لوگو امرداد
امروز یکم خوردادماه

اردیبهشت روز و خوردادماه؛ شکوفایی چاپ در ایران

امروز فرخ روز اَردیبهشت امشاسپند، از ماه خورداد به سالمه‌ی 3762 زرتشتی، سه‌شنبه یکم خوردادماه 1403 خورشیدی، 21 می 2024 میلادی

gutenberg

105 سال پیش، یکم خرداد 1019 خورشیدی، یک رویداد مهم فرهنگی در ایران رقم خورد. نخستین چاپخانه، با ماشین چاپ مدل گوتنبرگ، به دست یک ایرانی ارمنی به جلفای اصفهان وارد شد. این رویداد در دوران فرمانروایی شاه صفی افتاد، زمانی که اصفهان، پایتخت درخشان ایران شناخته می‌شد.

یوهانس گوتنبرگ، زرگر آلمانی، دستگاه چاپ خود را در دهه 1440 میلادی تکمیل کرد و با این نوآوری، دوران جدیدی در تاریخ چاپ آغاز شد.

سرگذشت چاپ در میان زرتشتیان: پیش از این‌که چاپ در میان زرتشتیان ایران آغاز شود، پارسیان هند در چاپ به پیشرفت‌های خوبی دست پیدا کرده بودند و کتاب‌های اوستا را به خط اوستایی و فارسی به چاپ می‌رساندند. نخستین‌بار روانشاد «آموزنده» پور شیرمرد نوذر نوشیروان خداداد زاده‌ی 1229 یزدگردی در یزد، با دلبستگی بسیاری که به صنعت چاپ داشت، دستگاه چاپ سنگی را وارد یزد کرد و چون برایش بسیار گران تمام شده بود، بدون آنکه از آن بهره ببرد، آن را فروخت. تا اینکه روانشاد «کیخسرو خسرویانی راستی» مبتکر چاپ کتاب اوستا، کتاب‌های دینی و سالنمای فصلی زرتشتیان (راستی) در ایران، 75 سال پیش با وجود آنکه به چاپ و چاپخانه‌داری وارد نبود ماشین چاپ کوچکی با تمام لوازم آن خریداری کرد و در همان مغازه کار چاپ را آغاز کرد. (هم‌اکنون در محل چاپخانه راستی موجود است و آثار باستانی زرتشتیان به‌شمار می‌رود.)

اردیبهشت امشاسپند

اردیبهشت روز است ، ای ماه دلستان / امروز چون بهشت برین است بوستان

زان باده که خرم ازو گشت عیش و عمر / زان باده که گردد ازو تازه طبع و جان

اردیبهشت یا «اشا‌وهیشتا»، نام سومین روز ماه و دومین ماه سال در سالنمای زرتشتی است. اردیبهشت به چم «بهترین پاکی و راستی» و یکی از امشاسپندان دین زرتشتی است که در جهان مینوی نماد پاکی، اشویی و نشان اشا (قانون دگرگون‌ناپذیر جهان) است.

اردیبهشت یا ارته وهیشته یا اشه وهیشته در اسطوره‌های زرتشتی و ایرانی دومین امشاسپند است. او زیباترین نماد از نظام جهانی قانون ایزدی و نظم اخلاقی در هردو جهان است. این امشاسپند نه تنها را نظم در جهان برقرار می‌سازد، بلکه نگاهبان نظم دنیای مینوی و دوزخ نیز هست. نماینده جهانی او آتش است.
امشاسپند اردیبهشت، از نظر اهمیت و احترام٬ دومین امشاسپند پس از امشاسپند بهمن است. این موجود در اصل همان آرتا یا ریتای هندی است، که در زمان‌های بعد آشاواهیشست نام گرفت که به معنای آشای برتر یا بهترین اشه یا برترین ارته (راستی) است.
این امشاسپند پاسدار و نگهبان آتش و یا عناصری که در عین حال بازگو کننده‌ی طبیعت آتش هستند، می‌باشد. او ضامنِ پایداری نظم جهان است، چه نظم اخلاقی و چه نظم فیزیکی (نظم مادی).

گل نماد اردیبهشت امشاسپند گل مرزنگوش است.

یادروز یکم خوردادماه:

📕 آغاز هفته “معدن”.

📕”عبدالحمید خان” متین السلطنه نماینده سابق مجلس و مدیر روزنامه عصر جدید توسط اعضای کمیته مجازات به قتل رسید. (۱۲۹۶ خ)

📕”صولت الدوله” طی اعلامیه‌ای متذکر شد که قشقائی ها و سایر ایلات فارس، در مقابل قوای انگلیسی در ایران قیام کرده‌اند. (۱۲۹۷ خ)

📕زادروز “عباس يمينی شريف” شاعر و نویسنده ی كودكان. (۱۲۹۸ خ)

📕زادروز “جلیل شهناز”، یکی از سرشناس‌ترین نوازندگان تار و سه تار سده‌ی اخیر ایران . (۱۳۰۰ خ)

📕قانون انحصار قند و شكر به تصويب مجلس شورای ملی رسيد. (۱۳۰۴ خ)

📕قانون اعزام محصل به خارج به تصويب رسيد. (۱۳۰۷ خ)

📕در دوران پهلوی اول راه آهن “تهران – شاهرود” راه‌اندازی شد. (۱۳۲۰ خ)

📕آغاز محاصره اقتصادی ايران از سوی آمريكا و اروپا. (۱۳۵۹ خ)

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-11-02