امروز روز اَردیبهشت از ماه شهریور 3762 زرتشتی، دوشنبه 29 اَمُردادماه 1403 خورشیدی، نوزدهم آگوست 2024 میلادی
فرازهایی از پیام اشو زرتشت:
“پس بشنوید با گوش‌های خود بهترین سخنان را و با اندیشه روشن بنگرید به آن‌ها. هر مرد و زن باید پیش از گزینش راه، میان دو راه نیک و بد، به درستی بیندیشد.” یسنا هات 30 – بند 2
این بند یکی از سروده‌های زرتشت در گات‌ها است که بر اهمیت اندیشه روشن و انتخاب درست سفارش دارد.
– ———————
اَردیبهشت:
در گاه شماری ترادادی زرتشتی روز سوم در هرماه سی روزه، اَردی بهشت نام دارد.
اردیبهشت دگرگون یافته واژه اوستایی «اَشَه وَهیشتَه» در زبان اوستایی است که «اشا» به «اَرد» و «وَهیشتا» به «بهشت» در گویش پارسی دگرگون شده که به چمار «بهترین راستی» است.
اشا، هنجاری است که نظام جهان هستی بر پایه‌ی آن پدید آمده و آنرا به سوی پیشرفت و پویایی پیش می برد.
در خُرده اوستا، اردیبهشت امشاسپند به چَمار «بهترین پاکی و راستی» است که در جهان مینوی نماد پاکی، اشویی و نشان اشا (هنجار درست هستی) است.
اردیبهشت درجهان گیتوی، نگهبانی از آتش را بر دوش دارد.
————————
زندگی و آثار میرزا محمدرضا کلهر، خوشنویس برجسته قاجار
سالروز درگذشت میرزا محمدرضا کلهر
میرزا محمدرضا کلهر (زاده ۱۲۰۷ کرمانشاه – درگذشته ۲۹ امرداد ۱۲۷۱ تهران) از خوشنویسان برجسته خط نستعلیق در زمان قاجار بود. او خوشنویسی را تا حدی نزد هنرمندان ایل آموخته بود و در تهران نزد محمد خوانساری به شاگردی و مشق پرداخت. پس از درگذشت استادش، از روی خطوط “میرعماد” مشق می‌کرد و برای این کار به اصفهان رفت تا از روی کتیبه معروف میرعماد در تکیه میرفندرسکی مشق کند.
با شهرت یافتن در خط نستعلیق، ناصرالدین‌شاه قاجار که به تشویق هنرمندان تمایل داشت، وی را احضار کرد و گاهی نیز نزد او آموزش می‌گرفت. همچنین از او خواست تا در وزارت انطباعات به کار کتابت مشغول شود، اما او نپذیرفت. به گفته عبدالله مستوفی، درآمد او از آموزش چند شاگرد و چاپ‌نویسی تأمین می‌شد.
وی در هر وضعیتی، حتی در سفر، با مرکب غلیظ چاپ به هنرآفرینی می‌پرداخت و در نوشتن، آن‌قدر قدرت داشت که تمام کلمه را بدون برداشتن قلم از روی کاغذ می‌نوشت که در چاپ‌نویسی این کار لازم بود. او همچنین در نوشتن شکسته نستعلیق نیز مهارت داشت و به شعر و شاعری علاقه‌مند بود و هزار و پانصد بیت شعر دارد.
یکی از مهم‌ترین تحولات زمان قاجار، ورود صنعت چاپ سنگی به کشور بود. این تحول باعث شد که خوشنویسان ناچار به تندی کار کتابت را برای چاپ آماده سازند. در این شرایط، میرزا محمدرضا کلهر به عنوان بزرگ‌ترین نوآور در خط نستعلیق به همراهی با صنعت چاپ قدم برداشت. او تغییراتی اساسی در خوشنویسی ایجاد کرد تا بتواند در زمان کم و با سرعت، کار کتابت را انجام داده و برای چاپ آماده کند. این تغییرات باعث پیدایش مکتبی جدید شد که بعدها به نام “مکتب کلهری” شهرت یافت.
تغییراتی که او در خط به‌وجود آورد، زاده دو عامل مهم بود: یکی سرعت و دیگری شرایط چاپ‌نویسی. وی باید در مدت کمی با مرکب غلیظ و چسبناک بر روی کاغذهای چاپ کتابت می‌کرد.
از میان شاگردان وی می‌توان به زین‌العابدین بن‌محمد شریفی‌قزوینی “ملک‌الخطاطین”، کاتب شهیر مرتضی برغانی “میرخانی”، میرزا مرتضی نجم‌آبادی و محمود صدرالکتاب اشاره کرد. اما از شاگردان مهم وی که مستقیم شاگردی او را نکرد، محمدحسین سیفی قزوینی، ملقب به “عمادالکتاب” بود.
