بین اقوام در استان سیستان و بلوچستان می باشد.
دوست گرامی علی بلوچ و دیگر متعصبین قومی بلوچ ، این اظهار نظر شما در باره جعل تاریخ و اسطوره های ایران و سیستان فاقد هرگونه سند علمی و تاریخی و جغرافیایی و… می باشد و در محفل های علمی به این اظهارات خنده دار ، پشیزی ارزش علمی قائل نخواهند بود.
متاسفانه چند سالی می باشد فضای استان براساس جعلیات دروغین توسط پلشت هایی مانند عبدالله سربازیها و حسین بر ها و دیگر اپوزسیون اتنیک قومگرا بلوچ و مولوهای داعشی مانند عبدالغفور نقش بندی مسموم هست و هر روز دست اندازی و جعلیات و تازش های هماهنگ بیشتر بر سلسله های ایرانی(اشکانی و ساسانی و..) بوق و کرنا می شود و گویا ایران و یا سیستان و کرمانی وجود نداردو بلوچها سرو صاحب تمدن ایران و شرق ایران بوده اند، در حالیکه بلوچ ها در دوران ستم تازشگران سلجوقی ترک به مکران و ایالت سند مهاجرت نموده اند و در دوران نادرشاه نیز به سیستان بزرگ آمده اند و با پرویی خود را صاحب خانه و کاشانه ، مردمان بومی آن می دانند. این تز استعماری در دوران اشغال ایران توسط اعراب وو ترک و مغول اجراشده که هم ایران اشغال گردید و هم حاکمیت ملی و دین بهی و آتشکده ها و بهدینان ایران را بسوی تضعیف و تعلیل و ضعف رساند.
در آخر این کلام ، بلوچها ایرانی نژادمی باشند و هم وطن ما هستندو همسایه ما در این استان هستند و مهمانواز و دلیر و حسابشان از پان بلوچیسم افراطی و تنروهای داعشی خارج نشین جدا می باشد و دوستان مهربان گرامی بلوچ و عموم هم میهنان را بسوی همدلی و همآزوریی ورفاقت و انسانیت و کردار نیک رهنمون می کنم و اینگونه اظهارات نابخردانه این دوستیها را گسست خواهد داد.. ایرانیوم خوارنو یزمید( فر ایران را می ستایم) و پاینده ایران اهورایی
درودبرتمام مردان وزنان شجاع سیستان وبلوچستان من اهل اصفهانم وازته دل شما مردمان شریف را دوست دارم
ممنون از شما ،همه ایران سرای من است