با بنیاد شاهنشاهی هخامنشی به‌دست کوروش بزرگ برای نخستین بار پهنه‌ی بزرگی از آسیا به همراه بخش‌هایی از آفریقا و اروپا زیر سیطره‌ی ایرانیان درآمد. برای این کشورها که به زیر فرمان یک دولت درآمده بودند زمین‌های فراهم آمد تا پیوندهای تجاری، فرهنگی و سیاسی خود را گسترش دهند و شناخت بیشتری نسبت به یکدیگر پیدا کنند.
هخامنشیان افزون‌بر راه‌های زمینی، برای گسترش راه‌های دریایی و در راستای آسان‌سازی بازرگانی و همچنین گسیل نیروهای نظامی بسیار کوشیدند تا جایی که ایرانیان توانستند برای نخستین بار در تاریخ خود، در دریای مدیترانه دارای نیروی دریایی شوند و از این راه همه‌ی پهنه‌ی دریای مدیترانه و فراتر از آن را بپیمایند. با ساخت آبراهه‌ی داریوش، توانایی رفت‌وآمد کشتی‌ها میان دریای مدیترانه و دریای سرخ فراهم شد؛ با کندن این آبراهه که دریای سرخ را از راه رود نیل به دریای مدیترانه می‌رساند یکی از شاهکارهای داریوش بزرگ پدید آمد که نشان‌دهنده‌ی دل‌بستگی و شناخت فراوان این شهریار ایرانی برای پدیدآوردن راه‌های آسان و کوتاه دریایی و گسترش بازرگانی و پیوند بخش‌های گوناگون زیر فرمان خود بود.
آن‌گونه که از سندها برمی‌آید، خود مصر نیز رفت‌وآمد دریایی گستردهای با پارس داشت. داریوش در نبشته‌ی (:کتیبه) خود در مصر از ناوهایی سخن گفته که به خواست او از میان آبراهه به دریای پارس رفتند. در نبشته‌ی هیروگلیف شالوف در مصر از 24 کشتی (یا 32 کشتی) سخن گفته شده که از این راه به پارس رفته‌اند. با پدیدآمدن این آبراهه بازرگانی و جابه‌جایی مسافران روزگار نوینی را آزمود که پیش از آن پیشینه‌ای نداشت. به یاری گل‌نوشته‌های خزانه و باروی تخت‌جمشید، می‌توان دید که هنرمندان بسیاری از سرزمین‌های دیگر، به‌ویژه از مصر به پارس و شوشان میرفتند. شگفت‌آور اینکه پیش از داریوش برخی از فرعون‌های مصر نیز دست به چنین کاری زده بودند اما به گفته‌ی دیودور سیسیلی این طرح به‌شوند (:به‌علت) ترس از اینکه سطح دریای سرخ بلندتر از دلتای نیل باشد و خطر فروروی (:نفوذ) آب شور را به مصر همراه داشته باشد، کنار گذاشته شد. اما در آینده این برنامه با رهنمون‌های دانشمندان ایرانی از اندیشه‌ی مصریان بیرون رفت.
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاری‌ست با عنوان «جایگاه نیروی دریایی در جهان باستان»، به قلم علیرضا کرباسی که در تازه‌ترین شماره‌ی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این گزارش را در رویه‌ی پنجم (اندیشه) امرداد شماره ۴۴۵ بخوانید.
«امرداد» شماره‌ی ۴۴۵ از دوشنبه ۲۹ شهریورماه ۱۴۰۰ خورشیدی، در روزنامه‌فروشی‌ها و نمایندگی‌های امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفته است.
خوانندگان می‌توانند برای دسترسی به هفته‌نامه‌ی امرداد افزون‌بر نمایندگی‌ها و روزنامه‌فروشی‌ها از راه‌های زیر نیز بهره ببرند.
