به خشنودی اهورامزدا، با درود به فراشوزرتشت اسپنتمان و همه دینداران و وجدانیاران و میهندوستان فرهنگشناس نیکاندیش و نیکگفتار و نیککردار که درراه پاسداری از همه ارزشهای اخلاقی و فرهنگی این مرز و بوم اهورایی، از هیچ کوششی کوتاهی نکرده و نمیکنند.
از این رو زرتشتیان را نخستین بنیانگذاران (دین و فرهنگ) میشناسند، که بارزترین آموزههای اشوزرتشت، باورمند بودن به اصول انسانیت و اخلاق بوده است و هر زرتشتی، در همیشه تاریخ خویشکاری خود میدانسته که با تکیه بر نیروی لایزال خرد و با وجدانی هشیار و بیدار به تمام موازین اخلاقی انسانی خویش به شدت پایبند بوده و به دقت عمل کنند و هرگز از جاده راستی (اشویی) و نیکی (وهومنی) خارج نگردد یکی از بارزترین اصول دین زرتشتی، که از نخستین پایههای فرهنگ این سرزمین اهورایی است، باور به برابری حقوق همه انسانها و از جمله زن و مرد میباشد. از این رو، از دیر زمان، این روز خجسته را به نام روز بزرگداشت مقام مادر و زن و «مزدگیران» نامگذاری کردند مردان خانه، در این روز بانوان و دختران گرامیشان را بر بلندترین جایگاه مینشانیدند و با پیشکش هدیههای شایسته که بهویژه از نظر مینوی دارای ارزش فراوان باشد، مراتب حقشناسی و عشق و دوستی خود را به این عزیزترین و گرامیترین گلهای بستان زندگی ابراز میکردند. در این روز فرخنده، بانوان از کار کردن در آسایش بودند و مردان، کارهای خانه را انجام میدادند تا به اهمیت کار و مسوولیتهای بزرگی که بانوان در زندگی بردوش دارند، بیشتر آشنا شده و با شناخت و درک درست، از جایگاه زن و مقام انسانی او، مراتب حقشناسی خود را به جای آورند. در فرهنگ ایرانی، «زن و زمین و زندگی» از یک ریشه است و به مفهوم «زایندگی» میباشد، برپایه این باور، ایرانیان «زن» را نماد تولید و زایندگی در جهان میشناسند و زنان خود را همسر یعنی کسی که با شوهر، سرش یکی است و «کدبانو» یعنی نور و مدیر خانه، خطاب میکنند. از دید ایرانیان، زنان همانند زندگی و زمین، دارای ارزشی بسیار ویژه و والا هستند.
به تازگی برخی از نظریهپردازان ایرانی کوشش دارند که این روز بزرگ را روز عشق ایرانیان بنامند و مردم را از گرامیداشت روز «ولنتاین» که هیچ پیوندی به دین و فرهنگ ایرانی ندارد بازدارند که هرچند نفس کار درست و دلسوزانه است، ولی از روی ناآگاهی میباشد همه ایرانیان باید بدانند که روز عشق ایرانیان، روز مهر از ماه مهر و «جشنمهرگان» میباشد، چرا که «مهر» به مفهوم عشقورزی همراه با پایبندی به عهد و پیمان میباشد و نمیتواند به جشن اسفندگان که روز بزرگداشت زن است محدود شود.
ایرانیان باور دارند که افسون بر عشق ورزیدن به زن و زندگی، باید به همه هستی و خالق یکتا و بیهمتای آن، عشق ورزید. از این روز عشق به اعضای خانواده و فامیل و همکیش و هممیهن و همنوع و همه نمادهای نیک موجود در طبیعت به روز مهر از ماه مهر و جشن مهرگان اختصاص دارد. از این رو، روز عشق به ایرانیان، جشن مهرگان است که ایزد مهر در اوستا، دارای دشتهای بیکران و دارای بیورچشم شناخته شده، که انسان دانا و خردمند و با وجدان و مهرورز، میتواند به خدای هستیبخش همه آدمها و عالم، عشق بورزد و به دوستی خود پایبند و به پیمان خود با مهر و عشق و مهربانی، عمل نماید و باید اجازه داد که «جشن اسفندگان» ویژه گرامیداشت مقام مادر و بزرگداشت بانوان ارجمند باشد. بیتردید سخن گفتن در مورد باورهای نیک و کمنظیر ایرانیان و فرهنگ زرتشتی، آنگونه که شایسته است دراین مجال ناممکن میباشد از این رو به این فشرده اکتفا میشود امید است که همه ایرانیان به ویژه گرامی بانوان زرتشتی با مطالعه و پژوهش باورها و فرهنگ نیاکانی و آموزش آنها به فرزندان و آینده سازان این مرزوبوم، گامهای بلند بردارند تا همه شایستگیها در بین مردم به ویژه جوانها، رشد کرده و بر راستیها و نیکهای افزوده گردد.
روز سپندارمزد از ماه سپندارمزد، جشن اسپندگان، روز بزرگداشت مقام زن بر همه بانوان فرزانه و فرهیحته و همه اشونها (راستی جویان) ایران و جهان، فرخنده باد. مهر افزون، راستی پیروز. ایدون باد. ایدون ترج باد.