رِنانی از آن دست کسانی است که بر کرسی استادی تکیه زدهاند و گمان میکنند به پشتوانهی این جایگاه هر چیزی و در هر زمینهای میتوانند بگویند. دربارهی خشک و ترهایی که استاد رنانی دربارهی زبان پارسی بهم بافته به چند نکته بسنده میشود.
۱. اینکه چرا زبان پارسی از هزار سال پیش به این سو در تراز دستوری و ساختاری دگرگونی بزرگی نداشته دلیلهایی زبانشناسانه دارد که مشخصا استادانی همچون ژاله آموزگار و میرجلالالدین کزازی به آن پاسخ دادهاند و پاسخشان بهسادگی در اینترنت جستجوپذیر است. کوتاه سخن اینکه آن دگرگونی بزرگ ساختاری و دستوری که زبان انگلیسی چهارصد پانصد سال پیش از سر گذرانده، پارسی در گذر از پارسی میانه به پارسی نو از سر گذرانده است. دلیل اینکه شاهنامه از دید جملهبندی و ساختار زبان برای ما بیگانه نیست در همین نکته نهفته است.
۲. استاد مغلطه میفرمایند که ما در فارسی برای دموکراسی و بوروکراسی همارز پارسی نداریم! پس مردمسالاری و دیوانسالاری چه هستند؟ اینکه استاد مردمسالاری را نپسندد و همارز خوبی نداند بحث دیگری است که نیاز به استدلال و اثبات دارد. به دیگر سخن، جناب رنانی باید با استدلالهای زبانشناسانه بفرمایید چرا مردمسالاری خوب نیست.
استاد میفرمایند، همانگونه که داریوش آشوری گفته زبان ما فروبسته است! شگفتا! داریوش آشوری در کجای کتاب زبان باز چنین سخنی گفته که ما نخواندهایم؟ به وارونه آنچه جناب رنانی میداوَند (ادعا میکنند) ، داریوش آشوری بارها، مشخصا در کتاب بازاندیشی زبان پارسی، از کسانی که با نگاه منفی و مخالفخوان، راهِ واژهسازی را در زبان پارسی سخت کردهاند، گلایه کرده است. همان کسانی که بی هیچ دلیلی میگویند مردمسالاری همارز خوبی نیست و دموکراسی چیز دیگری است!
استاد میفرمایند پارسی فروبسته است چون برای واژهی دازاین همارز ندارد، بی آنکه بگویند در بسیاری از زبانهای جهان از جمله خود انگلیسی دازاین برابرسازی نشده است. پس با نگاه استاد میتوان حکم کرد که همهی زبانهایی که دازاین را به وَرنام (عنوان) وامواژه پذیرفتهاند، فروبستهاند! ناگفته نماند که در پارسی چند واژه همارز دازاین پیشنهاد شده و به کار رفته است.
دریغمندانه سخنان استاد در این گفتگو چنان دور از دانش بود که به نگرم همین چند خط برای تلنگر به مخاطبان ایشان و نشان دادن بیپایگی سخنان وی بسنده است. و اما سخن پایانی، جناب رنانی، مشکل نه از زبان پارسی که از پارسیزبانانی چون شماست که هنوز گمان میکنند برای روشنفکر نمودن خود باید لگدی به سوی ایران و تاریخ و فرهنگ و زبانش بیندازند.
26 پاسخ
عالی بود .ممنون
استاد رنانی حرفهای درست و منطقی زد زبان فارسی قابلیت واژه سازی ندارد. همچنین فارسی چیزی بنام میانه و قدیم ندارد و ان زبانها موازی بودند و ربطی به فارسی ندارند، بحث علمی جای حب و بغض نیست
با کدام مطالعه همچین ادعایی را میکنید؟ فارسی به ۳ بخش تقسیم میشود و هر ۳ به هم مربوط اند. زبان به صورت خیلی رندوم و الکی و طی یک سال شکل نمیگیرد که میگویید ۳ زبان پارسی امروزی ربطی به پارسی میانه و قدیم ندارد.
