نمایندگان زرتشتی در مجلس از آغاز تاکنون

زرتشتیان به‌عنوان یکی از ادیان توحیدی و تاریخی ایران، از زمان تشکیل مجلس شورای ملی در سال ۱۲۸۵ خورشیدی تاکنون، می‌توانند یک نماینده در نهاد قانون‌گذاری ایران داشته باشند. این نمایندگان در درازای تاریخ، عملکرد گوناگونی در قانون‌گذاری، نظارت، حفظ حقوق زرتشتیان و همکاری با دیگر نمایندگان داشته‌اند. در این گزارش به معرفی، بررسی و ارزیابی نمایندگان زرتشتی در دوره‌های مجلس ایران می‌پردازیم.

موضوع این گزارش، معرفی نمایندگان زرتشتی در مجلس ایران از آغاز تاکنون است. این موضوع اهمیت دارد چون نشان می‌دهد که چگونه ایرانیان زرتشتی با دیرینگی تاریخی در جامعه ایران، نقش‌های گوناگونی در فرآیند قانون‌گذاری، نظارت و همکاری با سایر نمایندگان ایفا کرده‌‌اند. هدف این گزارش، معرفی، بررسی و ارزیابی عملکرد نمایندگان زرتشتی در دوره‌های مختلف مجلس ایران است. این نمایندگان در درازای تاریخ، با توجه به شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هر دوره، تلاش کرده‌اند که حقوق و منافع زرتشتیان را پاس بدارند و همچنین با دیگر نمایندگان همکاری و همفکری کنند. این گزارش معرفی، بررسی و ارزیابی نمایندگان زرتشتی در دوره‌های گوناگون است.

*در این بخش، شما با نمایندگان زرتشتی در مجلس شورای ملی از سال ۱۲۸۵ تا ۱۳۵۷ آشنا می‌شوید:

– ارباب جمشید جمشیدیان، نامور به ارباب جمشید (زاده ۱۲۲۹ خورشیدی در یزد – درگذشته ۱۶ دی ماه ۱۳۱۱ خورشیدی در تهران) از بازرگانان و ثروتمندان و ملاکان پرآوازه‌ی زرتشتی روزگار قاجاریه و نخستین نماینده‌ی زرتشتیان در مجلس شورای ملی بود. هرچند او در مجلس اول از نمایندگان صنف تجار تهران بود نه نماینده زرتشتیان.

– کیخسرو شاهرخ نامور به ارباب کیخسرو (۷ تیر ۱۲۵۴ کرمان، ۱۱ تیر ۱۳۱۹ تهران) نماینده زرتشتیان در یازده دوره مجلس شورای ملی (دوره‌های دوم تا دوازدهم) و فرنشین انجمن زرتشتیان تهران بود. از ارباب کیخسرو به عنوان یکی از برجسته‌ترین چهره‌های جامعه زرتشتی ایران و از شخصیت‌های خوش‌نام تاریخ هم‌روزگار (معاصر) ایران یاد می‌شود.

– رستم گیو (۱۲۶۷ یزد – ۱۵ مهر ۱۳۵۹ کالیفرنیا) نامور به ارباب رستم گیو، پایه‌گذار بنیاد خیریه گیو، نماینده زرتشتیان در مجلس شورای ملی (دوره ۱۳–۱۶ و ۱۸–۱۹) و سناتور و فرنشین انجمن  زرتشتیان تهران بود.
 دوره 17 بدون نماینده (انتخابات انجام نشد)

– اسفندیار یگانگی نامور به دکتر اسفندیار یگانگی پس از رستم گیو، به مدت ۴ دوره پی‌درپی از دوره بیستم تا دوره بیست‌وسوم، نماینده ایرانیان زرتشتی در مجلس شورای ملی بود.
او نخستین فرد ایرانی بود که برآوردهای آماری را با استفاده از روش‌های جدید علمی ارایه کرد. او در سال ۱۳۱۳، سری زمانی شاخص قیمت عمده فروشی را برای سال‌های ۱۲۹۲ تا ۱۳۱۲ برآورد کرد.

– بوذرجمهر مهر واپسین نماینده ایرانیان زرتشتی (دوره 23-24) در مجلس شورای ملی بود. او دانش‌آموخته رشته پزشکی و متخصص بافت شناسی و بیماری‌های داخلی بود و به مدت ۵۱ سال به عنوان استاد دانشگاه در دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی و آزاد اسلامی کرج تدریس کرد.

