امروز روز فروردین از ماه تیر 3762 زرتشتی، چهارمین روز دیدار همگانی پارسبانو، شنبه 16 تیرماه 1403 خورشیدی، ششم جولای 2024 میلادی
فرازهایی از پیام اشو زرتشت:
خوشبختی از آن کسی است که شادی و خوشبختی را برای دیگران فراهم کند.
گاتها، هات۴٣، بند١
نوزدهمین روز از ماه در گاهشمار زرتشتی فروردین نام دارد. بر گرفته از فره وهر fravahr به چم (:معنی) پیش برنده و پیش کشنده است.
در ایران باستان باور داشتند که ذرهای از این نور اهورایی در هر آفریدهای به صورت امانت گذاشته شده است، این ذره در آغاز پاک و بدون آلودگی بوده و همیشه هم پاک خواهد ماند و هرگز هیچ آلودگی و ناپاکی را به خود نخواهد گرفت.
پیشینیان بر این باور بودند که فروهر در حقیقت روان درگذشتگان بوده و باور داشتند که روانهای مردگان در نخستین روزهای بهار نزد اقوام خود به زمین باز میگردند.
روز «فروردین» که به زبان پهلوی «فرورتن» است، از زبان پارسی باستان «افرورتی» نام گرفته شده و به چم فروردهای پاکان و فروهرهای پارسایان است. گر چه فروردین از ریشه پَروردین بوده که به فروردین تغییر یافته مانند پارس و فارس، پیروز و فیروز و پروردین به چم ماه پرورش گلها و گیاهان و درختان، نیز نام گرفته است چون در این ماه دوباره پرورش مییابند.
فروردین همان فروهر است. فروهر ذرهای از نور اهورایی است كه در بدن هركس نهاده شده تا روان را به راه راست راهنمایی كند.
فروهر هیچگاه آلودگی به خود نمیپذیرد و پس از مرگ بدن، فروهر راه بالا را میپیماید و به سرچشمه خود میپیوندد.
اعزام نخستین دانشجویان ایرانی؛ آغازگر راهی نوین
در جولای ۱۸۱۱ میلادی، 16 تیرماه ۱۱۹۰ خورشیدی، دولت وقت ایران در دوران فتحعلی شاه قاجار، دو ایرانی را به عنوان دانشجو به انگلستان فرستاد. این تصمیم که از سوی عباس میرزا، ولیعهد وقت، گرفته شده بود، به تایید وزیر اعظم نیز رسید. هدف از این اقدام، افزایش رفتوآمد فرستادگان انگلستان به ایران و نیاز مبرم به مترجم ماهر و مورد اعتماد بود. همچنین، این اقدام در راستای آشنایی با اوضاع واقعی انگلستان و زندگی مردم آن کشور انجام شد.
سه سال بعد، در سال ۱۸۱۴، پنج دانشجوی دیگر نیز به همین ترتیب از سوی عباس میرزا به انگلستان فرستاده شدند. عباس میرزا بیش از هر شاه و شاهزادهای از دودمان قاجار نگران کشور، منافع آن و آیندهاش بود. خاطرات ژنرال گاردان، فرستاده ناپلئون به ایران، که برای مدتی همنشین عباس میرزا بود، نشاندهنده علاقه ولیعهد فتحعلی شاه به پیشرفت کشور و حفظ تمامیت و حاکمیت آن است.
گاردان نوشته است که عباس میرزا به خوبی میدانست که تا اکثریت مردم باسواد، روشن و خواستار ترقی نشوند، کشور پیشرفت نخواهد کرد. به نوشته گاردان، عباس میرزا بارها گفته بود که مردم کشور به همان اندازه که در اندیشه خانواده خود هستند، باید به وطن و جامعه ملی نیز بیاندیشند.
عباس میرزا پیش از پدر خود درگذشت و نتوانست شاه شود. او با اقدامات خود، از جمله اعزام دانشجویان به انگلستان، تلاش کرد تا ایران را به سوی پیشرفت و ترقی هدایت کند.
نخستین قانون اعزام محصلان ایرانی به خارج از کشور، چندین سال بعداز اعزام نخستین گروه دانشجویان در دوره قاجار، در روند اصلاحات اقتصادی، نظامی و توسعه در علوم و فنون که از جانب افرادی مانند عباس میرزا، قائم مقام فراهانی، میرزا تقی خان امیر کبیر و میرزا حسینخان سپهسالار شکل گرفت که بهکارگیری تجارب و دانش های کشورهای خارجی را در پی داشت. اعزام دانشجو به اروپا به موجب دستخطی از محمد شاه با اعزام پنج محصل دیگر به فرانسه ادامه یافت. اما اوج اعزام دانشجو به خارج از کشور در سال ۱۲۳۳ خورشیدی بود که فرخ خان امینالدوله از سفر اروپا بازگشت و با نخستین دوره فارغالتحصیلان دارالفنون روبه رو شده و به تشویق دکتر پولاک اقدام به رضایت شاه برای اعزام شمار بیشتری محصل به خارج از کشور کرد.