واقعا خیلی نفهمی اینکه زبان فارسی از هزار سال پیش تا الان هیچ تغییری نکرده به دلیل اصیل و قدیمی بودن آن است،معلوم است که هیچی از تاریخ و زبان شناسی نمی دانی چون همه زبان شناسان زبان فارسی را به سه دوره فارسی قدیم،میانه و نو تقسیم می کنند و بسیاری از واژگان بومی فارسی نو از فارسی میانه و حتی قدیم ریشه گرفته اند و بیشتر واژگان فارسی میانه با فارسی قدیم شباهت دارند که این نشان دهنده حفظ و قدمت زبان فارسی است.
سلام ببخشید تو اول برو چند تا کتاب را بخوان بعد بیا درباره تاریخ زبان فارسی صحبت کن تو برو کتاب الفهرست ابن ندیم بخوان ببین در زبان پارسی و خط های که در ایران وجود داشته است از قول ابن مقفع چه گفته است حتی نمونه های از آن خط ها را در کتابش آورده است زبان فارسی چکش خور ترین زبان دنيا است کدام زبان دنیا را دیده اید که دستگاه های شعرسازی مثل زبان فارسی داشته باشد
لطف کنید برید کتاب واج شناسی خانم مهری باقری را بخوانید و همینطور کتاب ترکیب در زبان فارسی آقای مقربی را بخوانید تا ببینید قدرت واژه سازی را
ادبیات وزبان پارسی که قرنهاست ازپیچ وخم نامرادیها عبورکرده وامروز تواتسته خودرا درجهان ادبیات گفتاری ونوشتاری حفظ کند.واژه سازی زیرساخت هایی همچون محاوره سیاسی وفن وصنعت دارد که با عقب ماندن هریک از آنها با ورود نامها واصطلاحات مربوط وجهانی بودن ان واژگان جدید کارساز نیست.اما نمی توان ادبیات وزبان پارسی را فاقد معادل سازی دانست این سازوکار با صاحبان کرسی های علمی وصاحب نظران است.مثلا برای واژه سلفی جایگزین خویش انداز انتخاب شد که متاسفانه رسانه های ملی تنها دربرنامه های سرگرمی وطنز از آن استفاده کردند.
آفرین به تحلیل گر، بعضی ها بدون سواد کافی زیاد حرف میزنند زبان پارسی جزو قدیمی ترین و پرمایه ترین زبان هاست
درود بر تو
همان گونه احترام زبان پارسی که روزگاری زبان نخست جهان بود، واجب است احترام به استادان از هر سنخی هر چند در جایی سخنی نادرست گفته باشند، لازم است. نیازی به کنایه و متلک نیست، اصل مطلب را بگویید و بگذارید خوانندگان خود قضاوت کنند.
همچنین از برخی واژه های پارسی (که برای من جدید بودند) بهره بردید سپاسگزارم.
زبان پارسی با پیشینه کهنی که دارد یکی پربارترین زبانهاست و واژه سازی،در آن هم هست.
این زبان چنان پر بار است که پس از ۱۴ سده از یورش تازیان هنوز هم قد خم نکرده و سرافراز ایستاده است
نمونه اش اینکه فرهیخته ای چون کزازی می تواند سخن پارسی بگوید بی انکه حتی واژه ای تازی را بکار برد
یا همین نوشته اندک من که هیچ واژگان تازی در آن بکار نرفته و شما آن اندیشه مرا در می یابید.
با درود
دوست عزیز،زبان عربی سالیانی است که در زبان پارسی ریشه دوانیده است و ناخوداگاه از این کلمات در گفتگوها استفاده میکنیم،مانند کلمه حتی جنابعالی که مدعی هستید هیچ واژه ی عربی بکار نبرده اید(لغت نامه دهخدا).
درود، هز زبانی که دارای پیشوند و پسوند است بدون تردید قابلیت واژهسازی و گسشرش دایره واژگان را دارد.
لحجه فارسی دری چه ربطی به تاریخ و تمدن و هویت ایران دارد.؟
اگر فارسی در این مملکت از بین برود تاریخ و تمدن این ملک به جای خود باقیست.
یک چهارم این مملکت فارسی زبان هستند .
زبانهای خیلی غنی تری از فارسی در این مملکت وجود دارد.
