جمجمه زنی ۹۰۰۰ ساله از یک تغییر عمدی در جمجمه‌ی برخی انسان‌ها در دوره‌ای از روزگار باستان پرده برداشته است.
به گزارش ایسنا، در میان یافته‌های باستان‌شناسی تپه عبدالحسین (در شهرستان دلفان استان لرستان)، جمجمه‌ی یک انسان مربوط به ۹۰۰۰ سال پیش، یعنی دوره‌ی نوسنگی پیش از سفال شناسایی شد؛ جمجمه‌ای با تغییر شکل تعمدی در پیرامون آن.
اسکلت این فرد برپایه‌ی ویژگی‌های ریخت‌شناسی لگن خاصره و جمجمه به یک زن ۳۰ تا ۴۰ سال مربوط است. قامت این فرد بر مبنای اندازه‌گیری استخوان ران، میان ۱۵۷ تا ۱۶۵ سانتی‌متر گمان زده می‌شود.
ویژگی اصلی اسکلت این زن، تغییر شکل عمودی جمجمه است، به طوری که گمان‌برده می‌شود جمجمه این فرد در زمان نوزادی با دو باند پهن بسته شده و در نتیجه سمت جلویی (پیشانی) و پس‌سری جمجمه، باریک و درازتر از حالت عادی شده است.
در این تصویر تغییرات تعمدی روی جمجمه مشاهده می‌شود
به سبب بستن باند، آثار فرورفتگی و عمیق شدن جداره (استخوان گیجگاهی و ابتدای آهیانه) و به وجود آمدن برآمدگی در بخش جلویی جمجمه دیده می‌شود.
تصویر شبیه‌سازی‌شده از شیوه‌ی تغییر عمدی روی جمجمه
سنت شکل‌دهی تعمدی به جمجمه در دیگر محوطه‌های نوسنگیِ همزمان با عبدالحسین مانند تپه گنج دره واقع در کرمانشاه و علیکُش واقع در ایلام نیز شناسایی شده است.
بررسی‌های مردم‌شناسی در جوامع بومی امروزی که چنین رسومی در آن‌ها رواج دارد و همچنین تحلیل و تفسیر شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که احتمالا تغییر شکل عمدی جمجمه در روزگار باستان با اهداف ویژه اجتماعی، آیینی و زیبایی‌شناختی برای بارز کردن افراد از دو جنسیت مرد و زن و یا گروه خاصی در جامعه انجام می‌شده است.
آزمایش ایزوتوپ دندان اسکلت‌های تپه عبدالحسین نشان می‌دهد که رژیم غذایی مردم آن دوره سرشار از غلات بوده که ویژگی زندگی کشاورزی است.
تصویر شبیه‌سازی‌شده
تپه‌ی عبدالحسین در شهرستان دلفان، استان لرستان واقع شده است. این تپه دارای آثاری از یک روستای اولیه از دوره نوسنگی ـ اواخر هزاره‌ی نهم تا اواسط هزاره‌ی هفتم پیش از میلاد ـ است. این محوطه در سال ۱۳۵۷ کاوش شد که در نتیجه، آثار سکونتی از هر دو دوره نوسنگی بدون سفال و با سفال پیدا شده است.
محل استقرار این تپه و یافته‌های باستان‌شناسی آن
جمجمه‌ی این زن اکنون در موزه‌ی ملی ایران نگه‌داری می‌شود.