* نخستین دوره‌ی انتخابات مجلس شورای اسلامی، ٢۴ اسفندماه ١٣۵٩ خورشیدی برگزار شد. در این بخش، نمایندگان ایرانیان زرتشتی در مجلس شورای اسلامی  تاکنون معرفی می‌شوند:

دوره اول:

پرویز ملک‌پور (دو دوره پیاپی اول و دوم)

زاده 1326، زادگاه رفسنجان

تعداد آرا: ۳,۶۸۰ درصد آراء : ۶۷.۴۰

مرحله انتخاب: مرحله دوم

آرا ماخوذ: 2667 از 3680

درصد آرا:67/4

هموند کمیسیون برنامه بودجه، امور بازرگانی

دوره دوم:

پرویز ملک‌پور

مرحله انتخاب: مرحله اول

آرا ماخوذ: 8546 از 8682

درصد آرا: 98/4

هموند کمیسیون: امور نفت، کمیسیون نفت، کمیسیون برنامه و بودجه، کمیسیون امور بازرگانی

دوره سوم:

افلاتون ضیافت

زاده 1326، زادگاه یزد

درگذشت: ششم دی‌ماه  1393

تحصیلات دانشگاهی: مهندسی اقتصاد کشاورزی

مرحله انتخاب: مرحله اول

آرا ماخوذ: 3903 از 6748

درصد: درصد آرا 57/8

کمیسیون: عضو هیات‌رییسه کمیسیون امور بازرگانی و توزیع

دوره چهارم:

پرویز روانی (دو دوره پیاپی چهارم و پنجم)

زاده 1331، زادگاه اردکان (یزد)

تحصیلات دانشگاهی: کارشناس‌ارشد مهندسی معماری

آرا ماخوذ: 5488 از 8701

درصد آرا: 63 درصد

کمیسیون‌ها: کمیسیون امور اداری و استخدامی، کمیسیون مسکن و شهرسازی و راه و ترابری، مشترک نفت و امور اداری و استخدامی در رابطه با طرح اساسنامه شرکت‌های نفت و گاز و پتروشیمی، مشترک امور اداری و استخدامی و دیوان محاسبات در رابطه با طرح قانونی استخدامی کارکنان مجلس شورای اسلامی، مشترک امور داخلی کشور و شوراها و امور اداری و استخدامی در رابطه با رسیدگی به لایحه استخدامی وزارت اطلاعات

دوره پنجم:

پرویز روانی

مرحله انتخاب: مرحله اول

آرا ماخوذ: 4595 از 8604

درصد آرا: 53/4

کمیسیون: مسکن و شهرسازی و راه و ترابری، کمیسیون طرح جلوگیری از تمرکز و توسعه امکانات شهرهای بزرگ

دوره ششم:

خسرو دبستانی

زاده 1319، زادگاه: اردکان

درگذشت: ۲۷ اسفندماه ۱۴۰۰

تحصیلات دانشگاهی: پزشکی

مرحله انتخاب: مرحله اول

آرا ماخوذ: 3799 از 9185

درصد آرا: 41/3

کمیسیون: هموند هیات‌رییسه بهداشت و درمان

هموند گروه‌های دوستی بین المللی ایران- تایلند، ایران – یونان

دوره هفتم:

کوروش نیکنام

زاده 1333، زادگاه یزد

مرحله انتخاب: مرحله اول

آرا ماخوذ: 2274 از 6736

درصد آرا: 33/75

هموند گروه‌های دوستی بین‌المللی ایران-اردن، ایران-عمان، ایران-هند

 

 

دوره هشتم:

اسفندیار اختیاری کسنویه یزد (چهار دوره پیاپی هشتم، نهم، دهم و یازدهم)

زاده 1345/05/31، زادگاه یزد

تحصیلات دانشگاهی: دکتری مهندسی تکنولوژی نساجی
مدیریت پروژه پیشرفته (P.M.P)، فوق‌لیسانس حقوق و خلبان

سوابق و فعالیت‌ها:
– استاد دانشگاه، معاون پارک علم و فناوری یزد، مدیرکل پژوهش دانشگاه یزد

