امروز فرخ و پیروز روز وهمن امشاسپند، نَبُر، روز پرهیز از خوردن گوشت، از ماه خورداد به سالمهی 3762 زرتشتی، دوشنبه 31 اردیبهشتماه 1403 خورشیدی، 20 می 2024 میلادی
روز جهانی تنوع فرهنگی و گفتوگو و توسعه
سازمان علمی فرهنگی یونسکو در نوامبر ۲۰۰۱ بیانیهای در زمینه تنوع فرهنگی صادر کرد و پس از آن، مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز ۲۱ ماه مه برابر با ۳۱ اردیبهشت را بهعنوان روز جهانی تنوع فرهنگی برای گفتگو و توسعه نامگذاری کرد.
در این روز گفتوگو و توسعه فرصت آنرا برای ما فراهم میآورد تا ارزشهای تنوع فرهنگی را بیشتر درک کنیم و بهتر بشناسیم تا مهارتهای خود را در زمینه «چگونه باهم زیستن» ارتقا ببخشیم. یونسکو از تمامی اعضای سازمان ملل متحد و تمامی جوامع متمدن درخواست کرده است تا این روز را با حضور هر تعداد از هنرمندان و شرکت کنندگان که امکانپذیر است، جشن بگیرند.
ماده ۵ از بیانیه جهانی یونسکو در زمینه تنوع فرهنگی (سال ۲۰۰۱)
«حقوق فرهنگی بخشی مهم از حقوق بشر است. این حقوق جهانی و از حقوق بشر جداییناپذیر و در ارتباطی تنگاتنگ با آن است. لازمه شکوفاشدن تنوع خلاق؛ تحقق بیچون و چرای حقوق فرهنگی است، همانگونه که در ماده ۲۷ اعلامیه جهانی حقوق بشر و در مادههای ۱۳ و ۱۵ معاهده بینالمللی حقوق فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز به این مطلب اشاره شده است. بنابراین همه افراد حق دارند خود و افکار و ایدههایشان را بیان کنند و آثار خود را بهزبان مورد علاقهشان و بهخصوص بهزبان مادریشان خلق و منتشر کنند.
آموزش کیفی حق همه است. همه حق استفاده از آموزشهایی را دارند که در آن هویتهای فرهنگی آنان بهرسمیت شناخته شده است و به آن احترام گذاشته میشود. همه افراد حق دارند زندگی فرهنگی خود را بهگونهای که مایلند بسازند و فعالیتهای فرهنگی متناسب با آن و بهسلیقه خود اختیار کنند، تا جایی که بهحقوق و آزادیهای بنیادین بشر لطمهای وارد نشود».
یونسکو برای جشن گرفتن روز جهانی تنوع فرهنگی چند فعالیت پیشنهاد کرده است:
• در شهرهایتان جشنوارههای فرهنگی راه بیندازید و فرهنگ اقلیتها را بهنمایش بگذارید.
• از آموزشگاههای موسیقی دعوت کنید که کنسرتهای موسیقی چندفرهنگی برگزار کنند.
• از هنرمندان کشورتان که در کشورهای دیگر زندگی کردهاند دعوت کنید تا درباره تاثیر مثبت فرهنگ کشور میزبان بر روی آثارشان صحبت کنند.
• دانشآموزانتان را تشویق کنید که دوستان مکاتبهای از کشورهای دیگر با پیشینه جغرافیایی و مذهبی پیدا کنند و با آنها درباره تجربهها و تفاوتها و شباهتهای فرهنگیشان گفتگو کنند.
• کودکتان را با قصههای سنتی فرهنگ خودتان آشنا کنید و آنها را در هنگام خواب برای فرزندانتان بخوانید.
• زبانی جدید را از کسانی که به آن زبان صحبت میکنند یاد بگیرید و بهطور مرتب با آنان تمرین کنید.
