ورهرام روز از ماه خورداد به سالمهی 3762 زرتشتی خجسته باد، آدینه 18 خوردادماه 1403 خورشیدی، هفتم ژوئن 2024 میلادی
ای روی تو به خوبی افزون ز مهر و ماه/ بهرامروز باده بهرامرنگ خواه
اندوه این جهان مخور ای ماه، شادباش/ کامروز شادمان است از تخت و تاج شاه
بیستمین روز از هر ماه در گاه شماری ایرانی «وَرَهرام» نامیده میشود، در اوستا ورترغن. آمده و در پهلوی ورهران و درپارسی بهرام آمده، ورهرام به چم پیروزی و کامیابی قابل ستایش است. فروزهی پیروزی است. و ورهرام ایزد به چم (:معنی) پیروزی قابل ستایش است و به سبب جایگاه پر اهمیتش « شاه ورهرام ایزد » نامیده می شود.
در باور ایرانیان پیروزی همواره با ارزش و قابل ستایش بوده است به همین دلیل در اوستا سرودهای زیبایی در ستایش پیروزی آمده است.
ایرانیان باستان پیش از آغاز هر کار گروهی ، در نیایش گاه ویژهای گردهم میآمدند و سرودهای ستایش پیروزی را با هم میخواندند و با روانی نیرومند و ارادهای استوار، برای پیروزی ، پای به میدان مبارزهی زندگی میگذاشتند.
این مکانها به تدریج به نیایشگاه ورهرام ایزد شناخته شد. اکنون زرتشتیان دست کم ماهی یکبار، در روز ورهرام، در نیایشگاه شاه ورهرام ایزد گردهم می آیند و اهورا مزدا را نیایش می کنند و از او میخواهند که پیروزی را در زندگی، بهرهی آنان گرداند و نیز همهی کسانی را که به پیروی از پیام اشو زرتشت در« تازه گردانیدن ِ زندگانی»، « پیش بردن جهان هستی » و«گسترش آیین راستی » میکوشند ، پیروز و سر افراز گرداند.
در بهرامیشت آمدهاست که بهرام آفریده اهورا نیرومند و فرهمند است و نیروی بینایی شگفتانگیزی دارد. او یورش همه دشمنان را، چه جادوان و پریان، و چه کَویها و کَرَپانهای «ستمگر» را در هم میشکند، جهان را تازگی و آشتی میبخشد و به خوبی آرمانها را بر آورده میکند. بهرام همچنین توانایی فرزندآوری و بازوان نیرومند و تندرستی و دلیری میبخشد.
در ادب مزدیسناو آریایی كهن ، بهرام ایزد در پیكره های بسیار زیبا ، نیرومند، تیزرو، برنا، شاداب، شاهین تیزپرواز، مرد رایومند و ….
دادگری و درستی و خوشی و یكرنگی مىدارد و اهریمن زدایی مىكند، به نیكان و ستایندگان نیرو مىدهد و بر دشمنان خشم مرگ مىآورد، و در كار آشتی هم كوشاست، آشتی كه از راه درست اشو زرتشت سپنتمان آن را ستود و همواره در آرزوی بر پاییاش بود و از برای پیروزی خود و پیش بردن آواژگان بهرام ایزد را ستایش كرد.
آذر بهرام همان سومین آتشكدهی بررگ ایران هست آذر برزین مهر در ریوند خوراسان، در آتش بهرام نیایش، بند شش آن، كوه نام برده شده است.
زرتشتیان امروز، به مانند نیاکان خود در روز ورهرام ایزد در زیارتگاه شاه ورهرام ایزد گرد هم میآیند و با خواندن اوستا برای خود، خانواده و همه مردم هفت کشور زمین آرزوی پیروزی و سربلندی میکنند. ورهرام، ایزد پیروزی و سرافرازی است. از آیینهای این روز پختن آش، سیروگ و پخش شیرینی و نخود مشکلگشا است.
نیایشگاههای شاه ورهرام ایزد در خرمشاه یزد، زینآباد یزد، شریفآباد اردکان، امیریهی تهران، تهران پارس، کرج، کرمان و اهواز وجود دارد.
نماد این روز نیز گل «سنبل» در دین زرتشتی است.
بپاخیزی استاد سیستانی؛ زندهگرداندن نوروز و مهرگان، رهانیدن ایران از چیرگی تازیان
1280 سال پیش، استاد سیستانی، نامور به استاذسیس، با هدف رهایی ایران از چیرگی تازیان، قیامی را در خاور ایرانزمین آغاز کرد. او که در سرزمینهایی چون سیستان، هرات، فراه، و کوهستان نفوذ داشت، از مردم خواست تا با نمایندگان خلیفه بغداد همکاری نکنند. این حرکت با واکنش منصور عباسی، خلیفه وقت، مواجه شد که سردار خازم بن خزیمه را برای مقابله با استاد سیستانی فرستاد. نبردی سخت رخ داد و با وجود کشتههای سنگینی نیروهای خلیفه داشت، استاد سیستانی و پیروانش شکست خوردند و سرانجام با نیرنگ به دام افتادند.
