امروز گوش ایزد و دی‌ماه به سال 3757 زرتشتی، نَبُر روز پرهیز از خوردن گوشت، برابر با هشتم دی‌ماه 1398 خورشیدی 29 دسامبر 2019 میلادی
چنین روزی؛ نظامنامه ۵۱ ماده‌ای است در روز هشتم دی‌ماه ۱۲۸۵ خورشیدی به امضای مظفرالدین شاه رسید و به عنوان نخستین قانون اساسی ایران در تاریخ به ثبت رسید. تصویب قانون اساسی و به فاصله کمتر از یک سال متمم آن، نقطه عطف مهمی در همه شئون سیاسی و اداری و قضایی ایران شد.
نخستین قانون اساسی مشروطه با نام نظامنامه سیاسی كه توسط اولین مجلس شورای ملی ایران در 51 ماده تهیه و تدوین شده بود، در هشتم دی ماه 1285 خورشیدی به امضای پادشاه وقت ایران، مظفرالدین شاه قاجار، رسید و مظفرالدین شاه، خود پس از ده روز درگذشت. قانون اساسی امضا شده توسط شاه، در برگیرنده‌ی خواست واقعی مردم و علما نبود. همچنین از بسیاری مسائل مهم و اساسی دیگرِ حقوقی كه می‌بایست در آن مطرح میشد، بیبهره بود. پس از درگذشت مظفرالدین شاه، در همان آغاز سلطنت محمدعلی شاه، كمیسیونی در مجلس شورای ملی به منظور تهیه متمم قانون اساسی تشكیل شد. متمم قانون اساسی سرانجام در 107 ماده تصویب و در 15 مهر 1286 خورشیدی به امضای محمدعلی شاه قاجار رسید. قانون اساسی مشروطه در طول سالهای متمادی دستخوشِ تغییر و تحول بسیار شد. البته پس از آن نیز در چند نوبت با تشکیل مجلس مؤسسان برخی از مواد این قانون تغییر کرد. به طوری كه در زمان محمدرضا پهلوی، چندین بار، اصول آن تغییر یافت و یا مواردی به آن اضافه شد. نظامنامه و متمم آن به انضمام تغییراتی که بعد‌ها در آن صورت گرفت، همان قانونی بود که تا سال ۱۳۵۷ که حکومت مشروطه در ایران از میان رفت، به قانون اساسی مشروطه ایران مشهور بود. پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ در ایران، قانون اساسی كشور نیز مورد بازنگری كلی قرار گرفت و قانون اساسی کنونی جایگزین آن شد.
روز «گوش» نام این ایزد در اوستا «گئوش» آمده به چم «جهان». چهاردهمين روز هر ماه با اين ايزد در پيوند است. ایزد گوش نگهبان همه جهان هستی است. این روز یکی از چهار روز پرهیز از خوردن گوشت است. زرتشتیان این روز را «نبر» می‌نامند و از کشتن حیوانات و خوردن گوشت خودداری می‌کنند. گویند در این روز باید جشن گرفت.
من ز بهر سماع خواهم گوش
بی‌سماعم مدار در هر حال
امروز، روز «گوش ایزد» چهاردهمین روز از گاهشمار زرتشتی است. بنابر گاهشمار زرتشتی که دیرینگی آن به روزگار پیش از اسلام می‌رسد، هر ماه، ٣٠ روز دارد و هر کدام از این ٣٠ روز، نامی و امروز، روزی است که نامش «گوش» است. گوش، یک ایزد است و عنوان ایزد برای آن‌چیزهایی کاربری دارد که ستودنی هستند، یعنی داده‌های نیک اهورایی که در خور ستایشند. گوش‌ایزد، ستودنی است آن اندازه که حتا یکی از یشت‌های اوستا، به این ایزد ویژه شده است. «گوش‌یشت» یا «درواسپ‌یشت»، آن یشتی است که در‌آن از «گوش‌ایزد» سخن رفته است.
