امروز آسمان روز از ماه تیر 3762 زرتشتی، یکشنبه 24 تیرماه 1403 خورشیدی، چهاردهم جولای 2024 میلادی
فرازهایی از پیام اشو زرتشت:
چنانچه خواستاری به پیش توانگر راستی نیاید،
بیگمان در دام دُرُوج و دروغ گرفتار خواهد شد.
زیرا ای اهورای هستیدار
وژدان آگاه، دین و بینش درونی ما را
از آغاز اینگونه دانستی،
که پیروان دروغ و دُروَندان برای پیشرفت دروغ تلاش میکنند.
اَشَوان و درستکاران نیز
در گسترش اشا و آیینراستی می کوشند.
یسنا؛ هات ۴۶ بند ۶
برگرفته از نسک: گاتها، نغمههای ایران باستان
برگردان: موبد کورش نیکنام
پیام و سپارش زرتشت در این سرود:
۱– چنانچه نیازمندان به سراغ توانگران راستاندیش نیایند، گرفتار دام دروغکاران خواهند شد.
۲– وژدان آگاه یادآوری میکند که دروغکاران با کژاندیشی نامآور شدهاند.
۳–نیکوکاران مایلند، آیین راستی گسترش یابد.
—- —- —-
بیستوهفتمین روز از هر ماه در گاهشمار مزدیسنی آسمان نامیده میشود. آسمان از آفریدههای اهورایی و ایزد نگهدارندهی سپهر. واژهی آسمان در اوستا به صورت اسن، اسمن، در پارسی میانه و در پازند به صورت آسمان آمده است. این واژه در اوستا به چم (:معنی) سنگ نیز به کار رفته است. آسمان نخستین آفریدهی اهورامزدا پیش از جهان مادی است که آغاز و انجام آن نادیدنی است. (یشتها فروردین یشت بند۳) و در اوستا ستوده شده است.آفرینش دیگر پدیدهها با آسمان در پیوند است. به این معنی که اهورامزدا از گوهر آسمان آب و از آب زمین را آفرید. و به یاری آسمان شادی را آفرید. “که در دوران آمیختگی که ”روزگار ماست” آفریدگان به شادی زندگی کنند. ایرانیان باستان آسمان را هفت پایه میدانستند. نخست ابر پایهی دیگر سپهر اختران، سه دیگر ستارگان آلوده نشده، چهارم بهشت که ماه بدان پایه ایستد، ششم گاه امشاسپندان، هفتم روشنایی بیکران که جای اورمزد است. در برخی منابع برای آسمان فقط سه پایه، ستاره پایه و ماه پایه و خورشید پایه نام برده شده است اما در ادبیات پهلوی از هفت طبقهی آسمان یاد شده است. همکاران آسمان، شهریور، خور و مهر و انارم ”انغر روشن ”میباشند.
آسمان نخستین گیتیایی اهورامزداست و در گهنبار میدیوزرم آفریده شده است. آسمان از آفریده های بسیار زیبا و ستودنی اهورامزداست. آسمان برای ایرانیان باستان سرچشمه نور و گرمای خورشید بوده و همان گونه که خورشید نیایش می شده، آسمان هم ستوده می شده است. گل ویژهی این روز گیاه هوم است.
در شاهنامه آمده است:
« مه بهمن و آسمان روز بود / که فالم بدین نامه پیروز بود».
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش
آسمانروز ای چو ماه آسمان / باده نوش و دار دل را شادمان
جان ز باده شاد کن زیرا که عقل / باده را بیند همی شادی جان
هر زمان باده خور ای تازه چو گل / تازه کن شادی به باده هر زمان
—- —- —- —-
پایان جنگ دوم ایران و روس؛ تلاشهای عباس میرزا
200 سال پیش چنین روزی، جنگ دوم ایران و روس با شکست عباس میرزا، ولیعهد فتحعلی شاه قاجار، به پایان رسید. پس از شکست ایران در جنگ اول ایران و روسیه و امضای پیماننامه گلستان، اختلافات مرزی و تلاشهای روسیه برای گسترش قلمرو خود در قفقاز ادامه یافت. جنگ دوم ایران و روس به دلیل اختلافات مرزی و تلاشهای روسیه برای گسترش قلمرو خود در قفقاز و شمال ایران آغاز شد. روسیه به دنبال دسترسی به آبهای آزاد و کنترل مناطق استراتژیک قفقاز بود. از سوی دیگر، ایران تلاش میکرد تا سرزمینهای از دست رفته در جنگ اول را بازپس گیرد. عباس میرزا، فرمانده سپاه ایران، تلاشهای بسیاری برای بازپسگیری سرزمینهای از دست رفته در جنگ اول ایران و روس انجام داد. در آغاز، پيروزی با ارتش ايران بود. اما با وجود شجاعت و تلاشهای او، نیروهای روسیه به فرماندهی ایوان پاسکویچ موفق به شکست سپاه ایران شدند و تبریز را تصرف کردند. نيروهای روسی، ضربات سختی وارد آورد و با تسخير قلعه ی عباسآباد به دست روسها، اميد ايران را ناامید كرد و ایران خواهان صلح گرديد. سرانجام جنگ با شکست ایران و امضای پیماننامه ترکمانچای به پایان رسید. پیمان ترکمانچای در روز پنجشنبه یکم اسفند ۱۲۰۶ خورشیدی به امضا رسید که بر اساس آن، ایران ناچار به واگذاری بخشهای بزرگی از قفقاز به روسیه و پرداخت غرامت سنگین شد. “تركمانچای” شومتر از پیمان “گلستان” بود. این پیماننامه یکی از نقاط عطف تاریخ ایران به شمار میرود و تاثیرات عمیقی بر روابط ایران و روسیه در سالهای بعد داشت. عباس میرزا پس از این شکست، تلاشهای بسیاری برای اصلاحات نظامی و مدرنسازی ارتش ایران انجام داد. او به دنبال استفاده از تجربیات و دانش نظامی اروپاییها بود و تلاش کرد تا ارتش ایران را به تجهیزات و تاکتیکهای مدرن مجهز کند.
