ورهرام ایزد، فروزه‌ای از پیروزی اهورایی و سرافرازی خجسته باد.
امروز ورهرام ایزد و دی‌ماه به سال 3757 زرتشتی، واپسین روز از چهره‌ی گهنبار میدیاریم گاه، برابر با 14 دی‌ماه 1398 خورشیدی چهارم ژانویه 2020 میلادی
چنین روزی در سال 1292 خورشیدی زمان احمدشاه قاجارنخستین هواپیما به ایران وارد شد.
در گذشته، پرواز در آسمان همیشه یک آرزو برای انسان بود و سده‌های پیاپی به این مساله به عنوان یک رویا نگاه می‌شد، اما همان‌‌گونه که تاریخ‌نگاران می‌نویسند، در دسامبر ۱۹۰۳ برادران رایت در آسمان یکی از شهر‌های آمریکا نخستین پرواز را تجربه کردند.
ده سال طول کشید تا در ۱۴ دی‌ماه ۱۲۹۲ برابر با چهارم ژانویه ۱۹۱۴ میلادی و در زمان احمدشاه قاجار نخستین هواپیما در آسمان ایران به پرواز درآید. در این روز، «کوزمینسکی»، خلبان لهستانی تبار، قطعات مجزای یک هواپیمای «بلریو» را از روسیه و از راه بندر انزلی بوسیله اتومبیل به تهران آورد و پس از سرهم کردن آن، نخستین پرواز را بر فراز تهران به انجام رساند. با این حال نخستین پرواز هواپیما بدون حاشیه هم نبود، چرا که نبود مکان مناسب برای فرود باعث شد خلبان به اجبار در میدان مشق (وزارت خارجه کنونی) فرود بیاید. فردای آن روز احمدشاه با گروهی از درباریان و خدمتگزاران دستگاه کشوری و لشگری از این هواپیما دیدن کرده و در کنار آن عکسی به یادگار گرفتند.
برای این برنامه، دستاندرکاران این هواپیما با فروش مبلغ گزاف بلیت، نمایش مختصری داده بودند. تا سالها بعد، پروازها بیشتر نمایشی بود و هواپیماها برای این منظور به ایران می‌آمدند. همچنین تا نیمه‌ی سال 1301خورشیدی در تهران زمین مشخصی برای فرود و برخاستن هواپیما وجود نداشت تا آن که در پی درخواست دولت انگلستان برای فرود هواپیما، دولت ایران زمینی در جنوب تهران برای این کار اختصاص داد. پس از مدتی خطوط هوایی ایجاد شد و پس از انجام مذاکراتی با شرکتهای اروپایی، نخستین سرویس هوایی در آذرماه 1303 خورشیدی راه‌اندازی شد.
بیستمین روز از هر ماه در گاه شماری ایرانی «وَرَهرام» نامیده می‌شود، در اوستا ورترغن. آمده و در پهلوی ورهران و درپارسی بهرام آمده، ورهرام به چم پیروزی و کامیابی قابل ستایش است. فروزه‌ی پیروزی است. و ورهرام ایزد به چم (:معنی) پیروزی قابل ستایش است و به سبب جایگاه پر اهمیتش « شاه ورهرام ایزد » نامیده می شود.
در باور ایرانیان پیروزی همواره با ارزش و قابل ستایش بوده است به همین دلیل در اوستا سرود‌های زیبایی در ستایش پیروزی آمده است.
ایرانیان باستان پیش از آغاز هر کار گروهی ، در نیایش گاه ویژه‌ای گردهم می‌آمدند و سرود‌های ستایش پیروزی را با هم می‌خواندند و با روانی نیرومند و اراده‌ای استوار، برای پیروزی ، پای به میدان مبارزه‌ی زندگی می‌گذاشتند.
این مکان‌ها به تدریج به نیایش‌گاه ورهرام ایزد شناخته شد. اکنون زرتشتیان دست کم ماهی یک بار ، در روز ورهرام، در نیایش‌گاه شاه ورهرام ایزد گردهم می آیند و اهورا مزدا را نیایش می کنند و از او می‌خواهند که پیروزی را در زندگی، بهره‌ی آنان گرداند و نیز همه‌ی کسانی را که به پیروی از پیام اشو زرتشت در« تازه گردانیدن ِ زندگانی»، « پیش بردن جهان هستی » و«گسترش آیین راستی » می‌کوشند ، پیروز و سر افراز گرداند.
در بهرام‌یشت آمده‌است که بهرام آفریده اهورا نیرومند و فرهمند است و نیروی بینایی شگفت‌انگیزی دارد. او یورش همه دشمنان را، چه جادوان و پریان، و چه کَوی‌ها و کَرَپان‌های «ستمگر» را در هم می‌شکند، جهان را تازگی و آشتی می‌بخشد و به خوبی آرمان‌ها را بر آورده می‌کند. بهرام همچنین توانایی فرزندآوری و بازوان نیرومند و تندرستی و دلیری می‌بخشد.
در ادب مزديسناو آريایی كهن ، بهرام ايزد در پيكره های بسيار زيبا ، نيرومند ، تيزرو ، برنا ، شاداب ، شاهين تيز پرواز ، مرد رايومند و ….
دادگری و درستی و خوشی و يكرنگی مى‌دارد و اهريمن زدایی مى‌كند، به نيكان و ستايندگان نيرو مى‌دهد و بر دشمنان خشم مرگ مى‌آورد، و در كار آشتی هم كوشاست ، آشتی كه از راه درست اشو زرتشت سپنتمان آن را ستود و همواره در آرزوي بر پایی‌اش بود و از براي پيروزی خود و پيش بردن آواژگان بهرام ايزد را ستايش كرد.
آذر بهرام همان سومين آتشكده‌ی بررگ ايران هست آذر برزين مهر در ريوند خوراسان، در آتش بهرام نيايش، بند شش آن، كوه نام برده شده است.
زرتشتیان امروز، به مانند نیاکان خود در روز ورهرام ایزد در زیارتگاه شاه ورهرام ایزد گرد هم می‌آیند و با خواندن اوستا برای خود ، خانواده و همه مردم هفت کشور زمین آرزوی پیروزی و سربلندی می کنند . ورهرام، ایزد پیروزی و سرافرازی است. از آیین‌های این روز پختن آش، سیروگ و پخش شیرینی و نخود مشکل‌گشا است.
نیایش‌گاه‌های شاه ورهرام ایزد در خرمشاه یزد، زین آباد یزد، شریف آباد اردکان، امیریه‌ی تهران، تهران پارس، کرج، کرمان و اهواز وجود دارد.
نماد این روز نیز گل «سنبل» در دین زرتشتی است.
یاد روز 14 دی‌ماه:
14 دی‌ماه : بابک خرمدین چهارم ژانویه سال 838 میلادی به دستور معتصم خلیفه‌ی عباسی با قطع تدریجی دست و پا و اعضای بدن كشته شد و سپس بقیه بدنش را در بیرون شهر سامرا (سامره) به دار آویختند كه مدت‌ها به همان صورت باقی بود.
