نوروز هنگام نو شدن دلهاست زمان فراموش کردن بدی ها و شستن دل از غبار تیرگی است. زرتشتیان که از دیرباز پاسدار میراث فرهنگی-تاریخی این سرزمین هستند در نوروز آیینهای ویژهای دارند.
چند روز مانده به نوروز زرتشتیان با ریختن مقداری آویشن در چارچوب در شادی و شادمانی در خانههایشان را به دیگران نوید میدهند.
آیینهای پیشواز نوروز
پیش از رسیدن نوروز زرتشتیان با چند جشن کوچک به پیشواز نوروز میروند. گهنبارِ چَهرهی هَمسپت میدیم گاه، که واپسین چهرهی گهنبار است یکی از این جشنهاست. در باور زرتشتی در این چَهره، خداوند با واپسین آفریدهی خود که انسان است آفرینش را تمام کرده و سال نو با شادی و سرور این آفرینش آغاز میشود.
این چَهره پنج روز است که به پنجهی کوچک یا پنجی نامور است از 25 اسفند آغاز میشود. خانوادهای که گهنبار دارد مهمانی میدهد، خیر و خیرات میکند و بقیهی خانوادهها هم در این پنج روز آتشی تنور میکنند و نان میبندند هیزمهای کهنه را میسوزانند و با آرد موجود در خانه نان میپزند و کماچ شیرین که ویژه زرتشتیان است درست میکنند و در خوان نوروزی میگذارند تا برکت آرد و نان در خانهشان افزون شود.
یکی دیگر از آیینهای زرتشتی تا پیش از رسیدن گردش سال، شب وه است. این جشن که واپسین شب پیش از سال نو است آخرین روز پنجی نیز هست. زرتشتیان در آتشکده محل زندگی خود جمع میشوند و اوستا میخوانند و رسم بوده تا سپیده بیدار بمانند و از آنجا برای آتش بوم کردن(روشن کردن آتش روی پشتبامها در سپیدهدم واپسین شب سال نو) به منزل خود میرفتند.
آغاز سال نو در کنار هفتسین
هنگام نو شدن سال همهی خانواده، گرد سفره هفت سین مینشینند و نیایش نو شدن سال را چنین میخوانند: « پروردگارا، تو را سپاس می گوییم که هنجار راستی را بنیاد نهادی، زمین و آسمان، آب و گیاهان را آفریدی. با مهر خود، روشنایی و شادی را برای زندگی مردم پایدار ساختی. به ما آموختی تا بامنش نیک به تو نزدیک شویم. با گفتار نیک، آیین راستی را گسترش دهیم و با کردارنیک، سازنده و سودرسان باشیم. اکنون که با گردش زمان، روزگاری تازه فراهم گشته است.
با دست های برافراشته تو را نیایش می کنیم. برآنیم تا با کارهای درست خود که از دانایی و خرد سرچشمه می گیرد.
روان هستی را خشنود سازیم. ای اهورامزدا؛ آرامش و آسایش را برای نیکوکاران جهان افزون گردان.
دیرزیویم، درست زیویم، شاد زیویم، تازیویم به کامه زیویم، گیتیمان به کامه باد به کامه تن، مینومان به کامه باد به کامه روان.
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاریست با عنوان «پاسداشت نوروز در زمان کرونا»، به خامهی فیروزه فرودی که در تازهترین شمارهی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این نوشتار را در رویهی دهم (نوروزنامه) شمارهی 437 امرداد بخوانید.
شمارهی 437 هفتهنامهی امرداد (واپسین شمارهی هفتهنامه در سال 1399 خورشیدی) به همراه «ویژهنامهی نوروز » و «زرتشتنامه» از دوشنبه هجدهم اسفندماه 1399 خورشیدی، در روزنامهفروشیها و نمایندگیهای امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفته است.
خوانندگان میتوانند برای دسترسی به هفتهنامهی امرداد افزونبر نمایندگیها و روزنامهفروشیها از راههای زیر نیز بهره ببرند.
فروش اینترنتی هفتهنامهی امرداد شمارهی 437
اشتراک ایمیلی هفتهنامهی امرداد