چرا راجع به آموزش در مدارس به زبان سایر اقوام در این مملکت کسی چیزی نمیگوید.؟
بی تردید در این چند دهه اخیر کسانی غیر در خور به کرسی استادی تکیه زده اند و یا در دستگاه های فرهنگی کشور فر نشین شده اند که این آسیب بیش علوم و مهندسی متوجه علوم انسانی بود است.چند دهه پیشتر بزرگانی چون جنابان دکتر کشاورز و آریان پور و دهخدا و …..به و دکتر هشترودی و آل ابراهیم و. دکتر حسابی و دکتر شهرتاش ….استاد بودند و امروز کسانی که گاه با فردوسی و سعدی و حافظ هم آشنایی ندارند یا تنها نام آنها شنیده آمد بر جای آن بزرگان تکیه زده اند .نه هر طرفه کله کج نهاد و راست نشست……
شما معلومه منظورتون چیه فارسی زبان هیچ قوم خاصی نیست بلکه پل ارتباط اقوام ایرانیست پارسی نباشه فرهنگ کل فلات ایران نابود میشه شما که زبان زبان میکنید یه کتیبه سیصد ساله از بقیه زبان ها رو کنید اگه استعمار انگلیس نبود زبان پارسی الان زبان رسمی کل دنیا بود
چه کسی گفته زبان فارسی توان واژه سازی ندارد؟ شکر الکی ریخته. زبان فارسی چنان پیشوند وپس وند و میان وند و هم پهلو گزاری واژه دارد که مرزی برای واژه سازی آن نمی توان شناخت ، زبان های عبری وعرب ودیگر زبان های وزنی از این بابت دشواری دارند وبایدفکری در آینده بکنند.زیرا پس از صرف شدن شماری وزن از یک ریشه ی واژه ای دیگر نمی شود در آن زمینه واژه ساخت ولی فارسی چنین نیست با ابزارش واژه می سازد و واژه ها کوتاه شده با گذشت زمان در پدیدار واژه های نو بکار می روند. برای نمونه پهپاد یک واژه نوساز است این واژه در واژه های خود قرار می گیرد و واژه می سازد مانند پهپاد گردان، پهپاد ران، پهپاد زن، پهپاد گیر.
زبان فارسی برخی از مشکلاتی که زبان انگلیسی وعرب دارد آن ها را هزاران سال پیش برداشته مانند ایست آغاز واژه ای حرف تعریف، حرف های ناخوانا نر وماده بودن واژه ها وشمارش ها ودیگر مشکلات.
زبان فارسی چون فارسی زبانان فراوان و بی اندیشه از دیگر زبانها واژه گرفته اند از توان نماد گزاری واژه ای افتاده است ولی این می شود برطرف شود تنها یک جو غیرت می خواهد که کاسه ی گدایی به هر زبان دراز نکنیم،
ما نماد واژه ای به واژه های بیگانه داده آیم و واژگان خود را فراموش کرده آیم. واژه های مانند جمهور،اقتصاد،انرژی، علم،اجتماع،جامعه،ملت، ملل و واژه های از این نمونه ها که همان روز اول به مغز خود فشار نیاوردیم تا همتراز آن ها بسازیم. ذهن کند وفهم کوتاه تنبلی ذهن فارسی زبانان را نباید به گردن خود زبان گذاشت.
درود!
هیچ زبانی به زبانی دیگر برتری ندارد!
تفاوت در ادبیات آن زبانهاست که آن هم باز جای بحث دارد.
در یک دسته بندی موجز و مختصر؛ زبانهای ایرانی:
۰۱ زبانهای ایرانی باستان: اوستایی، مادی باستان، سکایی باستان و فارسی باستان.
۰۲ زبانهای ایرانی میانه:
_شرقی: بلخی، سکایی، خوارزمی و سغدی؛
_ غربی: غربی شمالی: پهلوی اشکانی؛ غربی جنوبی: پهلوی ساسانی یا فارسی میانه؛
۰۳ زبانهای ایرانی نو: …، آسی و فارسی.
زبان فارسی جزو معدودترین زبانهایی است که سه دورهی تحولی را گذرانده و از هر سه دوره به خطوط متفاوت اثر بر جای مانده است. فارسی باستان به خط میخی: کتیبههای هخامنشی؛ پهلوی(هم کتیبهای و هم کتابی) به خط پهلوی اشکانی یا تورفانی یا مانوی و پهلوی ساسانی یا پهلوی یا همان فارسی میانه که بسیار اثر بر جای مانده است؛ به خط فارسی کنونی که اقلام ششگانهی ثلث، نسخ، تعلیق، ریحان، رقاع و نستعلیق نامیم.