—- —- —- —- —-
یادروز 24 تیرماه:
مهاجرت علما از تهران به قم، در جريان نهضت مشروطه. (۱۲۸۵ خورشیدی)
“محمد على شاه قاجار” در ميهن خود، به سفارت روسيه پناهنده شد. (۱۲۸۸ خورشیدی)
ترور “آيتاللَّه سيدعبداللَّه بهبهانی” يكی از سران اصلی مشروطيت. (۱۲۸۹ خورشیدی)
“وثوق الدوله” طی اعلامیهای سفر قریب الوقوع “احمدشاه” به اروپا را اعلام نمود. (۱۲۹۸ خورشیدی)
زادروز “عطااله صفرپور”، بازیگر، نویسنده و گارگردان تئاتر. (۱۳۲۴ خورشیدی)
“دکتر محمد رضا عاملی تهرانی” از قائم مقامی حزب “رستاخیز” استعفا کرد و دلیل استعفای خود را عدم توجه حزب به خواستههای مردم عنوان نمود. (۱۳۵۷ خورشیدی)
سقوط هواپیمای مسافربری متعلق به شرکت کاسپین در مسیر تهران به ایروان در حوالی قزوین و جان باختن همهی ۱۶۸ سرنشین آن. (۱۳۸۸ خورشیدی)
درگذشت “لئون داویدیان”، روانپزشک، سیاستمدار ایرانی ارمنیتبار و نماینده ی اقلیتهای دینی در مجلس شورای اسلامی، در سانحه ی سقوط هواپیما. (۱۳۸۸ خورشیدی)
درگذشت “عبدالرضا یمینی” معروف به “عبدی یمینی” آهنگساز، تنظیم کننده، رهبر ارکستر و نوازنده در سانحهی سقوط هواپیما. (۱۳۸۸ خورشیدی)
درگذشت “مهتاب نوروزی“، هنرمند بلوچ، مشهورترین “سوزندوز” ایران. (۱۳۹۱ خورشیدی)
روز جهانی “مهارتهای جوانان”.
“تیتوس رومی”، اورشلیم را تصرف و معبد آن را ویران ساخت. این معبد را “زروبابِل” فرماندار “داریوش بزرگ” تکمیل کرده بود. (70 م)
“فلاويوس آناستاسيوس” امپراتور روم شرقی كه در يك جنگ سه ساله از ايران شكست خورده بود درگذشت. ( 518 م)
درگذشت “ابوالوفا بوزجانی” ریاضیدان و فضاشناس ایرانی در ۵۸ سالگی، وی هندسه، مثلثات و محاسبات تحول بزرگی ایجاد نمود. (994 م)
تصرف و اشغال اورشليم در فلسطين توسط صليبيون اروپايی در جریان نخستین جنگ صلیبی، آنان در اورشليم بر كليسای رستاخير مسيح دست يافتند و به هدف ديرين خود كه تربت عيسی در دست مسيحيان باشد رسيدند. (1099 م)
زادروز”نيكولا دو مالْبِرانْشْ” عالم علوم الهی و فيلسوف معروف فرانسوی. (1638 م)
زادروز”پير ژوزف پرودون” فيلسوف و نظريه پرداز فرانسوی. (1809 م)
زادروز”گوتفريد كِلِر” شاعر و داستان نويس بزرگ سوئيسی. (1819 م)
دادگاههای تفتیش عقاید بهطور رسمی پس از ۳۵۶ سال در اسپانیا بسته شدند. (1834 م)
“مارگارين”، كه به كره نباتی نيز معروف است، توسط “موريه” فرانسوی اختراع شد. (1869 م)
درگذشت “آنتون چخوف”، داستاننویس و نمایشنامهنویس برجستۀ روس. (1904 م)
قانونی به تصويب پارلمان انگلستان رسيد كه زنان میتوانند در صورتی كه شوهرانشان به آنان خيانت كنند طلاق بگيرند. (1923 م)
زادروز “ژاک دریدا”، فیلسوف فرانسوی و پدیدآورندهٔ فلسفهی واسازی. (1930 م)
بمباران گسترده ژاپن توسط بمب افكنهای آمريكا در جريان جنگ جهانی دوم. (1944 م)
مرگ “نوری سعيد پاشا” نخست وزير عراق در جريان كودتای اين كشور. (1958 م)
از طریق رله ماهوارهای کار پخش جهانی برنامههای عادی شبکههای تلویزیونی آغاز شد. (1967 م)
ورود تفنگ داران آمريكايی به لبنان با درخواست رئيس جمهور اين كشور. (1985 م)
شبکه اجتماعی “توئیتر” آغاز به کار کرد. (2006 م)
زادروز دانشمند برجسته “بهاالدين عاملی” معروف به “شيخ بهايی”. (۹۵۳ مهی)
