امروز دین ایزد و فروردینماه سال 3758 زرتشتی، یکشنبه 24 فروردینماه 1399 خورشیدی، 12 آوریل 2020 میلادی
ایرانیان از دیرباز با اسب آشنایی داشتند و در باورهای ریشهدار و زندگی روزمرهی خود آن را چنان پذیرفته بودند که چهرههای گوناگون فرهنگ آنان با یاد اسب همراه بوده است.
حضور عنصر اسب همهجا ــ از جای جای اوستا گرفته تا سنگنبشتههای شاهان هخامنشی، و از داستانهای فراموششدهی آفرینش تا افسانههای هزاران ساله و هنوز زندهی سیاوش و شبدیز ــ دیده میشود.
هانس آدولف ادوارد جانورشناس، فیلسوف و پژوهشگر آلمانی 13 آوریل 1896 با چاپ رسالهای دربارهی اسب و تکامل آن نظرداد كه ایرانیان نخستین مردمانی بودهاند كه اسب (اسپ) را به كار سواری گرفتند و در جنگ بكار بردند.
از تحقیقات هانس ادوارد که در دانشگاههای آلمان و چین نیز تدریس میکرد و چند تالیف دربارهی حیات و تولید نسل دارد چنین برمیآید که ایرانیان از هشتصد سال پیش از میلاد قادر به جنگ سواره بودند. پیشتر گمان میرفت كه اسب، نخست در غرب سیبری اهلی شده بود زیراکه در اكتشافات باستانشناسی مناطق غربی سیبری، گورهای قدیمی به دست آمده بود كه مردگان را با اسبهایشان خاک كرده بودند. این كشف سبب شده بود كه گمان رود كه آنان، نخستین اسبسواران جهان بودند.
به نوشتهی تاریخنگاران تاریخ قرون قدیم، علاقهی ایرانیان باستان به اسب به حدّی بود که از این حیوان استفاده بارکشی نمیکردند و قاطر را که از نطفه خَر و اسب است برای بارکشی مخصوصا در کوهستان بکار میبردند و به احتمال زیاد روش تولید قاطر نیز از ایرانیان است. هانس ادوارد این احتمال را تایید کرده است. .
علاقه به اسب در میان ایرانیان عهد باستان به قدری زیاد بود که برحسب چگونگی و شکل اسبشان برای خود لقب ساخته بودند مانند گشتاسپ، لهراسپ و … که پسوند «اسپ» دارند. به دلیل نبودن حرف «پ» در زبان عربی، تلفظ اسپ و نوشتن آن در ایران به تدریج به «اسب» دگرگون شده است.
انتشار نتیجه بررسی باشگاه جهانی سوارکاران در سپتامبر 1956، ایران معاصر را کشور ردیف چهل و سوم در توجه به سوارکاری نشان داده بود! که دولت وقت برای جبران آن بیتوجهی دست به تلاش زد که موفق نبود.
«دین» واژهای پارسی و به چم (:معنی) وجدان، بینش و نگرش درونی است که از سوی اهورامزدا در نهاد هر انسان جای داده شده تا در زندگی با نیروی آن بتواند راه درست و راست را یافته و در آن گام بردارد.
همه مردمی باید آیین تو
همه رادی و راستی دین تو
دین، نام روز بیستوچهارم از هر ماه در گاهشمار زرتشتی است و نگهبانی روز بیستوچهارم ماه به ایزد دین سپرده شده است. دین نام ایزدی از ایزدان آیین زرتشتی، نگهبان خامه هست. در این روز فرزند به درس و آموزگار سپرند. …
ابوریحان بیرونی در پهرست نامهای روزهای ایرانی نام این روز را «دین» و در سغدی هم «دین» و در خوارزمی نیز «دین» یاد کرده است. دین که از واژهی دئنا گرفته شده به چم سروش که همان وجدان آمده است.
نگرشی درونی که از سوی اهورامزدا در نهاد هر آدمی مىباشد، تا در زندگی با نیروی آن بتواند راه راست و درست را یافته و در آن گام بردارد.
در سانسکریت و گاتها و دیگر بخشهای اوستا بارها واژهِ «دئنا» آمده که هشت بار مىشود. دین در گاتها به چمهای گوناگون کیش، و آیین و سروش و … معنا شده است.
فردوسی پیرامون این ایزد میسراید:
«همه مردمی باید آیین تو /
همه رادی و راستی دین تو»
مسعود سعد پیرامون آن میسراید:
«دینروز ای روی تو آکفت دین
می خور و شادی کن و خرم نشین».
یاد روز 24 فروردینماه:
- تاجگذاری احمدشاه، (1302 خورشیدی)
- آغاز نخستین واکسیناسیون عمومی جهان جهت پیشگیری از بیماری فلج (1955میلادی)
- سفر “یوری گاگارین” فضانورد روسی به عنوان نخستین انسان به فضا (1961میلادی)