دوازدهمین آیین درگذشت و سالگرد زندهیاد پروفسور شاپور شهبازی، هخامنشیشناس و ایرانشناس برجسته با باشندگی (:حضور) خانوادهی روانشاد 25 تیرماه 1397 خورشیدی در کنار آرامگاه استاد در مجموعهی تاریخی و فرهنگی حافظیهی شیراز برگزار شد.
به گزارش اَمرداد، شاپور شهبازی، باستانشناس، تاریخنگار، نویسنده و متخصص در باستانشناسی دوران ایران هخامنشی و استاد دانشگاههای شیراز، تهران، هاروارد، کلمبیا، گوتینگن و اُورگن شرقی و بُنیادگذار «بنداد تحقیقات هخامنشی» را بیگمان باید از بیهمتاترین وپرمایهترین پژوهشگران ایرانی در یک سدهی گذشته دانست که با کارهای پژوهشی فراوان شبانه روزی و با دانش و تجربه در راه ایرانشناسی و شناخت فرهنگ نازشخیز ایرانی و شناساندن آن به ایرانیان و به ویژه فرنگیان و مردم جهان از هیچ کوششی دریغ نکرد و سرانجام در همین راه، جان خود را گذاشت، ولی برای همیشه ماندگار و جاودانه شد. سخن گفتن از استاد بزرگی همچون شاپور شهبازی سخت است و به راستی کار هر کسی نیست. از سویی، هر آن چه دربارهی این ایرانی نژاده نوشته شود بیگمان اندک است و دارای کاستی. و در این جا نمیگنجد. اما تنها در یک جملهی کوتاه میتوان گفت که، شادرُوان شاپور شهبازی شیفتهی ایران و فرهنگ و تاریخ بالَندهی ایرانی بود که تا واپسین روزهای کوتاه زندگی خود از فرهنگ ایران و ایرانی دفاع کرد و با گفتارها و نوشتارهای خویش، پرده از تاریکیهای دوران شکوهمند ایران باستان برداشت و دریچهای را به سوی شناخت درست و بهتر فرهنگ و تاریخ ایرانی به ویژه دورهی تاریخساز و با شکوه هخامنشیان گشود و راه را برای دیگر پژوهندگان و نویسندگان باز کرد. امروزه هر نویسنده و پژوهشگری که بخواهد از دورهی هخامنشیان، گزارش یا نوشتاری (:مقالهای) فراهم کند بینیاز از کتابها و نوشتارهای زنده یاد پروفسور شاپور شهبازی نبوده و نیست. استاد شهبازی به باور همهی کارشناسان حتا در شاهنامهپژوهی هم بسیار آزموده و چیرهدست بودند و یادداشتهای ارزنده و کتابپژوهشی ارزشمندی هم در زمینهی شناخت شاهنامه و فردوسی بزرگ دارند که همچنان به عنوان یکی از سرچشمههای (:منابع) مهم در شاهنامهشناسی مورد بهرهی پژوهندگان و نویسندگان است.
عشق درون استاد شهبازی نهادینه شده بود
در دوازدهمین آیین سالگرد درگذشت شاپور شهبازی در شهر شیراز که در کنار آرامگاه وی در مجموعهی تاریخی و فرهنگی حافظیه بامداد روز گذشته از سوی خانوادهی شهبازی برگزار شد، محمد جعفر ملکزاده، نویسنده و پژوهشگر شیرازی در سخنان کوتاهی گفت: ما باورمندیم و حس میکنیم که استاد شهبازی اکنون در میان ما باشنده هستند و همیشه وجود خواهند داشت. چندگاه پیش در جایی که فراخوانده شده بودم از من پرسیدند که چه کاری ماندگار است، من در پاسخ گفتم کاری که اصیل باشد. باز پرسیدند که چه کاری میتواند اصیل باشد و من نیز پاسخ دادم، هر کاری که آمیخته با عشق باشد بیگمان اصیل خواهد بود. یعنی از سرِ عشق یک اثری نوشته شده یا کاری انجام شده باشد نه به بهانهی پاداش و پول و پُست و مقام. باید دانست کار یا هر اثری هر اندازه هم از دید ظاهری بزرگ باشد، ولی برای پاداش و جایگاه و غیره انجام شده باشد، اصیل نخواهد بود و ماندگار نیست. شادروان شاپور شهبازی هم وجودش و هم تک تک آثارش اصیل و ماندگار بود و هست زیرا عشق درون ایشان نهادینه شده بود و در سراسر آثارش میتوان جای پای عشق را جستوجو کرد.
دکتر ملکزاده در پایان کتاب فرهنگ باورهای عامیانه و فراموش شدهی زرقانی (رَکان باستان) اثر خود را به خانوادهی شهبازی پیشکش کرد. همچنین نازیلا شهبازی از سوی خانوادهی بزرگ شهبازی این ارمغان را دریافت کرده و بنا شد تا آن را به بایگانی بنیاد تازه راهاندازی شدهی ایرانشناسی شاپور شهبازی انتقال دهد.
در دنبالهی آیین سالگرد و درگذشت شاپور شهبازی، پژوهندهی برجستهی ایرانی، نازیلا شهبازی، خواهر استاد در سخنان کوتاهی دربارهی پایهگذاری بنیاد ایرانشناسی شاپور شهبازی و راه اندازی تارنمای (:سایت) بنیاد و آرمانهای این بنیاد سخنرانی کوتاهی کردند. دکتر بانو شهبازی در بخش دیگری از سخنانشان و بسیار کوتاه دربارهی زندهیاد شاپور شهبازی گفت: زندگی استاد هر چند که دراز نبود، ولی عمق داشت و تا واپسین روزهای زیست خود و حتا در بستر بیماری دست از کوششها و پژوهشهای ایرانشناسی خود برنداشت.
بانو شهبازی در پایان گفت: استاد شهبازی برای جهانیان شناخته شده است و نیاز به تعریفی ندارد. اما شوربختانه در میهن و سرزمین خود هنوز ناشناخته مانده است و ما باید بکوشیم تا اندیشهها و آثار وی را به هممیهنان خود بشناسانیم و راه بزرگ استاد را دنبال کنیم.
شاپور شهبازی در 13 شهریورماه 1321 خورشیدی در شیراز زاده شد و در 25 تیرماه 1385 خورشیدی بر اثر بیماری سرطان معده در گذشت و پیکر پاک وی در کنار آرامگاه حافظ، چکامهسُرای نامدار شیرازی در بخش هنرمندان و نامآوران (:مشاهیر) استان به خاک سپرده شد. روانشان به شادی بادا و راهشان پُر ره رو باد.
شادروان پروفسور شاپور شهبازی، باستان شناس و ایران شناس برجسته
برادر بزرگ زنده یاد شهبازی، محسن شهبازی و خواهر ایشان نازیلا شهبازی و بانو رستمی مدیر مجموعه آرامگاه حافظ
خانواده زنده یاد پروفسور شهبازی
دکتر نازیلا شهبازی از سوی خانواده استاد شهبازی کتاب فرهنگ باورهای عامیانه و فراموش شده زرقانی را دریافت کردند
دکتر محمدجعفرملک زاده، نویسنده و پژوهشگر شیرازی کتاب خود را به خانواده بزرگ شهبازی پیشکش کردند
در پایان برخی از دوستداران فرهنگ ایرانی با خانواده استاد شهبازی نگاره یادگاری گرفتند
فرتور از سیاوش آریا است.
0114