امروز آذر ایزد از ماه شهریور سال 3758 زرتشتی، سه‌شنبه چهارم شهریورماه 1399 خورشیدی، 25 آگست (اوت) 2020 میلادی
در چنین روزی از سال 1317 راه‌آهن سراسری ایران به بهره‌برداری رسید.
نخستین راه‌آهن ایران سال 1267 خورشیدی میان تهران و شهر ری به درازای هشت كیلومتر از سوی یک شركت بلژیكی ساخته شد. در سالیان پس از آن نیز در نقاطی از كشور خطوط آهن کارگذاری شد. اما این میزان راه‌آهن پاسخ‌گوی نیازهای كشور پهناوری همچون ایران نبود. تا این كه ساختمان راه‌آهن سراسری ایران در 23 مهر سال 1306 خورشیدی آغاز شد و در سوم شهریور سال 1317 به بهره‌برداری رسید. طول راه آهن سراسری ایران در سال 1317 خورشیدی، 1392 كیلومتر بود كه بندر شاهپور (امام خمینی کنونی) را در جنوب از راه اهواز، دزفول، اراک، قم، تهران، گرمسار، فیروزكوه، قائمشهر و بهشهر به بندر تركمن در شمال پیوند می‌دهد. درازای خطوط آهن كشور در امردادماه 1367 نزدیک به ده هزار كیلومتر بوده است.
ای خرامنده سرو تابان ماه
روز آذر می چو آذر خواه
«آذر» در اوستا «آترَ»، نهمین روز از هر ماه سی روزه و نهمین ماه در سالنمای زرتشتی به این نام است. آذر ایزد نگاهبان آتش و فروزه‌ی اهورامزدا است از این رو گاه او را در شمار امشاسپندان آورده‌اند. آذر به چم آتش و گرما و نیروی داخلی برای جنبش و حرکت است. ایزد آذر از بزرگترین ایزدان دین زرتشتی است و آن نگهبان آتش است. آذر از آفریده‌های بزرگ اهورامزد است. زرتشتیان، در تاریخ خود «آتش» را به مانند پرچم سپندینه می‌دانند و آذر ایزدی است نگهبان این نماد پایداری و استواری دین زرتشتی. آتش یکی از آخشیج‌های چهارگانه طبیعت است که ایرانیان همواره آن‌را پاس می‌داشته‌اند. جه نیکوست در این روز آتش نیایش خواندن و نیایش به درگاه اهورامزدا.
در فرهنگ ایران، آتش یکی از پدیده‌های طبیعی با ارزش است چون گرمای زندگی را در کالبد دیگر پدیده‌های هستی جاری می‌سازد و با نور خود که نشانی از آذر اهورایی است جان و دل یاران اهورامزدا را روشنایی می‌بخشد پس سوی پرستش اهورامزدا است. هر زرتشتی برای نیایش باید رو به سوی روشنایی و پشت بر تاریکی کند. آتش پرستاران در آتشکده از آن پرستاری می‌کنند. جشن آذرگان از جشن‌های ویژه آتش در فرهنگ ایران است.
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
ای خرامنده سرو تابان ماه
روز آذر می چو آذر خواه
شادمان کن مرا به می که جهان
شادمان شد به فر دولت شاه
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
به راه شو و نان مپز چه گناه گران است
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:
به (آذر) مپز نان، که دارد گناه / بدین روز، نیک است رفتن به راه
