امروز روز گوش از ماه مهر 3762 زرتشتی، نَبُر، روز پرهیز از خوردن گوشت، یکشنبه هشتم مهرماه 1403 خورشیدی، بیستونهم سپتامبر 2024 میلادی
فرازهایی از پیام اشو زرتشت:
به درستی همه آنان که بودهاند، زندهاند و خواهند بود.
رستگاری خویش را در پناه او جستوجو میکنند.
بیگمان بخشش شادی همیشگی
برای روان اشوان و درستکاران بوده است.
آنکه درگوَنت و پیرو دروغ باشد.
در رنج دیرپا به سر خواهد برد.
و این توانایی خشَترا در شهریاری مینوی
از دانش بیکران هستیمند، اهورامزدا
آشکار شده است.
یسنا؛ هات ۴۵ بند ۷
————————– —————————
گوش:
– در گاهشماری زرتشتی روز سیزدهم در هرماه سی روزه (گوش) نام دارد.
– در آیین زرتشتی، با برآمدن خورشید (گاه هاوَن، هنگام بامداد)، روز آغاز میشود.
– گوش در اوستا به ریخت «گِئوش» آمده که به چمار(معنی) گیتی و جهان است. ایزد گوش نگهبان گیتی و جهان هستی است.
– روز گوش، یکی از چهار روز پرهیز از خوردن خوراکی های گوشتدار است. زرتشتیان این روز را “نَبُر” نیز مینامند.
————————- ——————————-
به یاد مولانا جلالالدین محمد بلخی
امروز، هشتم مهرماه، به یاد مولانا جلالالدین محمد بلخی، معروف به «مولانا»، «مولوی»، «ملای روم» و «جلالالدین رومی»، شاعر و عارف بزرگ ایرانی، میپردازیم. مولوی در ۶ ربیعالاول ۶۰۴ مهی (هجری قمری)، برابر با ۱۵ مهر ۵۸۶ خورشیدی، در بلخ (امروزه در افغانستان) چشم به جهان گشود و در ۵ جمادیالثانی ۶۷۲ مهی، برابر با ۴ دی ۶۵۲ خورشیدی، در قونیه (امروزه در ترکیه) درگذشت.
مولوی در کودکی، همزمان با یورش مغول، به همراه پدرش به آسیای صغیر در ترکیه امروزی رفت و با خاندانش در قونیه مستقر شد. وی پس از فراگیری علوم از پدر و دیگر استادان قونیه و شام، به تدریس پرداخت و بعدها با عارفی بزرگ به نام «شمسالدین محمد تبریزی» در قونیه دیدار کرد. این دیدار چنان تاثیری بر مولوی گذاشت که تا پایان عمرش، آثار بیمانندی از او پدید آمد.
مولوی در مثنوی که آن را «مثنوی معنوی» میخوانند، مسایل مهم عرفانی، دینی و اخلاقی را مطرح کرده است. این اثر شامل داستانها و حکایات عرفانی است که به زبان شعر بیان شدهاند و به روشنشدن مفاهیم ژرف عرفانی میپردازند. غیر از مثنوی، «غزلهای مولوی» همچون دریای جوشانی از عواطف و اندیشههای بلند اوست که با نشیب و فراز همراه است. «مجموعه غزلیات مولوی» به نام «دیوان شمس تبریزی» شناخته میشود. دیوان شمس تبریزی یا دیوان کبیر، یکی از آثار مهم مولانا جلالالدین محمد بلخی است. این دیوان شامل غزلها، رباعیها و ترجیعهای مولانا است. دلیل نامگذاری این دیوان به نام شمس تبریزی این است که مولانا در بسیاری از اشعار این دیوان از شمس تبریزی، یار و مراد خود، یاد کرده است. همچنین کتابهای «فیه مافیه»، «مکاتیب» و «مجالس سبعه» از آثار منثور اوسهمچنین کتابهای «فیه مافیه»، «مکاتیب» و «مجالس سبعه» از آثار منثور اوست.
مولوی در درازای زندگی خود به عنوان یک فقیه فعالیت میکرد و پس از دیدار با شمس تبریزی، تحولی عمیق در زندگی و آثارش رخ داد. این دیدار باعث شد که مولوی به عرفان و تصوف روی آورد و آثار یکتایی در این زمینه پدیدار کند. آرامگاه مولوی در قونیه ترکیه است و همچنان یکی از مقاصد مهم زیارتی و فرهنگی در جهان به شمار میشود.
پس از درگذشت مولوی، پیروانش و پسرش سلطان ولد، طریقت مولویه را بنیانگذاری کردند که برای رقص سماع (رقص دراویش) پرآوازه است.
مولوی در آثارش به موضوعات مختلفی از جمله عشق الهی، وحدت وجود، و سیر و سلوک عرفانی پرداخته است. اشعار او همچنان الهامبخش بسیاری از افراد در سراسر جهان است و به زبانهای مختلف ترجمه شده است.