پیش از استاد سیستانی، شخصیتهایی چون ابومسلم و عبدالله مقفع نیز قیام کرده بودند. ایرانیان از دو رویی خلفای بغداد و دمشق که یک روز با آنها دوستی میکردند و روز دیگر آنها را اعدام میکردند، ناراضی بودند. منصور عباسی برای آرامکردن ایرانیان و جلب محبوبیت، دستور داد تا جشنهای ایرانی مانند نوروز و مهرگان بازگردانده شوند و تشریفات پادشاهان ساسانیان را در دربار بغداد رعایت نمایند.
یادروز 18 خوردادماه:
– زادروز رضاقلی هدایتطبرستانی، ادیب، شاعر و تذکرهنویس (زاده ۱۸ خورداد ۱۱۷۹ تهران – درگذشته ۸ تیر ۱۲۵۰ تهران)
– زادروز “سعید نفیسی”، دانشپژوه، ادیب ، تاریخنگار و نویسنده ایرانی. (زاده ۱۸ خورداد ۱۲۷۴ تهران – درگذشته ۲۳ آبان ۱۳۴۵ تهران)
– جنگ سختی بین “ابوالفتح میرزا سالارالدوله” فرزند “مظفرالدین شاه” مدعی تاج و تخت ایران و قوای دولتی در نهاوند رخ داد که به شکست “سالار الدوله” و سپاه وی انجامید. (۱۲۸۶ ه.ش)
– “ميرزا كوچک خان”، در گيلان شورای نظامی انقلاب تشكيل داد. (۱۲۹۹ خورشیدی)
– زادروز لوون میناسیان، نویسنده، مترجم، نقاش، نوازنده، پژوهشگر و تاریخنگار (زاده ۱۸ خورداد ۱۲۹۹ فریدونشهر — درگذشته ۱۲ دی ۱۳۹۱ اصفهان)
– “دكتر سعيد مالک”، ریيس صحيه كل مملكتی لايحه اجباری بودن آبلهكوبی را تسليم مجلس كرد. (۱۳۰۸ خورشیدی)
– زادروز منوچهر دانشپژوه، شاعر، نویسنده، استاد ادبیات فارسی، شاهنامهپژوه و تاریخدان (زاده ۱۸ خورداد ۱۳۱۷ شیراز – درگذشته ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۴ تهران)
– وزير امور خارجه در مجلس اعلام كرد به متفقين كتبی اعلام شد به مناسبت خاتمه جنگ قوای خود را از ايران خارج سازند. (۱۳۲۴ خورشیدی)
– در گذشت “علی منظوری حقیقی”، خوشنویس معاصر. (۱۳۲۹ خورشیدی)
– زادروز مهیار فیروزبخت، موسیقیدان، آهنگساز و نوازنده ویلون، (زاده ۱۸ خورداد ۱۳۲۹ کرج)
– زادروز محمدجعفر یاحقی، نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه، (زاده ۱۸ خورداد ۱۳۲۶ فردوس)
– دیدار “دکتر مصدق” با “ترومن” در کاخ سفید. (۱۳۳۱ خورشیدی)
در این دیدار دکترمصدق از اصلاحیههای دهگانه اول قانون اساسی آمریکا معروف به “بیل آو رایتز” تمجید فراوان کرد و گفت که اگر همه کشورها این اصول مصوّب سال ۱۷۹۱ را در قوانین اساسی خود داشته باشند و رعایت کنند کره زمین جای بهتری برای زندگی انسان می شود. من حقوق خواندهام و حقوق تدریس کردهام، ریشه مسایل بشر امروز از رعایت نشدن حقوق انسان و نبود دمکراسی واقعی است.
– زادروز یاسمین طباطبایی، خواننده، ترانهسرا و بازیگر ایرانی-آلمانی، (زاده ۱۸ خورداد ۱۳۴۶ تهران)
– نشست وزيران كشورهای غيرمتعهد (بیطرف) در نخستين جلسه خود عضويت ايران در اين جنبش را تصويب كرد. ايران از زمان اشغال نظامی از سوی متفقين در شهريور ۱۳۲۰، از متحدان غرب بهشمار میرفت. (۱۳۵۸ خورشیدی)
– درگذشت ذبیحاله حکیمالهی دشتی، نامور به ذبیحاله منصوری، نویسنده و از پرکارترین مترجمان تاریخ مطبوعات و ادبیات ایران (زاده سال ۱۲۸۸ سنندج – درگذشته ۱۸ خورداد ۱۳۶۵ تهران)
– درگذشت غلامحسین نقشینه، بازیگر تیاتر، سینما، تلویزیون و بازیگر نقش داییجان در سریال “داییجان ناپلئون” (زاده سال ۱۲۸۲ تهران – درگذشته ۱۸ خورداد ۱۳۷۵ تهران)
– برگزاری هشتمين دوره انتخابات رياست جمهوری، از ميان نامزدها “سيدمحمد خاتمی” برای بار دوم و با حدود ۲۲ ميليون رای رییس جمهور شد. (۱۳۸۰ خورشیدی)
– درگذشت جمشید نوایی، نویسنده و مترجم، (زاده سال ۱۳۲۸ قزوین — درگذشته ۱۸ خورداد ۱۳۸۹ تهران)
– درگذشت مهدی نیکبخت، شاعر، نویسنده و نوازنده دف، (زاده ۲۰ آبان ۱۳۵۸ اصفهان — درگذشته ۱۸ خورداد ۱۳۹۹ اصفهان)
