امروز اورمزد روز از ماه خورداد به سالمه‌ی 3762 زرتشتی، یکشنبه 30 اردیبهشت‌ماه 1403 خورشیدی روز ایرانشناسی و ایرانگردی، 19 می 2024 میلادی
نام ایران که می‌آید زیبایی‌های سرزمین مادری در یادمان می‌نشیند و زبان به ستایش باز می‌کند. شاید از این‌رو است که سالنمای کشور هم تاب نیاورده و به نام ایران آراسته شده است. امروز سی‌ام اردیبهشت ماه است؛ روزی که نام فرزندی از زمین به نام ایران را بر آن نهاده‌اند و آن را به نام روز ایرانشناسی و ایرانگردی پاس می‌دارند. روز ایرانگردی و ایرانشناسی یک روز ملی است تا ایرانیان با پیشینه تمدنی، زیست‌بوم و داشته‌های فرهنگی بیشتر آشنا شوند. براساس ضوابط یونسکو، کشور ارجمندمان ایران‌زمین جزو ۱۰ کشور برجسته باستانی تاریخی و فرهنگی جهان بوده و از دید جاذبه‌های طبیعی نیز رتبه پنجم جهان را دارد. با آنکه گردشگری یکی از سه پایه اصلی تجارت جهان به‌شمار می‌رود، در این بین، ایران سهم بسیار ناچیزی را از آنِ خود است. این روز به‌عنوان “روز ایرانگردی و ایرانشناسی” می‌تواند بهانه‌ای باشد تا مردم ایران و به‌ویژه دانش‌آموزان و دانشجویان ما هرچه بیشتر با جاذبه‌های گردشگری و طبیعی شهر و دیارشان آشنا شوند تا هر ایرانی در آینده یک سفیر فرهنگی، برای حفظ و نگهداری از بناها و جذب هرچه بیشتر توریست باشد.
در گاهشمار زرتشتی هر سال 12 ماه و هر ماه 30 روز دارد که هر ماه به نامی ویژه آراسته شده است. نام نخستین روز ماه اورمزد و نام روز پایانی انارام است. از سویی نام دوازده ماه سال در میان نام روزها نیز جای دارد و زرتشتیان برابری نام روز و ماه را جشن می‌گیرند.
فرخنده باد اورمزد روز از ماه خورداد، آغاز خوردادماه زرتشتی
امروز اورمزدست ای یار میگسار / برخیز و تازگی کن و آن جام باده آر
ای اورمزد روی بده روز اورمزد / آن می که شادمان کندم اورمزدوار
اورمزد، نخستین روز ماه زرتشتی است. اورمزد یا هرمز همان نام خداوند در دین زرتشتی است. اهورامزدا، خداوند جان و خرد و به چم «بزرگ دانای هستی بخش» است. اهورامزدا خدای یکتاست. اشوزرتشت در گفت‌وگو با اهورامزدا تا به جایی می رسد که خویش را پیام آور راه اشویی که همانا راه اهورایی‌ست می‌بیند و این راه را به مردم می‌شناساند. این روز پر از داده‌های اهورایی و روزی بزرگ دانسته شده است.
اَهورامَزدا (به اوستایی مزدا اهوره. «مَزدا اَهورَه») نیز با نام‌های: اهورا، اورمَزد، هورمَزد، اورمُزد، هورمُز و هُرمُز نامِ آفریدگارِ نِکویی‌ها و دادار و پروردگارِ همه‌ی هستی در مَزدَیَسنا است.
اورمزد یکی از نام‌های خدای بزرگ ایرانیان باستان و زرتشتیان, آفریننده‌ی زمین و آسمان و آفریدگان . امشاسپندان و ایزدان نیز آفریده اویَند او عین قدرت و دانش و منبع خیر و راستی و تقدس و تقوی است.