در دوره صفوی به دلیل دشمنی ایران و اروپا با امپراتوری عثمانی، نوعی نزدیکی و ارتباط میان ایران و کشورهای اروپایی برقرار شد. برای نخستینبار شاه عباس دوم که دلبسته نقاشی اروپایی شده بود در سال ۱۰۵۲ ه. ش چند تن را برای یادگیری این هنر به رم فرستاد. از جمله این افراد، محمد زمان فرزند حاجی یوسف است که سبک نقاشی ایران را دگرگون کرد و سبک اروپایی واقعگرا و طبیعی را وارد ایران کرد. پس از این کار تا زمان فتحعلی شاه قاجار به دلیل نابسامانی اوضاع ایران، در زمینه فرستادن دانشجو به خارج اقدامی انجام نگرفت.
یادروز 16 تیرماه:
روز “ماليات”.
“امير مويد سوادکوهی” در مازندران سر به طغيان برداشت و علم مخالفت با حکومت مرکزی برافراشت. (۱۳۰۰ خورشیدی)
قانون تابعيت ايران که در اين قانون دو اصل خاک و خون رعايت شده بود در پانزده ماده به تصويب مجلس رسيد. (۱۳۰۸ خورشیدی)
“احمد قوام” نخست وزير اعلاميهای انتشار داد که طبق تصويبنامه هيئت دولت از تاريخ ۱۷ تيرماه مقررات حکومت نظامی در تهران به توقع اجرا گذارده خواهد شد. (۱۳۲۶ خورشیدی)
ثبت “رصدخانه مراغه” از دوره ايلخانی در فهرست آثار ملی ايران به شماره ۱۶۷۵. (۱۳۶۴ خورشیدی)
ثبت مجموعه “پاسارگاد” در فهرست آثار فرهنگی ميراث جهانی يونسکو به شماره ۱۱۰۶. (۱۳۸۳ خورشیدی)
“حسن صباح” کار مبارزه را آغاز کرد. (1071 م)
“حسن صباح” در این روز کار ديوانی (امور اداری دولتی) را رها کرد تا راه مبارزه با فساد، تجاوز، سلطه گری و زورگويان را در پيش گيرد و جهان بهتری بسازد. وی از نظر فلسفی معتقد به آزادی اجتماعی، تعاون، برادری، عدم تصرف مناطق و برتری بر ملل ديگر با توسل به نيروی مسلح بود و بخشودن پشيمان شدگان را تشويق و حرص مال زدن را نهی میکرد. ورود حسن به دنيای مبارزه، يک سال پيش از کشته شدن “آلپ ارسلان”، سلطان سلجوقی وقت، و به حکومت رسيدن پسرش “ملکشاه”، و جنگ “ملکشاه” با عموی خود “قاورد” حاکم کرمان بر سر قدرت انجام گرفت. حسن پس از کنارهگيری از دستگاه دولت که به نوشته خود او “در آن ضعيفکشی و حق را ناحق کردن” رواج داشت، به ری زادگاه خود رفت و به تفکر درباره آينده نشست. او برخی سران و بزرگان را عامل این فساد و کارهای مغایر تعاریف انسانیت تشخیص داده بود که به زعم او، با از میان بردن آنان مسایل حل میشد. “حسن صباح” ۹۰ سال عمر کرد و چهارشنبه بيست و سوم ماه مه سال ۱۱۳۴ ميلادی درگذشت.
پارلمان انگلستان قانون اعطای تابعيت انگلستان به يهوديان را تصويب کرد. (1753 م)
نيروهای متحدين پس از شکست “ناپلئون” در جنگ “واترلو” و تسليم شدنش، وارد پاريس شدند. (1815 م)
ساخت ساعت معروف “بيگ بن” در انگلستان. (1856 م)
مرگ “ژان نيکلا رِمبو” شاعر و اديب فرانسوی. (1891 م)
تولد “سرگئی آيزنِشتاين” کارگردان معروف سينمای جهان. (1898 م)
درگذشت “ادوارد براون” اديب و خاورشناس معروف انگليسی. (1926 م)
درگذشت خانم “گابريلا ميسترال” شاعر بزرگ آمريکای لاتين. (1957 م)
“ايران” دارای خطوط هواپيمايی ملی در سطح بين المللی شد. (1966 م)
روز ملی و استقلال “جزاير سليمان”. (1978 م)
“جزاير سليمان” با حدود ۲۹ هزار کيلومتر مربع وسعت در قاره اقيانوسيه، در اقيانوس آرام و دريای سليمان واقع شده است. جميعت آن در حدود ۴۵۰ هزار نفر بوده که اکثريت آنها مسيحی و عمدتاً پروتستان هستند. پايتخت آن “هونيارا” نام دارد و واحد پول آن “دلار” میباشد. زبان رسمی مردم اين جزاير، “انگليسی” و خط رايج “لاتين” است. نظام سياسی حاکم بر جزاير سليمان فرمانداری کل، تحت