هشتم مهرماه به عنوان روز بزرگداشت مولانا در تقویم رسمی ایران ثبت شده است و این روز، یاد این شاعر و عارف بزرگ ایرانی گرامی داشته میشود. در سطح جهانی نیز، سازمان یونسکو یادبود هشتصدمین سالگرد تولد مولانا را در ششم سپتامبر 2007 برگزار کرد.
بیت از دیوان شمس تبریزی:
من غلام قمرم غیر قمر هیچ مگو
پیش من جز سخن شمع و شکر هیچ مگو
بیت از مثنوی معنوی:
این جهان کوه است و فعل ما ندا
سوی ما آید نداها را صدا
از دیوان شمس تبریزی:
هر کسی از ظن خود شد یار من
از درون من نجست اسرار من
بیت از مثنوی معنوی:
بشنو از نی چون حکایت میکند
از جداییها شکایت میکند
کز نیستان تا مرا ببریدهاند
در نفیرم مرد و زن نالیدهاند
—————— ——————
یادروز هشتم مهرماه:
“زادروز خواجوی كرمانی”، صوفی و شاعر بزرگ پارسیگو. (۶۶۹ خورشیدی)
زادروز “سیداحمد کَسرَوی”، تاریخنگار، زبانشناس، پژوهشگر و حقوقدان. (۱۲۶۹ خورشیدی)
از سوی “عضدالملک” نایب السلطنه، “سپهدار تنکابنی” به رییسالوزرائی انتخاب گردید. (۱۲۸۸ خورشیدی)
مدرسه عالی حقوق و علوم سياسی افتتاح و شروع به كار كرد. (۱۳۰۶ خورشیدی)
در پی افزایش ارزش پول ایران، دولت وقت تهران ارزش برابری پاوند انگليسی را از ۹۰ ريال به ۶۸ ريال پايين آورد. (۱۳۱۰ خورشیدی)
قانون تشكيل دو وزارتخانه تجارت و صناعت به تصويب مجلس رسيد. (۱۳۱۶ خورشیدی)
“دکتر جهانشاه صالح” وزیر بهداری وقت، هوای تهران برای زندگی کردن را، ناسالم اعلام داشت و خواست که جمعیت شهر و شمار اتومبیلها کنترل شود. (۱۳۳۹ خورشیدی)
انجام عملیات “اوسیراک” توسط جنگندههای نیروی هوایی ارتش ایران در خاک عراق که منجر به آسیب به تاسیسات اتمی اوسیراک شد. (۱۳۵۹ خورشیدی)
“غلامرضا کبیری کرمانی” کوهنورد کهنسال نامی جهان، در ۷۲ سالگی از قله ۵ هزارمتری آرارات بالا رفت و در جهان شگفتی ایجاد کرد. (۱۳۸۲ خورشیدی)
ثبت جهانی “نوروز” به عنوان میراث غیر ملموس جهانی، توسط سازمان ملل متحد، به پیشنهاد ازبکستان. (۱۳۸۸ خورشیدی)
روز پرهیز خوردن گوشت در نزد زرتشتیان. (نبر)
روز جهانی ” ناشنوایان “.
روز جهانی ” ترجمه “.
نخستين كتاب با دستگاه چاپ “يوهان گوتنبرگ” به چاپ رسيد. (1452 م)
كشف سرزمين نيكاراگوئه در آمريكای مركزی توسط دريانوردان اسپانيا. (1512 م)
“شاه اسماعيل صفوی” از تصرف بحرين از سوی پرتغالیها آگاه شد، و اين خبر ناگوار او را اندوهگین کرد، زيرا به سبب نداشتن نيروی دريايی و اسلحه آتشين نمیتوانست كاری انجام دهد. (1519 م)
“دكتر مورتن” دندانپزشک، برای نخستين بار از “اتر” جهت بيهوش كردن بيمار و كشيدن دندان استفاده کرد. (1846 م)
تصرف شهرهای دمشق و حَلَب به دست انگليس در جريان جنگ جهانی اول. (1918 م)
پايان كنفرانس تاريخی مونيخ در آلمان قبل از جنگ جهانی دوم. (1938 م)
رخداد پرتلفاتترين كودتای قرن بيستم در كشور اندونزی از سوی “ژنرال سوهارتو”. (1965 م)
روز ملی و استقلال “بوتسوانا” از استعمار انگلستان. (1966 م)
كشور آفريقايى “بوتسوانا” با ۵۸۱/۷۳۰ كيلومتر مربع مساحت، در جنوب قاره آفريقا واقع شده است. جمعيت اين كشور بيش از ۱/۵ ميليون نفر است كه عمدتاً سياهپوست و دارای مذاهب قبيلهای هستند. پايتخت بوتسوانا، شهر “گابرون” نام دارد و دارای واحد پول، “پولا” است.
درگذشت “چارلز فرانسیس ريشتِر” مخترع مقياس ميزان بزرگی زلزله. (1985 م)