امروز ماه روز از ماه تیر 3762 زرتشتی، نَبُر روز پرهیز از خوردن گوشت، دومین روز گهنبار چهره‌ی میدیوشهم، شنبه 9 تیرماه 1403 خورشیدی، 29 ژوئن 2024 میلادی
گات‌ها_هات۴۷_بند۴
خشنه اُتره اهورهه مزداو
اَهمات . مَن‌یِ‌اوش . رارِش‌یِ‌اینتی . درِگونتو .
مَزدا . سپِنتات . نوئیت . ایتا . اَشَ‌اونُ .
کَسِ‌اوش‌چیت . تا . اَشَ‌اون . کاتِ . اَنگهَت .
ایسواچیت . هانس . پَرَئوش . اَکو . درِگوآایتِ .
برگردان_پارسی
ای مزدا :
بدکارانی از خِرَدِ سپند روی برتابَند رنج بینند،
ولی درست کِرداران هرگز چنین نکنند.
پروردگارا : مردمِ درست کار را اگر هم کم درآمد و نادار باشند باید گرامی داشت،
ولی هواهاخوان دروغ را چنان چه توانا و پُر درآمد باشند باید خوار شمرد،و از بَدان به حساب آورد.
ماه ایزد
دوازدهمین روز از ماه سیروزهی زرتشتی «ماه» و سی روز از سال ماه نامیده می‌شود. ماه نام سیاره‌ای هست كه در فرهنگستان ادب پارسی به همان ماونكهه نوشته و خوانده مى‌شود. ماونگهه در اوستا آمده یشت هفتم به ماه است. در ماه نیایش از ماه یشت گفته شده است.
در اوستا سازنده‌یِ تخمه و نژاد جانوران و آدمی هست و در اوستا پرورش گیاه و رستنی هست. نَبُر به چمار (:معنای) كشتار نكردن جانوران در این روزها و پرهیز از خوردن گوشت است. پرهیز از خوردن گوشت در خوراک خود برای چهار روز در ماه می‌دارند. در درازای روز (روزه) كار ناپسند می شمارند، اما در هر ماه و تنها در چهار روز به نام‌های بهمن، دومین روزِ ماه، «ماه»، دوازدهمین روزِ ماه ، گوش، چهاردهمین روز به ماه و رام، بیست‌ویكم به ماه زرتشتی و مزدیسنا هست .
در اوستا نگهداری از چارپایان آمده و سفارش شده است، جانورانی که از كشتار آنها پرهیز شده، سگ و گربه و بره و بز و اسب … و هرگاه پیر شدند، از آنها بدرستی نگهداری كنند.
در مزدیسنا از كشتن جانوران ویرانگر و موذی سفارش شده …
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
ماه روز ای به روی خوب چو ماه
باده لعل مشک‌بوی بخواه
گشت روشن چو ماه بزم كه گشت
نام این روز ماه و روی تو ماه
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
می خور و با دوستان گفت و گو کن
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:
بخور باده با دوستان، روز (ماه) / ز ماه خدای، آمد کارخواه
جابجایی پایگاه پادشاهی قاجار و تدابیر دفاعی
در روز نهم تیرماه سال 1288، محمدعلی شاه قاجار به “سلطنت آباد” در شمال‌شرقی تهران منتقل شد. او دستور داد تا استحکاماتی ایجاد شود و توپ‌ها در مناطق مختلف، از قلهک تا دروس، استقرار یابند. همچنین، برای حمایت از کارکنان دربار و دولت، از بانک استقراضی روسیه در تهران وام گرفت و مواجب آنها را پرداخت کرد. در آن زمان، ایران هنوز به درآمد نفت نرسیده بود و به دلیل ضعف دستگاه‌های اجرایی و نفوذ فئودال‌ها، درآمد مالیاتی نزدیک به صفر بود.
