در پی تجمع مردم اصفهان در بستر خشک زایندهرود و درخواست زندهکردنِ زندهرود، اسماعیل کهرم بوم شناس و کنشگر محیطزیست، مطالبهگری مردم اصفهان برای جریان زایندهرود و گاوخونی را امید غایی همه پشتیبانان زیستبوم دانست.
اسماعیل کهرم در گفتوگو با خبرگزاری مهر در اینباره گفت: مهم این است که دولت به مطالبه بیش از ۳۰۰ هزار تَن مردمی که در بستر زایندهرود برای احیای این رودخانه آمده بودند، توجه کند و بیگمان نمیتواند در برابر این مطالبه بی تفاوت باشد وزرا و سازمان حفاظت محیط زیست باید درمورد خواستهی مردم اقدام کنند.
وی ادامه داد: اصفهان پرچمدار مطالبهگری برای محیطزیست شد و امید است استانهای دیگر مانند خراسان برای مسائل محیطزیستی خود اینچنین مطالبهگر باشند، زیرا اگر دولت به خواست مردم توجه کند و مثبت باشد آنوقت دیگران پرچم مطالبهگری را دنبال میکنند و این امید غایی بنده و کسانی است که دوستدار زیستبوم و طبیعت ایران هستند.
بوم شناس و فعال محیط زیست ادامه داد: مطالبه گری مردم اصفهان برای زایندهرود نقطه عطفی است تا همه مردم ایران برای بهبود محیط زیست مطالبه کنند و بگویند که داشتن آب و نان و هوای سالم حق ما است و اینها اگر عملی شود گام مهمی به سوی دموکراسی برداشتهایم.
کهرم افزود: حتی کشورهای فرانسه، انگلیس و سوئیس به سختی میتوانند چنین همایشی عظیم اما بدون درگیری برگزار کنند اما کار مردم اصفهان بی نظیر بود، جمعیت و نظمی که در تصاویر دیدم فوقالعاده بود و این گام مثبتی است که از حالا به بعد مردم ایران میتوانند برای چنین مطالبه گری الگو بگیرند.
فرونشست زمین از هر نظر که حساب کنید تاثیر منفی دارد
این کنشگر زیستبوم با اشاره به خطر فرونشست اصفهان و دیگر منطقههای کشور بر اثر برداشتهای بیرویه از منابع آب زیرزمینی، یادآور شد: فرونشست زمین از هر نظر که حساب کنید تاثیر منفی دارد زیرا برای مثال وقتی یک دشت ۱۵۰ هزار هکتاری فرو مینشیند همه تاسیسات برق، آب، گاز و تلفن، جاده، ریل قطار، چاه و … نشست میکند و آسیب میبیند و خاک که زندگی انسان به آن وابسته است خاصیت زیستی خود را از دست میدهد.
وی ادامه داد: وقتی نزولات آسمانی مانند باران و برف نازل میشود تحت تأثیر جاذبه زمین به سمت پایین میروند و سفره آب زیرزمینی را بسته به لایه غیرقابل نفوذ زمین در یک منطقه در عمق ۳۰ متری و در نطقهای دیگر عمق ۱۰۰۰ متری تشکیل میشود ضمن اینکه مقدار زیادی از آب بین ذرات و مولکولهای خاک میماند که این مانند ستون عمل کرده و لایههای فوقانی را نگه میدارد. وقتی از این آب زیرزمینی برداشت شد کم کم این آب از بین میرود و در نتیجه خاک فشرده شده و فرو مینشیند.
بوم شناس و فعال محیط زیست گفت: متأسفانه در اصفهان به دلیل نوع کشاورزی مانند صیفیجات مانند خربزه و هندوانه گرفته تا برنج خاک بیشتر از سایر مناطق کشور فرو مینشیند به طوری که میانگین سالانه فرونشست در این استان بالای ۱۶ سانتیمتر است که این وضعیت تمام خاک را از بین میبرد و خاک وقتی فشرده شد دیگر برای کشاورزی مناسب نیست زیرا فرونشست خاک را از خاصیت کشاورزی میاندازد.
کهرم با اشاره به اینکه دامنه فرونشست زمین به درون شهر اصفهان نفوذ کرده است، خاطرنشان کرد: سالهای قبل در میناب همدان ساختمانهایی را با ۲۰ سال ساخت مشاهده کردم که بر اثر فرونشست پایین رفته، ترک خورده و بر سر مردم فرو ریخته بود یا تهران بنا به آمارها روزی یک میلیمتر فرومی نشیند یعنی ۳۶۰ میلیمتر (۳ سانت و نیم) در سال و این وضعیت سبب شده ساختمانهایی که پی محکم دارد ترک بخورد کمااینکه در شهر اصفهان پلهای تاریخی سی و سه پل و خواجو ترک خورده است.
درمان فرونشست زمین سالها زمان میبرد
وی با بیان اینکه درمان فرونشست زمین سالها زمان میبرد، افزود: شرایطی که امروز ایجاد شده است نتیجه سالها بی توجهی به هشدار کارشناسان و برداشت بی رویه و زیاده روی در تخلیه منابع آب بوده است در حالی که سالها التماس کردیم که اینگونه از منابع آب برداشت نکنید و از این رو معضل بوجود آمده یک شبه نیز رفع نخواهد شد و راه درمان طولانی است.
این بوم شناس یادآوری کرد: از هم اکنون نیاز است در زمینه کشاورزی پیرامون اصفهان مانند کشت صیفی جات و برنج تحول ایجاد کنیم و آب زاینده رود نباید برای کشتها و صنایع آب بر از دست برود؛ حیف است زاینده رود بزرگ و مادییهایی که شیخ بهایی در تقسیمنامههای آب از آنها یاد کرده و این شهر سبز و خرم و درختان آن خشک و تشنه باشد.
کهرم افزود: برای نجات اصفهان از فرونشست اگر سالهای سال از مخازن زیرزمینی آب برداشت نکنیم و طبیعت هم روی خوش نشان دهد و بارندگی و زمستانها و بهارهای پرآب داشته باشیم شاید در دستکم هفت تا هشت سال آینده سفرههای آب زیرزمینی ترمیم شده و آب جایگزین شود اما به شرطی که باران ببارد و آبی از چاهها برداشت نشود.