• هنگامی که بهکشور جدیدی سفر میکنید، با مردم محلی همصحبت شوید و اطلاعاتی را درباره فرهنگ منطقه بهدست بیاورید که شاید راهنمای تورتان به آنها توجه نکند.
وهمن امشاسپند دومین روز از هر ماه سی روزه در گاهشمار زرتشتی است. واژهی وهمن دو بخشی است یعنی «وهو» به چم نیک و خوب و «منه» از بن «من» بمعنای اندیشیدن شناختن و فهمیدن است هر دو بخش یعنی اندیشه نیک است بهمن از فروزههای اهورا مزدا است در جهان مینوی نمایندهی اندیشه نیک. بهمن در اوستا وهومنه خوانده میشود.
*«من» در ادب پارسی به چم منش و روان و دل به كار مى رود.
استاد فرزانه فردوسی بزرگ میسراید:
سرش سبز بادا ، منش ارجمند
منش بر گذشته ز چرخ بلند
نخستین آفریدهی اهورامزد هست و یكی از مهین ایزدان مزدیسنای هست .
در جهان مینویی نماد پاكى اندیشه و خرد و دانایی خداوندگار هست.
آدمی را به خرد و اندیشه كردن و دانایی بهره مىبخشد و آدمی را به پروردگار هستی نزدیک مىسازد .
وهمن همان بزرگ امشاسپند و ایزد بزرگ هست كه در خواب روان اشو زرتشت سپنتمان را به پیشگاه اهورامزدا رهنمون كرد .
ایزد وهومنه به آدمی سخن نیک و گفتار برتر آموزش مىدهد و آدمی را از ژاژگویی و هرزهگویی باز مىدارد.
اندیشهی نیک و منش نیک اهورایی و نخستین امشاسپند و پرستار جانوران هست . نخستین روز نبر در ماه زرتشتی هست و در این روز خوردن گوشت پرهیز مىدارند . با ایزد ماه ، گوش، و رام روز هم كار هستند.
اندیشهی نیک، اندیشهای است که مردمان سراسر جهان را بهسوی اشا سو میدهد و اندیشه بد اندیشهای است که مردمان را به فریب و کژ راهی انداخته و آنها را از اشا دور میسازد. در گاتها سناریوی آزاد اندیشی و دموکراسی اجتماعی بهروشنی بهچشم میخورد. وهومن به اندازهای در آیین مزدیسنی مهم است که گفته میشود آن زندگی بهترین زندگی بهشمار میآید و تنها از راه اشا میتوان به آن رسید. واژهی وهومن در گاتها ۱۲۷ بار آمده است.
زرتشت با نیروی خرد و بکارگیری اندیشهی نیک به شناخت خداوند دست یافت. اندیشه نیک یا خرد مقدس یا بهمن نمادی از گوهر خرد اهورا مزدا است که خود سرچشمه خرد است.
یادروز 31 اردیبهشتماه:
– زادروز همایون شجریان، (زاده ۳۱ اردیبهشت ۱۳۵۴ تهران) خواننده موسیقی سنتی ایرانی و نوازنده تنبک و کمانچه
– سالروز درگذشت پرویز کلانتری، (زاده ۱ فروردین ۱۳۱۰ زنجان — درگذشته ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۵ تهران) نقاش، طراح، نویسنده و روزنامهنگار
– سالروز درگذشت معصومه سیحون “نوشین”، (زاده سال ۱۳۱۳ رشت — درگذشته ۳۱ اردیبهشت ۱۳۸۹ تهران) هنرمند نقاش و از پیشکسوتان هنرهای تجسمی در ایران
– سالروز درگذشت رضا وُهدانی، (زاده ۱ فروردین ۱۳۱۲ تهران – درگذشته ۳۱ اردیبهشت ۱۳۸۲ تهران) موسیقیدان، آهنگساز، نوازنده تار و مدرس موسیقی
– زادروز رضوان خرمیان (زاده ۳۱ اردیبهشت ۱۳۶۵ ملایر) نویسنده و مترجم
–