من به زبان های عربی و انگلیسی آشنایی دارم زبان مادری ام کردی است بدون هیچ حب و بغضی به نظرم زبان فارسی زیبا ، نرم ، روان و رساست . این زبان به حنجره وهیچ بخشی از دهان فشار وارد نمیکند لب ها و فک فارسی زبان ها در طول زمان دچار انحراف و تغییر شکل نمی شود چندان نیازی به تکان دان سر و چانه ندارد.اگر زبان فارسی فقط یکی از شاهکارهای فردوسی ، مولوی ، حافظ و سعدی را داشت باید بیش از این حرفها مورد تقدیر قرار گیرد.
شير مادر بر تو حلال اي هموطن
زبان فارسی ما هیچ کم و کاستی نداره و به شدت میشه واژه های جدید ازش ساخت. منتها بحث سر مردمی هست که سواد تاریخی و ملی ندارند. چند نمونه که زیاد میشنویم:
الان تایم نهارمه
این کارو ترای میکنم
پک جدید رسید
آداپته شدن
آدم فلکسیبلی هست
امروز آف خورده
….
و شما ببینید برای هر کدوم چه واژه های زیبای فارسی داریم و متاسفانه همون خیانتی رو که نیاکان ما زمان ورود زبان عربی به فارسی کردند دوباره دارن با زبان انگلیسی تکرار میکنند.
درود بر شما.لطفااین بار نظرم رو منتشر کنید.در جواب آقای مهدی باید بگم من خودم لر هستم و به زبان لری در منطقه وشهر خودم صحبت میکنم ولی اگر زبان رسمی کشور رو بلد نباشم چطور میتونم تو شهر های دیگه با مردم ارتباط برقرار کنم یا مثلاً شما به زبان قوم خودت می نوشتی من متوجه حرفت میشدم.زبان اقوام خیلی خوبه حفظ بشه و تدریس بشه تو مدارس اما در کنار زبان رسمی کشور .
درود بسیار
شوربختانه زبان فارسی در میان دانشگاهیان به درستی فهم نشده و نمیشود؛ بسا سرپیچی و گاه لجبازی نسل نوین با زبان فارسی در هنگامهی دیجیتال نیز به نگرش و رفتار اینان وابسته باشد.
سلام دوستان
با درد بر نویسنده محترم
به نظرم مشکل در زبان فارسی نیست؛ مشکل اصلی در بعضی واژه سازان است که هر چه دل تنگشان خواست می سازند و با بودجه و امکانات وسیعی که دارند رواج می دهند. چنانکه من بیش از ده سال تلاش کردم تا واژه ی زشت و ضد ورزشی “شهرآوَرد” را کنار بگذارند. شهرآوَرد یعنی جنگ شهر ها؛ در حالی که مسابقه جنگ نیست، در ثانی ما معادل آن را در تالشی هنوز داریم؛ واژه ی زیبای ورزنش که آن نیز مانند ورزش در وزیتن پهلوی بُن دارد را تالش های ماسالی برای مسابقه بکار می گیرند. دوستان به خود زحمت نمی دهند تا حد اقل گشتی در میهن خود بزنند و بعد واژه درست کنند. شهرآوَرد(جنگ شهر ها) توهین است به ورزش پر از صلح و سلامتی.
اصلاح و پوزش
«با درد بر نویسنده محترم»(برگرفته از منگفت خودم)
آن فراز در شتاب غلط نوشته شده.
درود بر نویسنده ی محترم درست است.
در ضمن با پستی جدید در وبگاهِ «جهان زبان» به روز شده ام – برای خواندن آن مقاله لطفن روی نام من کلیک کنید.
سپاس از نوشته شما. من مطالب این وبسایت را می خوانم که فارسی زیبا یاد بگیرم. با این وضع که دیگر حتی روزنامه نگاران و مترجمان و نویسندگان و گویندگان تلویزیون هم پارسی حرف زدن بلد نیست و چند خط از روزنامه رسمی که می خوانب پر از غلط دستوری و نگارشی است، مغزم و ذهنم واقعا نیاز دارند به پارسی سلیس و روان و زیبا خواندن. خیلی لذت می برم وقتی متنی می خوام که معادل های زیبای پارسی برای کلمات عربی ارائه می دهم.
بسیار سپاسگزارم و به کار زیبایتان ادامه دهید 💐