اهورامزدا آفریننده جهان است. مزدیسنان اهورا مزدا را می‌پرستند. اهورامزدا خالق و داور همه‌ی چیزهای مادی و معنوی و نیز آفریننده‌ی روشنی و تاریکی و برقرار کننده نظم هستی (اشا) است. او با اندیشیدن همه چیز را هستی بخشیده است، پس در واقع او از عدم می‌آفریند و با خود تنهاست. برای اهورا مزدا در هرمزدیشت، در حدود شصت صفتِ نیک آورده شده و تقریباً همه‌ی چیزهای خوب به وی منتسب شده‌است. همچنین او در مزدیسنا دارای شش صفتِ برجسته زیر است:
سپنتا مینو یعنی مقدس‌ترین روان، خشثره‌ویرنه به گویش امروزی شهریور یعنی شهریار و پادشاهی که باید برگزیده شود، سپنته‌آرمیتی است یعنی پارسایی مقدس. هورتات بگویش امروزی خورداد به چم (:معنی) جامعیت و رسایی و امرتات جاودانگی و بی‌مرگی. او اشه یعنی راستی و درستی و قانون ایزدی و پاکی است. همچنین وهومَنَه است به معنی خوب منش. این صفات در مزدیسنا به نامِ امشاسپندان خوانده می‌شوند و پایه‌های کمال در دین زرتشتی برای رسیدن به روشنایی بی پایان است. از این هفت امشاسپندان است که هفت شهر عشق و هفت آسمان و هفت خوان اسفندیار و هفت خوان رستم و هفت سین و هفت کشور و … اقتباس شده است.
✳️ یاد روز آیینی خوردادماه زرتشتی
اردیبهشت روز برابر با 27 آبان‌ماه خورشیدی، آیین نیایش گروهی در آتشکده‌ی تهران به کوشش انجمن موبدان از ساعت ۱۶ در آتشکده‌ی تهران برگزار می‌شود.
جشن خوردادگان، آدینه چهارم خوردادماه برابری نام خورداد روز و ماه خورداد، جشن خوردادگان است. سومين جشن از جشن‌‌‌های ماهانه به‌شمار می‌رود و روز ششم هر ماه به نام خورداد، امشاسپند نگهبان آب، نامیده می‌شود. آب زندگی‌بخش، خود ادامه زندگی را در این کره خاکی برای زیست‌مندان امکان‌پذیر می‌کند.
روزهای نبر، وهمن، ماه، گوش، رام، برابر با 31 اردیبهشت‌ماه و 10، 12 و 10 خوردادماه خورشیدی روزهای پرهیز از خوردن گوشت است که به آن نَبُر گفته می‌شود. درآیین دیرین ایرانیان، پاسداری از جانوران سودمند از كارهای ارزشمند و سفارش شده است. زرتشتیان در روزهای نَبُر از كشتار جانوران و خوردن گوشت آن‌ها پرهیز می‌كنند.
ورهرام روز برابر با 18 خوردادماه خورشیدی، روز نیایش همگانی در شاه ورهرام ایزد است . زرتشتیان هر ماه در این روز به نیایشگاه‌های خود می‌روند و به نیایش و داد و دهش می‌پردازند. پختن خوراک‌های سنتی زرتشتیان با همازوری و همراهی هم و یاری دهشمندان و پذیرایی از نیایش‌کنندگان از رسم‌های این روز است.
اشتاد روز برابر با 24 خوردادماه خورشیدی، به کوشش هیات‌اجرایی آدریان بزرگ تهران گردهم آمده و همراه با نیایش به برنامه‌های شاد و اموزنده می‌پردازند.
یادروز 30 اردیبهشت‌ماه:
– سالروز درگذشت پروانه وثوق (زاده اسفند ۱۳۱۴ تفرش – درگذشته ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۲ تهران) پزشک متخصص کودکان
او دارای مدرک فوق‌تخصص خون و سرطان‌شناسی کودکان، رییس هیات امنای بیمارستان محک و عضو فرهنگستان علوم پزشکی ایران بود و در بیمارستان‌های مفید و کودکان تهران به‌مداوای کودکان مبتلا به‌سرطان می‌پرداخت. او را به درستی «فرشته نجات کودکان سرطانی ایران» و «مادر ترزای ایران» می‌نامیدند.
– زادروز احمدرضا احمدی (زاده ۳۰ اردیبهشت ۱۳۱۹ کرمان – درگذشته ۲۰ تیر ۱۴۰۲ تهران) شاعر و نقاش
او دوره دبیرستان را در مدرسه دارالفنون گذراند و از ۲۰ سالگی به‌طور جدی به‌سرودن شعر پرداخت و نخستین مجموعه شعرش را با عنوان “طرح” در سال ۱۳۴۰ منتشر کرد.