تعداد آرا: ۳,۶۰۷ درصد آرا: ۵۱.۲۶

مرحله انتخاب: مرحله اول

آرا ماخوذ: 3607 از 7036

درصد آرا: 51/26

کمیسیون: آموزش، تحقیقات و فناوری

عضو فراکسیون ایثارگران، فرهنگیان، خانواده، شفاف‌سازی اقتصاد و انضباط مالی، معدن و صنایع معدنی
هموند گروه های دوستی بین‌المللی ایران-بحرین، ایران-عمان، ایران-هند، (هند، استرالیا، نیوزیلند، بنگلادش و سریلانکا)، (اکوادور، ونزوئلا، شیلی، کلمبیا و گویان)

دوره نهم:

اسفندیار اختیاری کسنویه یزد

تعداد آرا: ۴,۹۴۰ درصد آرا: ۷۴.۸۰

مرحله انتخاب: مرحله اول

آرا ماخوذ: 4940 از 6604

درصد آرا: 75

کمیسیون: آموزش، تحقیقات و فناوری

هموند گروه‌های دوستی بین‌المللی ایران-بنگلادش، ایران-بوتان، ایران_سریلانکا، ایران-موریتانی، ایران-هند

دوره دهم:

اسفندیار اختیاری کسنویه یزد

تعداد آرا: ۳,۹۶۶ درصد آرا: ۵۹.۴۴

تاریخ انتخاب: ۱۳۹۷/۰۷/۲۵

مرحله انتخاب: مرحله اول

آرا ماخوذ: 3966 از 6672

درصد آرا: 59/44%

سابقه نمایندگی: دوره هشتم، دوره نهم

کمیسیون: آموزش، تحقیقات و فناوری

عضو فراکسیون: ایثارگران، فرش و صنایع دستی، خانواده، شفاف‌سازی اقتصاد و انضباط مالی، فرهنگیان، معادن و صنایع معدنی

دوره یازدهم:

اسفندیار اختیاری کسنویه یزد

تاریخ انتخاب: ۱۳۹۸/۱۲/۰۲

مرحله انتخاب: مرحله اول

آرا ماخوذ: 3486 از 3486

درصد آرا: 100

تاریخ تصویب اعتبارنامه: 1399/03/10

سابقه نمایندگی: دوره هشتم، دوره نهم، دوره دهم

کمیسیون: آموزش، تحقیقات و فناوری

عضو فراکسیون: اصناف و اشتغال، (شوراها، مدیریت شهری و روستایی)، (حمایت از صنعت و صنعتگران)، (گردشگری و میراث فرهنگی)، امور عشایری، کارآفرینان، کارگری، هلال احمر، دانشگاهیان، ایثارگران

هموند گروه‌های دوستی بین‌المللی ایران-بحرین، ایران-هند، ایران-عمان، (اکوادور، ونزوئلا، شیلی، کلمبیا و گویان)، (هند، استرالیا، نیوزیلند، بنگلادش و سریلانکا)

دوره	نام نماینده	آرای نماینده	کل آرا
اول	پرویز ملک‌پور	2667*	۳۶۸۰
دوم	پرویز ملک‌پور	8546	8682
سوم	افلاطون ضیافت	3903	۶۷۴۸
چهارم	پرویز روانی	5488	8701
پنجم	پرویز روانی	4595	۸۶۰۴
ششم	خسرو دبستانی	3799	۹۱۸۵
هفتم	کورش نیکنام	2274	۶۷۳۶
هشتم	اسفندیار اختیاری	3607	7036
نهم	اسفندیار اختیاری	۴۹۴۰	6604
دهم	اسفندیار اختیاری	۳۹۶۶	6672
یازدهم	اسفندیار اختیاری	۳۴۸۶	۳۴۸۶

*مرحله دوم

• این گزارش یک پژوهش کوچک و مقدماتی بر اساس منابع موجود و تارنمای مجلس شورای اسلامی تهیه شده و ممکن است نیاز به بررسی‌ها و تحلیل‌های بیشتری داشته باشد. از خوانندگان گزارش دعوت می‌کنیم که با ارسال دیدگاه خود، به تبادل اطلاعات و افزایش دانش کمک کنند تا بتوانیم با به‌روزرسانی محتوا، گزارش را تکمیل و بهبود بخشیم.