شهاب‌الدین سهروردی، فرزانه‌ی بزرگ سده‌ی ششم، بنیاد‌گذار حکمت اشراقی است که می‌توان او را زنده‌کننده‌ی حکمت خسروانی یا حکمت فهلویون ایران باستان دانست. وی با دسترسی به بن‌مایه‌های زرتشتی و اندیشیدن در حکمت ایرانی و یونانی، آموز‌ه‌های بنیادین این دو شاخه‌ی خاوری و باختری حکمت را نمایان کرد. شیخ اشراق افزون‌بر اینکه در آثار برجسته‌ی عربی خویش همچون حکمت‌الاشراق به گزارش این آموزه‌ها می‌پردازد، در آثار فارسی خود نیز که بیشتر آن‌ها رمزی و عرفانی هستند، با به‌کارگیری نقش‌های نمادین برخی از شخصیت‌های استوره‌ای ایران باستان، همچون فریدون، کیخسرو، سیمرغ، زال، رستم و اسفندیار، همان بن‌مایه‌های حکمت خسروانی را به تصویر می‌کشد و از آن‌ها برای آشکارکردن حکمت اشراقی خویش سود می‌جوید (اسدپور، 1389: 1).
ابوالفتوح شهاب‌الدین یحیی پور حبش پور امیرک سهروردی، نامور به شیخ اشراق و شیخ مقتول، فیلسوف، حکیم و عارف نامدار ایران، در سال 549 مهی در سهرورد زنجان زاده شد. وی آموزش‌های نخستین را نزد «مجدالدین جیلی» در مراغه و آموزش‌های بیشتر مانند فقه، کلام و حکمت را نزد «ظاهرالدین قاری» در اصفهان به پایان رساند. سهروردی برای آشنایی با دیگر مکتب‌های زمانه‌ی خود به سرزمین آناتولی در ترکیه و سوریه‌ی امروزی رهسپار شد (اسدپور،1389: 1).
سهروردی در یکی از سفرهایش از دمشق به حلب، با مَلِک ظاهر، پسر صلاح‌الدین ایوبی نامی دیدار کرد. چون حکمت او با آرای فقهای دین‌دار آن روزگار سازگار نبود، سرانجام آنان از ملک ظاهر خواستند تا سهروردی را به گناه داشتن اندیشه‌های ضددینی بکشند. هنگامی‌که ملک ظاهر خودداری کرد، فقها دست‌نوشته‌ای را به پیش صلاح‌الدین فرستادند و او به پسرش دستور داد، سهروردی را بکشد. ملک ظاهر از سر بی‌میلی فرمان پدر را انجام داد و از این‌رو سهرودی به سال 587 مهی (در 38 سالگی) کشته شد (امین‌رضوی،1391: 21و22).
از شمس تبریزی آورده شده است:
«آن شهاب را، آشکارا کافر می‌گفتند آن سگان!
گفتم، حاشا، شهاب، کافر چون باشد؟!» (اسدپور،1389: 4).
سهروردی نزدیک به 49 اثر به زبان‌های فارسی و عربی از خود بر جای نهاد که نشان‌دهنده‌ی ژرفای بینش و گستره‌ی آگاهی او است. در میان آثار بزرگ او در حکمت و الهیات همچون التلویحات، المقاومات، المشارع و المطارحات که به زبان عربی نوشته شده‌اند، حکمه‌الاشراق از همه برجسته‌تر است.
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاری‌ست با عنوان «هم‌پوشانی حکمت اشراق با متون کهن» به قلم رستم شهریاری که در تازه‌ترین شماره امرداد چاپ شده است.
متن کامل این نوشتار را در رویه‌ی پنجم (اندیشه) شماره 455 هفته‌نامه‌امرداد بخوانید.
«امرداد» شماره‌ی 455 از دوشنبه، نهم خوردادماه، 1401 خورشیدی، در روزنامه‌فروشی‌ها و نمایندگی‌های امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان می‌توانند برای دسترسی به هفته‌نامه‌ی امرداد افزون‌بر نمایندگی‌ها و روزنامه‌فروشی‌ها از راه‌های زیر نیز بهره ببرند.