واژه‌ی «گِوش» یا «گئوش» بارها در «گات‌ها» (سروده‌های اشوزرتشت)، در «اوستا» و در نوشته‌های پهلوی آمده است. واژه‌ی گئوش همچون واژگان بسیار دیگری که معناهایی گوناگون دارند، چند معنا دارد که بی‌گمان باید در جمله معنایش کرد. این واژه به معنای «گیتی» و «مجموعه‌ی آفرینش» و از سویی دیگر به معنای «گاو» است، البته این معنا یعنی گاو نیز در استوره‌های ایرانی، همان «آفریده» یا گیتی است. گوش يا گئوش در اوستا هم به معني گاو و هم به معنی گيتی آمده است. «اورو» نيز كه به معنی روان است همراه با واژه‌ی گئوش، معنی روان جهان يا روان گاو را می‌رساند. «گئوش‌ارورون» نگاهدار گله‌ها و چارپايان سودمند است. گاو در استوره‌ها، نماد گيتی است و از ديدگاه فلسفی نماد زندگی دنيوی و خاكی است.
بنابر باور ایرانیان گوش‌ایزد، پاسدار و نگهبان جانداران سودمند است که این خویشکاری با معنای این ایزد، هم‌خوانی دارد. یعنی آزردن جانداران سودمند به نوعی به معنای آزار آفرینش، به معنای آزار گیتی‌ست.
ایزد گوش برای پاسداری از جانداران سودمند، به همراهیِ «ماه ایزد» و «رام‌ایزد» به یاریِ «وهمن امشاسپند» می‌شتابد. پس ماه ایزد، رام‌ایزد و گوش‌ایزد، یارانِ «وهمن امشاسپند» در این خویشکاری هستند.
زرتشتیان از دیرباز در این ۴ روز از ریختن خون جانوران و از خوردن گوشت آن‌ها پرهیز می‌کنند و این کار برای نگهبانی از شمار جانوری و سلامتی انسان‌ها انجام می‌شود.
پرهیز از کشتن و خوردن جانوران همچون یک قرارداد کلی است برای آن‌که در این ۴ روز، جانوران در امان باشند.
تصور کنید که این قرارداد از این دایره‌ی کوچک (هازمان زرتشتی) فراتر رود و جهانیان در این ۴ روز بر خود بایسته بدانند که از کشتن جانوران و خوردن خوراک‌های گوشتی بپرهیزند؛ بی‌گمان که آمار کشتار جانوران به اندازه‌ی بسیاری پایین خواهد آمد و از سویی برای انسان‌ها تمرینی خواهد بود برای خوردن خوراک‌های گیاهی.
روز «گوش‌ایزد» همچون یک تلنگر، هر ماه، به ما «مجموعه‌ی آفرینش» را یادآوری می‌کند. گوش‌ایزد، همچون رام‌ایزد و ماه ایزد و وهمن‌امشاسپند، تلنگری است تا «گیتی» را از یاد نبریم و یادمان نرود که بخشی از این مجموعه هستیم، اگر بخشی از هستی را بیازاریم، آزرده خواهیم شد. گویند در این روز باید جشن گرفت.
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
گوش‌روز ای نگار مشكين خال
گوش بربط بگير و نيک بمال
من ز بهر سماع خواهم گوش
بی‌سماعم مدار در هر حال
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
پرورش گوش اورون کن، گاو به ورز آموز.
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:
به (گوش) اندرون گاو ساله، به مرز / ببند و بیامرز بر گاو، ورز
یاد روز هشتم دی‌ماه:
8 دی‌ماه: مورخان زبانشناسی به این نتیجه رسیده اند كه منظور یعقوب لیث صفاری قهرمان ملی همه ایرانیان و ایرانی تبارها از رسمی ساختن دوباره زبان فارسی که در سال 868 آن را در کرمان اعلام داشت، به کارگیری همان لهجه‌ای بوده است كه در دربار ساسانیان به آن سخن گفته می‌شده است. از همان زمان این پارسی را «پارسی دری (پارسی دربار)» خوانده‌اند.
8 دی‌ماه: پوراندخت، شاه ساسانی كه سیاست خارجی و داخلی تازه ای را در پیش گرفته بود تا امپراتوری ایران را نجات دهد، 25 دسامبر سال 630 میلادی با دولت روم شرقی قرارداد تازه صلح امضا كرد تا فرصت یابد دست به اصلاحات داخلی بزند.
8 دی‌ماه: كازرونی ها نیروهای انگلیسی را شكست دادند.
