امروز فروردین ایزد از ماه بهمن به سالمهی 3757 زرتشتی، یکشنبه 13 بهمنماه 1398 خورشیدی، دوم فوریه 2020 میلادی
یک نمونه از رادمردی کریمخان زند، پادشاهی که تاج بر سر ننهاد.
تاریخنگاران که تاریخ زندیه را نوشتهاند شکست محمدحسنخان رییس وقت ایل مغول تبار قاجار را در جنگ با شیخ علی خان زند 13 بهمن سال 1136 هجری (2 فوریه 1758) یاد کردهاند. در این جنگ که در مازندران، ناحیه اشرف (بهشهر) روی داد، محمدحسنخان کشته شد و فتنه شمال پایان یافت.
شیخ علیخان، سر ِ بریده محمدحسنخان را به شیراز نزد کریمخان فرستاد که این رادمرد از این عمل به خشم آمد و با فرستادن یک نامهی توبیخ برای شیخ علیخان، دستور داد که سر ِ محمدحسنخان را با گلاب شستند و با تشریفات ویژه به خاک سپردند و برایش مراسم ترحیم رسمی (با شرکت مقامات) برپا داشتند.
کریمخان بهسال 1705 میلادی به دنیا آمد و در سال 1779 درگذشت و هیچگاه تاج بر سر ننهاد. او خودرا وکیل ایرانیان معرفی می کرد، نه شاه آنان.
فروردین است و روز فروردین
شادی و طرب را کند تلقین
نخستین ماه هر سال و نیز نوزدهمین روز هر ماه به نام فروردین (فروهر یا فروشی) است. بر گرفته از فره وهر fravahr به چم (:معنی) پیش برنده و پیش کشنده است. «فروردین» به زبان پهلوی «فرورتن»، گرفته شده از پارسی باستان؛ «افرورتینام» و به چم فروردهای پاکان و فروهرهای پارسایان است. فروردین همان فروهر است. فروهر ذرهای نوراهورایی است که در بدن هرکس نهاده شده تا روان را به راه راست راهنمایی کند. فروهر هیچ گاه آلودگی به خود نمیپذیرد. این ذره در آغاز پاک و بدون آلودگی بوده و همیشه هم پاک خواهد ماند و هرگز هیچ آلودگی و ناپاکی را به خود نخواهد گرفت. پس از مرگ بدن، فروهر راه بالا را میپیماید، به سرچشمه خود میپیوندد. چه نیکو است در این روز جامه نو پوشیدن و به یاد درگذشتگان بودن.
زرتشتیان در این روز جامه (:لباس) نو میپوشند و از درگذشتگان خود یاد میکنند. بنا بر اندیشه زرتشتیان فروهر روان مردگان و نیز روان آنانی است که هنوز زاده نشده اند.
جایگاه فروهر نزد خداست و هنگامی که کسی میمیرد. روان او به فروهر او می پیوندد و هنگامی که کسی زاده می شود نیز روان از فروهر جدا و به تن او در جهان مادی میپیوندد.
بنابر اوستا انسان دارندهی پنج نیروی است که بخشی از آنها میرا و بخشی دیگر نامیرا هستند این نیروها چنیناند:
1- نیروی اهو: در فارسی این واژه را میتوان به جان معنی کرد که نیروی پویایی، جنبش و زندگی است. این نیرو با جسم انسان پدید آمده و با مرگ تن، نابود میشود.
2- نیروی دئنا: در فارسی میتوان این واژه را به دین یا وجدان، معنی کردهاند. وارون(:برخلاف) «اهو»، این نیرو را آغاز و پایانی نیست. این نیرو با زاده شدن انسان، در او، دمیده میشود و با مرگ به جهان مینوی میرود. وجدان نهاد آگاه و خدایی انسان است و انسان را از کارهای ناروا، بازمیدارد.
3- نیروی بئوذ: نیروی ادراک، فهم و هوش است. این نیرو قوهی تشخیص نیک از بد است.
4- نیروی اورون: این نیرو در فارسی، به روان معنی شده است. بر روان است تا به یاری نیروی بئوذ، راه نیک را بپذیرد و از بدی پرهیز کند چراکه در جهان واپسین، روان است که بازخواست میشود. در پی نیکی، فرجامی نیک و در پی بدی، سرانجامی بد خواهد داشت.
گل تاج خروس نماد فروردین روز است.
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش
فروردین است و روز فروردین
شادی و طرب را کند تلقین
ای دو لب تو چو می، مرا می ده
کان باشد رسم روز فروردین
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
سوگند مخور و آن روز، یزش فروهر پارسایان کن تا خشنودتر باشد.
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سرودهی استاد ملکالشعرای بهار:
مخور هیچ سوگند در (فروردین)/ که زشت است، ویژه به روزی چنین
یاد روز 13 بهمنماه:
– دكتر «فرديناند پورشه Ferdinand Porsche» سازنده فولكس واگن (نوع بيتل)، مرسدس بنز SS/SSK، اتومبيل برق ـ بنزيني(هايبريد) و تانك بَبر، فيل و پانزد ـ 8 و از مهندسان ساخت موتور موشک V-1 و موتور هواپيما سال 1951 در 75 سالگي درگذشت. وی كه سوم سپتامبر 1875 در يك خانواده آلماني در«بوهِم» به دنيا آمده بود دكتراي مهندسي گرفت و ضمن تدريس به كار طرّاحي اتومبيل پرداخت. نخستين اتومبيلي را كه پورشه طراحي كرد در سال 1900 ساخته شد. وي تا سال 1929 با كارخانه بنز آلمان همكاري داشت و در اين سال، خود ـ كارخانه خودروساري تاسيس كرد. فولكس واگن نوع قورباغه طرح او پس از جنگ جهانی دوم، محبوبترين اتومبيل جهان شد. پس از درگذشت پورشه پسرش دنباله كارهای اورا گرفت و نوعی اتومبيل دونفره ساخت و آن را به نام پدرش «پورشه» ناميد.