از دیرهنگام ایرانیان جشن مهرگان را در روز مهرایزد و مهرماه برگزار میكردهاند. این جشن از روز مهرایزد، آغاز میشده و در روز ورهرام ایزد، پایان مییافتهاست. و این بدان معنا است كه ایرانیان این جشن را در ٥ روز برپا میداشتهاند. برگزاری این جشن در ٥ روز با دف و دهل و سورنا به مانند گذشته هنوز هم در برخی روستاهای ما اجرا میشود. امسال این جشن در چم و مبارکه برگزار شد و دوربین امرداد باشندهی یک روز از این جشن بود.
ایرانیان از دیرباز روز كبیسهای را كه هماكنون، ٤ سال یكبار گرفته میشود تا سال دقیقا در زمان درست، تحویل شود، ١٢٠ سال یكبار برگزار میكردهاند. یعنی این روزهای كبیسه را روی هم میكردند و پس از ١٢٠ سال ، یكماه، به سال میافزودند. این روند پس از یورش تازیان، پس از مدتی به فراموشی سپرده شد بنابراین، سال،دیگر دقیقا در نوروز، تحویل نمیشد. این روند تا جایی ادامه یافت كه ماه مهر، به عنوان نمونه در بهمن ماه جشن گرفته میشد.
به هر روی هنوز هم در برخی روستاها همچون چم و مبارکه هرچند مهرگان را در روز و تاریخ درست برگزار میكنند امابه رسم گذشته در روزهایی كه در گاهشمار(:تقویم) بدون كبیسه هم برابر با ٥ روز جشن مهرگان میشود، این جشن را با نام «گشت مهرایزد» برپا میدارند.
دو روز پایانی جشن مهرگان یعنی روزهای فروردینایزد و ورهرامایزد، ساكنان محل همه گرد هم میآیند، یك نفر سرنا میزند، یكی دف میزند و دیگرانی كه از دنبال، روانند، سروده و چكامه میخوانند و «هابیروشاباشگویان»، به در خانهخانههای محل میروند. از میان آن جمع یك نفر هم آیینه و گلاب بر دست دارد.
آیین سنتی «گِشت مهرایزد» پنجشنبه، ۱۴ بهمنماه ۱۳۹۵ خورشیدی در روستاهای زرتشتینشین چم و مبارکهی یزد برگزار شد.
فرتور از سرور دهموبد است.
6744