روز زامیاد از ماه تیر/ پیروزی مرداویج؛ بازگشت شکوه ایران

امروز زامیاد روز از ماه تیر 3762 زرتشتی، دوشنبه 25 تیرماه 1403 خورشیدی، پانزدهم جولای 2024 میلادی

فرازهایی از پیام اشو زرتشت:

به درستی همه آنان که بوده‌اند، زنده‌اند و خواهند بود.
رستگاری خویش را در پناه او جستجو می‌کنند.
بیگمان بخشش شادی همیشگی
برای روان‌ اشوان و درستکاران بوده است.
آنکه درگوَنت و پیرو دروغ باشد.
در رنج دیرپا به سر خواهد برد.
واین توانایی خشَترا در شهریاری مینوی
از دانش بیکران هستی‌مند، اهورامزدا
آشکار شده است.

یسنا؛ هات ۴۵ بند ۷

برگرفته از نسک: گات‌ها، نغمه‌های ایران باستان
برگردان: موبد کورش نیکنام

پیام و سپارش زرتشت در این سرود:

۱– همه هستی، رستگاری خویش را در پناه او [مزدا= دانش بزرگ] جست‌وجو می‌کنند.

۲– راستکاران، به شادی جاودانه می رسند و دروغکاران‌ رنجی دیرپا خواهند داشت.

۳– پاداش و کیفرِ راستی پویان و کژاندیشان در پرتو کنش و واکنش مزدایی خواهد بود.

—- —- —- —-

روز «زامیاد» بیست و هشتمین روز ماه در سالنمای زرتشتی به این ایزد منسوب است. زامیاد به چم زمین است. ایزد زامیاد از ایزدان همکار امرداد است. زمین سرچشمه‌ی همه داده‌ها برای زندگی بهتر آفریده‌هایی است که روی آن زندگی می‌کنند. ایزد زامیاد (زمین) با ایزد آسمان یکجا یا جداگانه مقدس شمرده شده‌اند. زمین نماد مادر است برای انسان و دیگر موجودات زنده‌ی روی آن، بنابراین ستودنی و سپندینه بوده و در آموزش‌های دین زرتشتی به نگهداری پاک و نیکو از آن بسیار سفارش شده است. گویند در این  روز درخت  نشاندن  و تخم  کاشتن  و آبادانی کردن بسیار خوب است. گل نماد زامیاد، گل بانو اسپرغم است.

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش

چون روز زامیاد نیاری ز می ‌تو یاد / زیرا كه خوش‌تر آید می ‌روز زامیاد

 

اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

دارو مخور

 

اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:

گرت خوردن دارو افتد به سر / به (زامیاد) روز، ایچ دارو مخور

—- —- —- —-

پیروزی مرداویج زیاری؛ بازگشت شکوه ایران، زنده‌گرداندن جشن سده

مرداویج زیاری، یکی از قهرمانان ملی ایران، در سال ۳۱۰ خورشیدی (۹۳۱ میلادی) همدان را از دست عوامل خلیفه عباسی آزاد کرد. او که برای بازگرداندن استقلال، آزادی و حاکمیت ملی ایران تلاش می‌کرد، همدان را به نام مردم ایران تصرف کرد. همدان که به عنوان نخستین پایتخت ایران در هزاره اول پیش از میلاد شناخته می‌شود، پس از شکست ارتش ایران در نبرد نهاوند به دست تازیان سقوط کرده بود.

مرداویج که از شمال ایران برخاسته بود، پس از آزادسازی همدان، مناطق مرکزی ایران از جمله کاشان و اصفهان را نیز تصرف کرد. او اصفهان را به عنوان پایتخت ایران خواند و نخستین جشن سده پس از فروپاشی دودمان ساسانیان را در بهمن ماه سال ۳۱۱ خورشیدی در این شهر برگزار کرد. مرداویج تاکید داشت که مراسم نوروز و جشن‌های ملی دیگر باید برابر با روزگار قدیم برگزار شود و همه به زبان فارسی سخن بگویند.

