مجموعه‌ی تخت سلیمان با آنکه در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفته اما نه‌تنها در عرصه جهانی ناشناخته است بلکه در میان گردشگران داخلی نیز بیگانه مانده و در سال گذشته تنها 60 هزار گردشگر داخلی و 5 هزار گردشگر خارجی از آن دیدن کرده‌اند.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، گستره‌ی تخت سلیمان در سال 1316 به شماره 308 به ثبت آثار تاریخی کشور رسید. بیشتر کارهای انجام گرفته در این گستره از سال 1337 خورشیدی، با حضور پژوهشگران خارجی انجام گرفت. برای نمونه، هیات مشترک کاوش‌های باستان‌شناسی ایران و آلمان 20 سال در این گستره به بررسی و کاوش پرداختند. در سال 1372 خورشیدی، تخت سلیمان درشمار 10 پروژه‌ی سازمان میراث‌فرهنگی جای گرفت و همزمان با این رویداد، پایگاه شکل دائمی به خود گرفت و با جای‌گیری مدیر و کارشناسان، کارهای پژوهش، حفاظت و مرمت و ساخت زیر ساخت‌های گردشگری آغاز شد. در سال 1382 با جای گرفتن این گستره و 6 گستره‌ی دیگر در فهرست میراث جهانی، کارهای پایگاه شیوه‌ی جدی‌تر به خود گرفت، با این همه، مجموعه‌ی میراث جهانی تخت سلیمان از شمار میراث جهانی ایران است که در سال‌های گذشته با دگرگونی همیشگی مدیر پایگاه روبه‌رو بود. چنان که 6 ماه نخست سال 1398 خورشیدی، یک مدیر و در 6 ماه دوم سال مدیری دیگر بر کارهای این پایگاه نظارت داشت.
بخش‌های کاوش نشده‌ی تخت سلیمان
مظفر عباس‌زاده، مدیر پیشین مجموعه میراث جهانی تخت سلیمان، با اشاره به بارندگی‌های شدیدی که در نوروز سال 1398 در کشور روی داد، درباره‌ی کارهایی که در زمان مدیریت او در مجموعه میراث جهانی انجام شده است، گفت: «با تمهیداتی که در نظر گرفته شده بود، بر اثر بارش‌های بهاری مشکلی برای مجموعه پیش نیامد. در این راستا، انجام کارهای گذشته اعم از ساماندهی و اصلاح مسیر دسترسی را در برنامه قرار دادیم که برخی از این پروژه‌ها به دلیل کمبود منابع ناقص ماند».
او ادامه داد: «حدود 30 تا 40 درصد مجموعه‌ی جهانی تخت سلیمان کاوش شده است و سایر بخش‌ها کاوش نشده‌اند. حتا اینگونه احساس می‌شود که نیاز است تا بازنگری درخصوص کاوش‌هایی که در گذشته انجام شده صورت گیرد چنانکه در دهه 80 که فصل جدید کاوش‌ها آغاز شد شاهد کشف آثار بسیار باارزش در در بخش شمالی مجموعه بودیم. در این کاوش‌ها، مهرهای گلی بسیار نادر که وضعیت اداری، سیاسی و مذهبی دوره ساسانی را مشخص می‌کرد، بدست آمد». عباس‌زاده با اشاره به آنکه بعدها در سال 1396 خورشیدی، نیز کاوش‌هایی در گوشه‌ی (:ضلع) جنوبی مجموعه انجام شد، گفت: «چندی پیش طی تفاهم‌نامه‌ای که بین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و دانشگاه درسدن آلمان به امضا رسید، کارهای مطالعاتی مرمت و حفاظت بنای ایوان خسرو مجموعه میراث فرهنگی و گردشگری تخت سلیمان تکاب با حضور گروه آلمانی آغاز شد. با توجه به آنکه قرارداد هیات آلمانی تمام شده، نتوانستیم قرارداد را برای ادامه مرمت و ساماندهی ایوان غربی تمدید کنیم و هنوز تامین اعتبار نشده است. در این میان هنوز داربست‌ها به دور ایوان پابرجاست».
ناشناختگی جهانی تخت سلیمان
امیر مطلوبی، مدیر مجموعه‌ی میراث جهانی تخت سلیمان، با اشاره به آنکه یکی از مشکلات میراث جهانی تخت سلیمان ناشناختگی جامع در میان گردشگران داخلی و خارجی است، گفت: «به منظور معرفی هرچه بهتر و بیشتر این مجموعه میراث جهانی درصدد ساخت فیلم‌های معرفی برآمده‌ایم. ضمن آنکه زیرساخت‌های گردشگری شهرستان نیز ضعیف است و راه‌های دسترسی به مجموعه نیز با مشکل روبه روست. البته اکنون به دلیل شیوع ویروس کرونا، بازدیدکننده نداریم و بازدید مجازی را فعال کرده‌ایم».
مدیر مجموعه‌ی میراث جهانی تخت سلیمان افزود: «در سال 1399 نیز اداره روند قبلی را شاهد خواهیم بود ولی بیشتر درخصوص معرفی مجموعه متمرکز خواهیم شد و زیرساخت‌های گردشگری را بیشتر مورد توجه قرار می‌دهیم. از راه‌های دسترسی و ارتباطی گرفته تا تابلوهای راهنما را اصلاح و درست خواهیم کرد؛ چراکه معتقد هستیم مجموعه تخت سلیمان با وجود آنکه ازجمله میراث جهانی ایران است اما نه تنها در میان گردشگران خارجی ناشناخته مانده بلکه گردشگران داخلی نیز شناخت کاملی از این میراث و جاذبه ندارند».
به گفته‌ی مطلوبی در سال 1398، مجموعه‌ی میراث جهانی تخت سلیمان 60 هزار گردشگر داخلی و 5 هزار گردشگر خارجی داشت که در سنجش با دیگر مجموعه‌های میراث جهانی، بسیار اندک است و بی‌گمان نیاز به توسعه و معرفی بیشتر را گوشزد می‌کند.
