بیستوهشتمین روز ماه، در گاه شمار مزدیسنی زامیاد ایزد نام دارد. زامیاد (زم ، زمین + یزد) یا زامیاد نام فرشتهی زمین است که با صفت نیک کنش، از او یاد شده است. در آیین مزدیسنا زمین هم چو آسمان پاک و ورجاوند است زیرا با سه آخیشج دیگر، آب، آتش و هوا آخیشج های چهارگانه را تشکیل میدهند. زامیاد به چَم زمین است. ایزد زامیاد از ایزدان همکار امشاسپند اَمرداد است. زمین سرچشمهی همهی دادهها برای زندگی بهتر آفریدههایی است. که روی آن زندگی میکنند. ایزد زامیاد (زمین) با ایزد آسمان جداگانه سپندینه شمرده شدهاند. زمین نماد مادر است برای مرتو و دیگر جانداران زندهی روی آن به هر روى ستودنی و سپندینه بوده و در آموزشهای دین پاک بهی مزدیسنی به نگهداری پاک و نیکو از آن بسیار سفارش شده است. گویند در این روز درخت نشاندن و تخم کاشتن و آبادانی کردن بسیار خوب است.
گیاه این روز «بانو اسپرغم» یا همان ریحان است.
“مسعود سعد سلمان”
«چون زامیاد نیاری ز می تو یاد / زیرا که خوشتر آید می روز زامیاد
خاصه به پادشاه ملک ارسلان که چرخ / هرگز نداشت چو او هیچ شاه یاد.»
در ستایش زامیاد
نیایش و ستایش اهورمزدای یگانه
از همهی ،
نیكوكاران به داده های هرمز هست ،
نگهدارنده و پروراننده ی
آفریدهی زمین نیكو
را همی مىستاییم ….
رخدادهای 26 خوردادماه:
– تقویمنگاران ایرانی روز 16 ژوئن سال 632 میلادی را مبدا تقویم یزدگردی بگذاشتند تا به این وسیله میهندوستی خود را نشان دهند و ایرانیان امپراتوری خود در روزگار ساسانیان را فراموش نكنند.
– یعقوب لیث صفار، قهرمان ملی ایرانیان كه تصمیم به پایان دادن به خلافت عرب بر میهن گرفته بود در سال 868 میلادی شهر كرمان را آزاد كرد.
– زادروز ابوالوا بوزجانی ریاضی دان و منجم ایرانی: 319 خورشیدی