به منظور دوری از اتهام “ضدمشروطیت”، محمدعلی شاه دهم تیرماه، هیاتی را مامور کرد تا نظام‌نامه تازه‌ای برای انتخابات پارلمان تهیه کند. با این حال، سلطنت او بیش از دو هفته دوام نداشت؛ زیرا انگلیسی‌ها مایل به ادامه این دوستی نبودند، به خصوص اینکه این دوستی برای لندن خطرآفرین بود. (روزنامک/ کیهانی‌زاده)
محمدعلی شاه ششمین شاه ایران از دودمان قاجار بود. او در ۲۸ دی ۱۲۸۵ خورشیدی به سلطنت رسید و تا ۲۵ تیر ۱۲۸۸ خورشیدی که مجبور به برکناری شد، حکومت کرد. محمدعلی‌شاه از مخالفان مشروطه بود که مجلس شورای ملی را به توپ بست و آزادی‌خواهان را به قتل رساند. پس از حمله به مجلس، دوره موسوم استبداد صغیر آغاز گردید. او پس از فتح تهران توسط مشروطه خواهان به رهبری سردار اسعد بختیاری به سفارت روسیه در تهران پناهنده شد و با فشارهای داخلی و خارجی مجبور به ترک ایران شد. مشروطه‌خواهان پس از وی پسر خردسالش احمدشاه را به پادشاهی انتخاب کردند. محمدعلی شاه وابستگی زیادی به دولت روسیه داشت. در دوره پادشاهی او سوقصدی به او شد که نافرجام ماند. محمدعلی‌شاه در سال ۱۳۰۴ در ایتالیا درگذشت و او را در کربلا به خاک سپردند.
یادروز نهم تیرماه:
زادروز “امیر همایون خرم”، نوازنده ویولن، موسیقی‌دان و آهنگساز معاصر. (۱۳۰۹ خورشیدی)
درگذشت “سيد احمد اديب پيشاوری”، شاعر، اديب و دانشمند برجسته معاصر، در تهران. (۱۳۰۹ خورشیدی)
قانون تشکیل شورای داوری به تصویب نهایی رسید. (۱۳۴۵ خورشیدی)
وزارت امور خارجه حمله اسرائیل به لبنان را محکوم کرد و خواستار آزادی اسرا شد. (۱۳۵۱ خورشیدی)
قرارداد خرید خدمات مربوط به غنی سازی اورانیوم برای تامین سوخت نیروگاه‌های اتمی ایران، میان رییس سازمان انرژی اتمی و نماینده ی کمیسیون انرژی اتمی آمریکا به امضا رسید. (۱۳۵۳ خورشیدی)
دولت سهم خود را برای صندوق بازنشستگی دو برابر کرد. (۱۳۵۴ خورشیدی)
آغاز عمليات بزرگ “کربلای ۱” با هدف آزاد سازی “مهران” توسط دلیرمردان ایران زمین. (۱۳۶۵ خورشیدی)
زادروز “گوتهولد لِسينگ” نويسنده و مورخ معروف آلمانی. (1729 م)
شبه جزيره کره که قبلا تابع چين بود اعلام استقلال کرد. (1894 م)
کشف عناصر راديواکتيو اورانيوم توسط “هانری بکرِل” فرانسوی. (1896 م)
نخستين چاپ داستان “بر باد رفته” اثر “مارگارت ميچل”، که برنده دو جايزه ادبی بزرگ شده است انتشار يافت. (1936 م)
آزمايشگاه فيزيک “بل” اعلام کرد که ترانزيستور اختراع کرده که در راديو و دستگاه‌های مشابه جای لامپ را می‌گيرد. (1948 م)
روز استقلال کشور آفريقايی “زئير” (کنگو)، از استعمار بلژيک. (1960 م)
جمهوری دموکراتيک “کنگو” با مساحتی بيش از دو ميليون و سيصد هزار کيلومتر مربع در مرکز قاره آفريقا واقع است و با کشورهای تانزانيا، زامبيا، آنگولا، آفريقای مرکزی همسايه است. جمعيت آن قريب به ۵۲ ميليون نفر است. پايتخت آن “کينشازا” و واحد پول آن “فرانک کنگو” می‌باشد. اکثريت مردم کنگو، سياهپوست بوده و آيين مسيحيت پيروان بيشتری دارد. زبان رسمی کنگو “فرانسوی” است ولی گويش سکنه کنگو بيشتر با لهجه بومی است. از شهرهای مهم کنگو “لوبومباشی” و “امبوجی مايی” است. نظام حاکم بر کنگو دولت انتقالی با يک مجلس قانونگذاری است.
انحلال سازمان پيمان آسيای جنوب شرقی موسوم به سيتو. (1977 م)
کودتای نظامی در سودان و سرنگونی دولت “صادق المهدی”. (1989 م)
پايان رسمی نظام غيرانسانی تبعيض نژادی در کشور آفريقای جنوبی. (1991 م)
درگذشت “محمد بن عمر واقدی” از قديمی‌ترين مورخان جهان اسلام. (۲۰۷ مهی)
درگذشت عالم عارف، “آيت اللَّه ميرزا جواد ملکی تبريزی”. (۱۳۴۴ مهی)
