سرزمینی که اکنون در نقشههای جغرافیایی و مرزبندیهای سیاسی اجتماعی و جهاني ایران نام گرفته، كموبيش یکسوم سرزمین اصلی ایران بزرگ است، که امروزه بخشهایي از آن کشورهای دیگري شدهاند. کشورهایی چون افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان، آذربایجان، ارمنستان، کردستان (شمال عراق)، بخشی از ترکیه، عراق و کشورهای نوپای جنوبی خلیجفارس و دریای پارس (عمان) مانند بحرین و امارات، همگی در گذشتهی نهچندان دور که گاهی دیرینهگی آنان حتا به یک سده هم نمیرسد، از استانها و خاک ایران بهشمار میآمدند. با اینکه هنگام رویدادهای سیاسی، نظامی، اقتصادی و جریانهای تاریخیِ خاورمیانه این استانها به نامهای خود و یا دیگری از ایران جدا شده و کشورهای جداگانهاي شدند، همچنان آثار و نمودهای تاریخی، فرهنگی و بهویژه زبان ایرانی را آشکارا در فرهنگ مردمان این کشورها ديده ميشود.
سرزمينهای (مناطق) نامبرده که از سوی شمال خاوری از آمودریا و سیردریا (رود جیحون و سیحون) گرفته تا شمال باختری مرز ارمنستان، گرجستان و قفقاز، از خاور، مرزهای چین و افغانستان گرفته تا میانرودان (بینالنهرین) و از جنوب خاوری رود پنجاب هند (هپته هندو) گرفته تا جنوب خلیجفارس و دریایپارس (عمان) و جنوب باختری و شمال عربستان همگی در گذشته مرزها و پهنه اصلی سرزمین و مردم ایران و جایگاه فرهنگ ایرانی بوده است.
نه بدین مفهوم که این سرزمینها بهدست شاهان و فرمانروایان ایران باستان گشوده شدهاند، بلکه همهي این سرزمینها از دیدگاه نژادی، قومیتی، زبان، فرهنگ، هنر و ساختار هویت انسانی، ایران نام داشته و ایران بزرگ را پديد آورده بودند که شوربختانه در اثر کوتاهی، سهلانگاری، نادانی و ناتوانی سلطانها و سرداران انیرانی (غیر ایرانی) که بهویژه در این اواخر بر این سرزمین فرمانروایی میکردند، از ایران جدا شده و بهدست بیگانگان سپرده شده است.
اما این، همهي داستان نیست، در سدههای اخیر بهویژه از قاجار به اینسو بر سر ایران، نام ایران و پهنه کشور ایرانزمین، بازیهای سیاسی و فرهنگی بسیاری روی داده است، که برخی از آنها دستمایه سیاستمداران سودجو بهویژه جداییخواهان و خوشخدمتان به بیگانگان شده است. بدین مفهوم که در این یکی دو سده اخیر بدخواهان و بداندیشان که گرایشهای سیاسی چپ و راست و جداییخواهی داشته و دارند، از نام، فرهنگ و زبان ایران خواستهاند سودجوییهایی کنند که به بهانه آن هم، جدایی ميان تبارها و مردم ایران بیاندازند و هم اگر بشود بخشی از ایران را جدا کنند!؟
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاریست باعنوان «ایران نامی کهنتر از پارس»، به قلم احمد نوری (آریاچهر) که در تازهترین شمارهی امرداد آمده است.
متن کامل این نوشتار را در رویهی پنجم (اندیشه) شماره 492 امرداد بخوانید.
«امرداد» شمارهی 492 از دوشنبه، 30 مهرماه 1403 خورشیدی، در روزنامهفروشیها و نمایندگیهای امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان میتوانند برای دسترسی به هفتهنامهی امرداد افزونبر نمایندگیها و روزنامهفروشیها از راههای زیر نیز بهره ببرند.
فروش اینترنتی فایل پیدیاف شمارهی 492 هفتهنامه امرداد
فروش اینترنتی نسخهی چاپی شمارهی 492 هفتهنامهی امرداد
اشتراک ایمیلی هفتهنامهی امرداد