لوگو امرداد
امروز سپندارمزد امشاسپند و دی‌ماه گاهشمار زرتشتی؛ 29 آذرماه خورشیدی

زادروز نسرین خسروی؛ تصویرگر شادی‌های کودکانه

520امروز فرخ و پیروز روز سپندارمزد امشاسپند و دی‌ماه ۳۷۵۹ گاهشمار زرتشتی، دوشنبه 29 آذرماه ۱۴۰۰ خورشیدی، 20 دسامبر  ۲۰۲۱ میلادی

29 آذرماه ۱۳۲۹، نسرين خسروی هنرمند نقاش و تصويرگر پرآوازه کتاب‌های کودک و نوجوان در تهران دیده به هستی گشود.

او يكی از پرافتخارترين تصويرگران ايرانی است كه جوايز بی‌شمار داخلی و خارجی را در كارنامه خود دارد. این هنرمند نسل دوم از تصویرگران کتاب کودک، برای بسیاری از آثارش از سوی یونیسف، شورای کتاب کودک و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز دیپلم‌های افتخار و لوح تقدیر دریافت کرد. او برای تصویرسازی‌هایش جوایز متعددی از جشنواره‌های داخلی و خارجی دریافت کرد. از افتخارات وی می‌توان به كسب جايزه بزرگ جشنواره نوما در ژاپن 2001 برای «كتاب دختر باغ آرزو» و همچنين نامزدی جايزه بين‌المللی هانس كريستين اندرسن در سال 1380 به عنوان برترين تصويرساز ايرانی اشاره داشت.
کدو قلقله زن و سپید برفی نوشته منیرو روانی‌پور، بیایید با هم زندگی کنیم، زنبور عسلی به نام وزوزی، سنجاب آشپز، تا مدرسه راهی نیست، بچه‌ها دلم برایتان تنگ می‌شود، ستاره کوچولو، کاراگاه بچه‌ها، مواظب بند کفش‌هایتان باشید، عکاس در حیاط خانه ما منتظر بود، دختر باغ آرزو، چکه‌ای آواز تکه‌ای مهتاب، دنیای رنگ‌ها، ستاره کوچولو، راز آن درخت، هوای بچگی، پولک ماه، رنگین‌کمان و … از جمله کتاب‌هایی است که با تصویرگری او در بیش از سه دهه منتشر شده ‌است. این کتاب‌ها، حاصل هم‌کاری او با نویسندگانی چون احمدرضا احمدی، مهدخت کشکولی، اسداله شعبانی، محمدرضا یوسفی، ناصر کشاورز، محسن نامدار، نقی سلیمانی، عزت‌اله الوندی، علی‌اکبر ایراندوست و … بود.
از دیگر تجربه‌های نسرین خسروی در کنار تصویرگری و نقاشی، طراحی و نقاشی در زمینه ف‍ِر‌ِسک (نقاشی دیواری) و تدریس در رشته تصویرگری در دانشگاه هنر در مقطع کارشناسی ارشد می توان نام برد. او هم چنین بیش از ۱۶ نمایشگاه انفرادی و گروهی در داخل و خارج از جمله موزه هنرهای معاصر، گالری خانه هنرمندان تهران، سالن حجاب، نوما، براتیسلاوا، سارمده و … برگزار کرده است.
او تصویرگری را از سال ۱۳۵۵ هنگامی كه دانشجوی سال دوم رشته ی گرافیک دانشكده ی هنرهای زیبا بود آغاز كرد. نخستین كار او تصویرگری كتابی به نام «قصه دوستی» نوشته ی قدمعلی سرامی بود كه از سوی كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان منتشر شد. به غیر از قصه دوستی خسروی تا پیش از انقلاب دو اثر دیگر به نام «بچه ها شما در هر کاری آزادید» و «سنجاب آشپز» منتشر کرد. او از ۱۳۶۹ با تصویرگری کتاب «عکاس در حیاط خانه‌ی ما منتظر بود» نوشته احمد رضا احمدی در انتشارات همگام دوباره به عرصه تصویرگری کتاب کودک بازگشت و تجربه متفاوتی از سه اثر گذشته خود را آغاز کرد. نسرین خسروی سوم اردیبهشت ماه ۱۳۸۹ به سبب بیماری سرطان در کانادا درگذشت.

05سپندارمزد در جهان خاكی، نگاهدارنده‌ی زمین و زنان است. زمینی كه بی‌هیچ چشمداشتی هرچه دارد در اختیار جانداران می‌گذارد و زنانی چون مادر كه همچون زمین، مهربان و فروتنند، مهر می‌ورزند بدون این كه چشم‌به راه پاسخی مهرانگیز باشند. زن و زمین همسانی‌های بسیاری دارند. زن و زمین هر دو نماد باروری و زایش هستند، زندگی از زن و زمین است كه جریان دارد. این فروزه در انسان به گونه‌ی فروتنی و مهر و خدمت به دیگران، نمایان می‌شود. سفره‌‌ای که هنگام برگزاری آیین‌ها بر روی زمین پهن می‌شود نماد سِپَندارمَذ اَمشاسپَند و زمین است.

سپند آرامئیتی یا همان اسفند به معنی بی نقصی و سلامت کامل است. وی نگاهبان و پاسدار زمین و در عین حال مظهر تمکین، تقوا و عبادت است.

این واژه که در اوستایی «سْپِنْتَه آرمَئیتی»(Spenta-Ârmaiti) است و نام چهارمین امشاسپند شناخته می‌شود، از دو بخش «سپنته»(Spenta) یا «سپند» به چم (:معنی) پاک و مقدس و «آرمئیتی»(Ârmaiti) به چم فروتنی و بردباری تشکیل شده است و این دو با هم به چم فروتنیِ پاک و مقدس است. این واژه در پهلوی «سپندارمت»(SpandÂrmat) و در فارسی «سپندارمذ» و «اسفندارمذ» و «اسفند» شده است.

سپنته آرمیتی یکی از ایزدبانوان و امشاسپندان زرتشتی است که در زبان اوستایی، سپنته آرمیتی یا سپنت اَرمَیتی یا سپند آرامئیتی خوانده می‌شود، در زبان پهلوی بدان سپندارمذ یا سپندارمت گویند و در فارسی، سپندارمد نیز خوانده شده‌است. امشاسپند سپندارمذ، نگهبان و ایزدبانوی زمین سرسبز و نشانی از باروری و زایش است.

در فرهنگ پهلوی سپندرمت یا همان سپندارمذ، نام یکی از امشاسپندان و در عین حال نام پنجمین روز ماه و دوازدهمین ماه سال معرفی شده‌است. وی را همان الهه بسیار قدیمی اسفند دانسته‌اند و گفته‌اند که او را دو امشاسپند دیگر یعنی هورواتات (خرداد) و امرتات (امرداد) همراهی می‌کنند و این سه گروهی از امشاسپندان را می‌سازند که قرینه‌ی سه امشاسپند نخستین، یعنی وهمن (وهومن یا همان بهمن)، اشه وهیشته (اردیبهشت) و خشتره وییریه (شهریور) محسوب می‌شوند.

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش

سپندارمز‌روز خیز ای نگار

سپند آر ما را و جام می آر

می ‌آر از پی آن كه بی می‌‌نشد

دلی شادمان و تنی شاد‌خوار

سپند آر پی آن كه چشم بدان

بگرداند ایزد ازین روزگار

 

اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

ورز زمین کن

اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:

به (شهریور) اندر شوی شادخوار/ کنی در (سپندارمز) کشت و کار

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-02-01