———————
یادروز 29 امردادماه:
“وينستون چرچيل” نخست وزير انگليس، وارد تهران شد و با “قوام السلطنه” نخست وزير، پيرامون مسایل ايران و جنگ مذاكره كرد. (۱۳۲۱ خورشیدی)
آغاز دوره پنجم مشروطه پس از براندازی ۲۸ مرداد. (۱۳۳۲ خورشیدی)
پس از براندازی ۲۸ مرداد، “دكتر مصدق” و چند تن از يارانش از جمله دكتر صديقی و دكتر شايگان در خانه‌ای در خيابان كاخ دستگير و زندانی شدند. (۱۳۳۲ خورشیدی)
روز بازداشت دكتر مصدق و يارانش
يك روز پس از ماجرای ۲۸ امرداد ۱۳۳۲ دكتر مصدق و چندتن از يارانش از جمله دكتر صديقی و دكتر شايگان، در خانه‌ای در خيابان كاخ دستگير و زندانی شدند.
در همين روز بسياری از هواداران مصدق نیز دستگير شدند، اما به افسرانی كه در عمليات براندازی شركت كرده بودند يك درجه ترفيعی داده شد. دسته‌ها شعاردهنده بر ضد مصدق، در روز ۲۸ امرداد روزی كه با آرامش و مطابق معمول آغاز شده بود، حدود ۳۰۰ نفری بودند كه بیشتر با كاميون حركت می‌كردند، ولی ماموران انتظامی حاضر به جلوگير‌ی از آنان نمی‌شدند و مانعی بر سر راهشان نبود. در آن روز ظرف چند ساعت سه بار روسای شهربانی كل تغيير يافته بودند. مصدق تا آخرين لحظه باور نمی‌كرد كه تغيير دولت او با اين عمليات ظاهرا كوچك عملی باشد. طبق مندرجات صفحه ۳۴۱ خاطرات دكتر مصدق، وی رجال كشور و مقامات ارشد آن زمان را سه گروه می‌دانست: يک گروه را مخلوق سياست خارجيان معرفی می‌كرد كه با نظر خارجی وارد كار می‌شوند و مصالح خود را با مصالح خارجی توام می‌كنند و آنجا كه برای بیگانه نفعی نباشد، آنان نفعی ندارند و دو دسته ديگر رجال و مقامات خيرخواه وطن و هموطنان هستند، منتها شماری از آنان خيرخواه غيرمبارز هستند كه برای سربلندی، استقلال و آزادی عمل كشور و پيشرفت آن بايد گروه اول را به حداقل و “صفر” رساند و خيرخواهان غيرفعال را تشويق و دلگرم به‌فعال شدن كرد.
تغيير نام پيمان بغداد به سازمان پيمان مركزی، موسوم به “سنتو”. (۱۳۳۸ خورشیدی)
زادروز “شیرین صدق‌گویا” معروف به “شیرین بینا”، بازیگر تاتر، سینما و تلویزیون. (۱۳۴۳ خورشیدی)
زادروز ناصر زَرآبادی، آهنگساز و نوازنده ویلون، (زاده ۲۹ امرداد ۱۲۹۸ تهران — درگذشته ۳۰ تیر ۱۳۹۷ تهران)
درگذشت محمدنقی براهنی، روانشناس و پدر روان‌آزمایی، (زاده سال ۱۳۱۱ تبریز — درگذشته ۲۹ امرداد ۱۳۸۱ تهران)
او در سال ۱۳۳۴ از دانشگاه تبریز مدرک لیسانس در آموزش زبان دریافت کرد و همزمان با تحصیل در دوره لیسانس، در شهرستان مرند، به‌عنوان آموزگار مشغول به کار شد. پس از دریافت مدرک لیسانس به مدت دو سال در دبیرستان‌های ارومیه به تدریس پرداخت. در سال ۱۳۳۵ با دریافت بورسیه تحصیلی به انگلستان اعزام شد و در سال ۱۳۳۶ توانست از دانشگاه لندن دیپلم آکادمیک روانشناسی پرورشی دریافت کند. به محض دریافت این مدرک، به ادامه تحصیل پرداخت و در سال ۱۳۳۸ موفق به دریافت فوق‌لیسانس روانشناسی پرورشی از دانشگاه لندن شد.