—- —- —- —-

یادروز 25 تیرماه:

زادروز “ناصرالدین‌ شاه قاجار”، نامور به “سلطان صاحبقران”، چهارمین پادشاه سلسله قاجاریه در ایران. (۱۲۱۰ خورشیدی)

 

مستر چرچیل دبیر سفارت انگلیس و مسیو بارنفسکی دبیر سفارت روس در عمارت بهارستان حضور یافته با سپهدار تنکابنی و سردار اسعد بختیاری ملاقات نمودند و خواستار پایان دادن به جنگ‌های داخلی شدند. (۱۲۸۸ خورشیدی)

 

زادروز “داوود رشیدی”، هنرپیشه تیاتر، سینما و تلویزیون . وی دارای نشان درجه یک فرهنگ و هنر بود. (۱۳۱۲ خورشیدی)

 

لايحه قانون كار و تعيين وظايف كارگر و كارفرما به مجلس تسليم شد. (۱۳۲۳ خورشیدی)

 

مجلس پانزدهم افتتاح و شروع به كار كرد. (۱۳۲۶ خورشیدی)

 

استعفای “دكتر مصدق” از نخست‌وزيری و انتخاب “قوام ‏السلطنه” به اين مقام از سوی شاه. (۱۳۳۱ خورشیدی)

 

جلسه مهم سران نظام درباره تصميم ‌گيری در مورد سرنوشت جنگ. (۱۳۶۷ خورشیدی)

 

شكست حملات ارتش بعث عراق در “سومار” در جریان جنگ تحمیلی. (۱۳۶۷ خورشیدی)

 

ارسال نامه سوم “صدام” به رييس جمهور ايران پس از پايان جنگ. (۱۳۶۹ خورشیدی)

 

درگذشت پهلوان “روح‌الله داداشی” ، قوی‌ترین مرد ایران. (۱۳۹۰ خورشیدی)

 

منطقه “جبل طارق” كه بر تنگه تلاقی مديترانه و اقيانوس اطلس قراردارد و در عهد باستان به ستون هركول معروف بود به تصرف انگلستان درآمد. (1704 م)

 

زادروز “روئال آمونسن”، کاشف نروژی قطب جنوب. (1872 م)

 

زادروز “تریگوه لی” سیاستمدار نروژی ، اولین دبیرکل سازمان ملل متحد از ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۲. (1896 م)

 

قتل عام “نيكلای دوم”، آخرين تزار روس و آخرين امپراتور روسيه سلطنتی و خانواده وی در انقلاب بزرگ روسيه. (1918 م)

 

تیرباران “آوتیس سلطان‌زاده”، تئوریسین مارکسیست و از رهبران حزب کمونیست ایران به دستور “استالین”. (1938 م)

 

انفجار آزمايشی نخستین بمب هسته‏‌ای جهان در صحرای “آلاماگور دو” آمريكا. (1945 م)

 

نظام حكومتی افغانستان در پی يک كودتای نظامی، تغيير يافت و اين كشور جمهوری شد. (1973 م)

 

فروپاشی دولت بنی‌اميه پس از قتل “مروان حِمار” آخرين خليفه‏ ی اُموی. (۱۳۲ مهی)

 

تصرف گرگان و مازندران به دست “طغرل سلجوقی”. (۴۳۲ مهی)

طغرل كه فرمانده‏ جنگاوران سلجوقی بود از فرارودان (:ماوراالنهر) به خراسان آمد و از سلطان مسعود غزنوی خواست كه به داخل ايران مهاجرت نمايد. سلطان مسعود مانع اين كار شد و در اثر جنگی كه بين آن‏ها روی داد، سلطان غزنوی شكست خورد و طغرل در ۴۲۹ ه.ق وارد نيشابور گرديد. طغرل كه مؤسس سلسله‏ ی سلجوقی به شمار می‌رود، پس از استقرار سلطنت خود به گرگان و طبرستان يورش برد و آن ولايات را از آخرين پادشاه آل‌زيار گرفت و به مُلکِ خويش افزود.

 

درگذشت “شيخ مصلح الدين سعدی شيرازی” شاعر و استاد بزرگ ادب فارسی. (۶۹۱ مهی)