نام‌گذاری سد کرج به نام امیر کبیر بزرگمرد ایران در چنین روزی

امروز آذر ایزد از ماه آبان سال 3757 زرتشتی، آدینه سوم آبان‌ماه 1398خورشیدی، 25 اکتبر 2019 میلادی

در چنین روزی، سوم آبان‌ماه سال 1340 خورشیدی (25 اكتبر 1961) نام دولتمرد بزرگ و ایران‌دوست، امیر كبیر (میرزا تقی خان)، بر سد كرج گذارده شد.

یكی از برنامه‌های امیر كبیر، انتقال آب رودخانه كرج به تهران بود كه با ساختن این سد تحقق یافت. امیر كبیر 154 سال پیش از این تاریخ (سال 1851 میلادی برابر با1230 خورشیدی) به دستور ناصرالدین شاه  کشته شد. وی آرزوهای فراوان برای ایران داشت، دارالفنون را بنیاد نهاد و نخستین روزنامه‌ی منظم الانتشار ایران ــ وقایع اتفاقیه ــ را در سال 1229 خورشیدی راه‌اندازی کرد.

ساخت سد امیرکبیر که سد کرج هم نامیده می‌شود از سال 1339 بر روی رودخانه کرج در شمال شهر کرج و در ۲۵ کیلومتری جادهٔ کرج به چالوس آغاز شد و سال 1342 به پایان رسید.

این سد، نخستین سد چند منظوره‌ی کشور ایران و یکی از منابع تأمین آب شهر تهران است. دریاچهٔ این سد، یکی از مراکز طبیعی مهم پرورش ماهی‌های قزل‌آلای رنگین‌کمان و قزل‌آلای خال‌قرمز و ماهی سفید و ماهی سیاه به شمار می‌رود. انباشته شدن آب رودخانه کرج در پشت سد امیرکبیر افزون بر کارایی آن در تولید انرژی برق-آبی و تأمین بخشی از آب آشامیدنی شهر تهران، باعث به وجود آمدن دریاچه ای زیبا گردیده‌ است که موجب استفاده‌های گردشگری و تفریحی و ورزشی از سد کرج شده‌است و یکی از بهترین استراحتگاه‌ها و جاذبه‌های طبیعی کرج را به وجود آورده‌ است.

 ای خرامنده سرو تابان ماه

روز آذر می چو آذر خواه

 «آذر» در اوستا «آترَ»، نهمین روز از هر ماه سی‌ روزه و نهمین ماه در سالنمای زرتشتی به این نام است. آذر ایزد نگاهبان آتش و فروزه‌ی اهورامزدا است از این رو گاه او را در شمار امشاسپندان آورده‌اند. آذر به چم آتش و گرما و نیروی داخلی برای جنبش و حرکت است. ایزد آذر از بزرگترین ایزدان دین زرتشتی است و آن نگهبان آتش است. آذر از آفریده‌های بزرگ اهورامزد است. زرتشتیان، در تاریخ خود «آتش» را به مانند پرچم سپندینه می‌دانند و آذر ایزدی است نگهبان این نماد پایداری و استواری دین زرتشتی. آتش یكی از آخشیج‌های چهارگانه طبیعت است كه ایرانیان همواره آن‌را پاس می‌داشته‌اند. جه نیکوست در این روز آتش نیایش خواندن و نیایش به درگاه اهورامزدا.

در فرهنگ ایران، آتش یکی از پدیده‌های طبیعی با ارزش است چون گرمای زندگی را در کالبد دیگر پدیده‌های هستی جاری می‌سازد و با نور خود که نشانی از آذر اهورایی است جان و دل یاران اهورامزدا را روشنایی می‌بخشد پس سوی پرستش اهورامزدا است. هر زرتشتی برای نیایش باید رو به سوی روشنایی و پشت بر تاریکی کند. آتش پرستاران در آتشکده از آن پرستاری می‌کنند. جشن آذرگان از جشن‌های ویژه آتش در فرهنگ ایران است.

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش

ای خرامنده سرو تابان ماه

روز آذر می چو آذر خواه

شادمان كن مرا به می كه جهان

شادمان شد به فر دولت شاه

اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

به راه شو و نان مپز چه گناه گران است.

اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:

به (آذر) مپز نان، که دارد گناه / بدین روز، نیک است رفتن به راه

یاد روز سوم آبان‌ماه:

–  در سال 449 پیش از میلاد پیمانی به نام کالیاس، میان ایران و اتحادیه یونان بسته شد که بر پایه آن قبرس از آن ایران شده و استقلال شهرهای یونانی آسیای صغیر پذیرفته می­‌شد. یونانیان چند سال بعد این پیمان را شکستند.

–   آغاز خیزش ارشک (اشک یكم) برای خروج سلوکیان از ایراندر سال 256 پیش از میلاد. بدین وسیله زمینه‌ی پایه‌گذاری دودمان اشکانی فراهم شد.

 –  در سال 1340 خورشیدی، نام امیرکبیر بر سد کرج نهاده شد.