در اواسط سال ۱۳۴۰ به تبریز رفت و تا سال ۱۳۴۳ به‌عنوان عضو هیئت علمی گروه روانشناسی دانشگاه تبریز به تدریس و پژوهش پرداخت. سپس برای ادامه تحصیل به امریکا رفت و در سال ۱۳۴۵ از دانشگاه کلمبیا درجه فوق‌لیسانس روانشناسی دریافت کرد. پس از آن، تحصیل دوره دکتری را شروع کرده و همزمان با آن به‌عنوان متخصص آزمون‌سازی در مؤسسه هارگوت‌پرس واقع در نیویورک امریکا شروع به کار کرد و تا سال ۱۳۴۶ به این کار ادامه داد و در سال ۱۳۴۷ دکتری روانشناسی دریافت کرد. سپس به ایران بازگشت و در گروه روانشناسی دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران، ابتدا با سمت استادیاری و سپس دانشیاری به تدریس و پژوهش پرداخت و در سال ۱۳۶۲ با همان درجه دانشیاری از دانشگاه تهران زودهنگام بازنشسته شد.
زادروز اسماعیل یزدی، دندانپزشک جراح و عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی ایران، (زاده ۲۹ امرداد ۱۳۱۰ قزوین – درگذشته ۲۲ اسفند ۱۳۹۸ تهران)
او برادر ابراهیم یزدی، وزیر خارجه پیشین و از برجسته‌ترین جراحان فک در خاورمیانه، بنیانگذار جراحی فک، دهان و صورت در ایران و از پایه‌گذاران بیمارستان پارس تهران بود. همچنین صاحب‌امتیاز روزنامه میزان را داشت و درسال ۱۳۹۰ نشان درجه یک دانش دریافت کرد.
وی یکی از پزشکان معالج دکتر مصدق بود و آبان ۱۳۴۵ مجوز ورود به قلعه احمدآباد، محل زندگی دکتر مصدق را دریافت کرد. او که فرزند دوم از هفت فرزند خانواده بود. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را درسال ۱۳۲۷ در دبستان ادب و دبیرستان دارالفنون به‌پایان رسانید و پس از ورود به دانشگاه تهران در سال ۱۳۳۲ با درجه ممتاز از دانشکده دندانپزشکی فارغ‌التحصیل شد. پس از دریافت بورس تحصیلی، رهسپار آمریکا شد و در دو رشته جراحی و آسیب‌شناسی فک و دهان از مراکز وابسته به دانشگاه هاروارد و دانشکده دندانپزشکی دانشگاه تافتز در شهر بوستون مدرک تخصصی گرفت.
شورای دانشگاه تهران “پروفسور فضل‌الله رضا” از دانشمندان طراز اول رياضيات و الكترونيک جهان را به رياست دانشگاه تهران انتخاب و با اين انتخاب، دگرگونی و تحوِل در تعليمات عالی ايران آغاز شد. (۱۳۴۷ خورشیدی)
اعلام آمريكا مبنی بر اشتباه در حمله به هواپيمای مسافربری ايران. (۱۳۶۷ خورشیدی)
اعلام دبيركل سازمان ملل متحد مبنی بر آغاز آتش بس ميان ايران و عراق. (۱۳۶۷ خورشیدی)
در پی شکست ارتش روم شرقی از سپاه اعراب در منطقه یَرموک، کنترل شام و فلسطین از دست دولت قسطنطنیه خارج شد. (636 م)
درگذشت “خورشيد جی كاما”، ايران شناس معروف پارسی هند، متخصص در زبان و ادبيات پهلوی و خط شناسی ميخی. (1909 م)
در جریان جنگ جهانی اول، شهر بروکسل (بلژیک) به تصرف ارتش امپراتوری آلمان درآمد. (1914 م)
مرگ “ويلفِردو پارِتو” فيلسوف برجسته ايتاليايی. (1923 م)
لئون تروتسكی” از رهبران انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ روسیه و بنیادگذار ارتش سرخ به دست یک کمونیست اسپانیایی تبار کشته شد. (1940 م)
تهاجم ارتش پيمان ورشو به چكسلواكی و اشغال اين كشور. (1968 م)
روز استقلال “استونی” از اتحاد جماهير شوروی سابق. (1991 م)
کشور “استونی” با مساحت ۴۵/۲۲۷ کیلومتر مربع واقع در شمال شرقی اروپا و ساحل دريای بالتيك، و دارای نظام سياسی جمهوری است. جمعیت آن ۱/۳۰۰/۰۰۰ نفر و پایتخت آن “تالین” است. واحد پول این کشور “یورو” و تنها زبان رسمی این کشور “استونیایی” است.
بمب افكن بی ـ ۲۹ نيروی هوائی آمريكا، وسيله مرگ بيش از ۱۴۰ هزار ژاپنی با بمب اتمی، با هزينه كردن ميليونها دلار مرمت شد و در موزه اسميتسونيان شهر واشنگتن قرار گرفت. (2003 م)
درگذشت “اریک نویچ” از نویسندگان بزرگ آلمانی. (2013 م)
