هر روز در خیابانهای بسیاری گام میگذاریم. یکی را زیبا میپنداریم و از دیگری خوشمان نمیآید. چرا؟ مگر خیابان چیزی بیشتر از راهی میان چند ساختمان و رجی از جدولها و خطکشیهاست؟ بله! حتا ساختمانِ دور از چشمِ پشت خیابان هم در تناسب و کارآمدی خیابان نقش دارد.
میدان، یک پهنهی شهری است، که شوربختانه امروزه چمی (:معنایی) جز به هم رسیدن چند خیابان و جایی برای انتخاب راه ندارد. با اینهمه نام میدان نقش جهان را که بر زبان جاری میسازیم، واژهی میدان را با آبوتاب در دهان میچرخانیم و بر واگویی آواهای کشیدهی آن پافشاری میکنیم. چرا میدان نقش جهان ورای چم رایج است؟
تصمیم گرفتم پاسخ این پرسشها را در بازدید از میدان فردوسی بیابم. زمان بسیاری است که تندیس فردوسی با بیش از شصت سال پیشینه بار سنگینی از بیمهریها را به دوش میکشد و خبری از ذوق و سلیقهی ناب مهرازی (:معماری) ایرانی پیرامون آن نیست. هنگامی که از کنار سیمرغ منبتکاری شدهی زیرگذر مترو میگذشتم، همهی حواسم را به یادداشت هر آنچه به فردوسی و ادبیات فارسی پیوند دارد گماشتم، این تابلو را به فال نیک گرفتم و در ذهن خود اینگونه بررسی کردم که پیش از روبهرو شدن با تندیس فردوسی سیمرغ شاهنامه به پیشوازم آمده است. پلهی پایانی خروجی مترو را پشتسر گذاشتم و چشم دوختم به تندیس فردوسی …
هنگامیکه پهنه و مهرازی شهری درست به کار گرفته نشود، هنگامی که هنر مهرازی ارزش خود را در ساخت میدان از دست میدهد و میدان، در فضای بلند بیضی شکلی خلاصه میشود، آنگاه دیگر سیمرغ گیرافتاده در زیرگذر مترو و دیوارنگاره و سازهای به اصطلاح برج شاهنامه هم نمیتوانند شکوه در حال فرسایش تندیسی که در آفرینش آن اوج هنر مجسمهسازی بهره گرفته شده و سخن از کوتاهیهای روا شده بر آن بسیار است را برگردانند.
آنچه در بالا آمده است بخشی از گزارشیست باعنوان «فردوسی، چشمبهراه ایران»، به قلم مهتا بختیار، که در تازهترین شمارهی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این گزارش را در رویهی سوم (مردم) امرداد شمارهی 468 بخوانید.
«امرداد» شمارهی 468 با عنوان «زتو نام ایران پر آوازه شد» از دوشنبه، 18 فروردینماه 1402 خورشیدی، در روزنامهفروشیها و نمایندگیهای امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان میتوانند برای دسترسی به هفتهنامهی امرداد افزونبر نمایندگیها و روزنامهفروشیها از راههای زیر نیز بهره ببرند.
فروش اینترنتی فایل پیدیاف شمارهی 468 هفتهنامه امرداد
فروش اینترنتی نسخهی چاپی شمارهی 468 امرداد
اشتراک ایمیلی هفتهنامهی امرداد