در روزهای گذشته تصویرهایی از فعالیت لودرهایی در راه قله الوند پخش شده است که در حال ویران کردن کوه هستند. باوجود اینکه گفته میشود این کار با مجوز اداره منابع طبیعی درحال انجام است، مدیرکل منابع طبیعی استان همدان میگوید که این اداره هیچگونه پروانهای (:مجوزی) برای این کار صادر نکرده است و اکنون در حال بررسی است که این جادهکشی، راهشکافی و ویرانی راه است یا اصلاح آن.
اگرچه مهدی صفیخانی، معاون محیط زیست طبیعی ادارهکل حفاظت محیط زیست استان همدان در گفتوگو با ایسنا این اطمینان را میدهد که «جاده جدیدی در گنجنامه احداث نشده و اقدامات در حد بهسازی و ترمیم جاده خاکی است که از گذشته در منطقه وجود داشته است»، اما تا روشن شدن سبب این تخریبها و پاسخگویی نهادها نگرانیها همچنان ادامه دارد.
به گفتهی صفیخانی؛ «طبق مشاهدات و بررسیهای میدانی که شخصا امروز -چهارشنبه ۷ خردادماه ۹۹- از منطقه داشتم هر گونه ریختن آسفالت در جاده را تکذیب میکنم. بنده امروز شاهد بهسازی در این جاده بودم و نمیتوانم رد یا تایید کنم که عرض جاده کم یا زیاد شده است و قطعا در این مورد دستگاههای متولی باید پاسخگو باشند.»
اسفندیار خزایی، مدیر کل منابع طبیعی استان همدان، در اینباره به ایسنا میگوید: «اداره منابع طبیعی استان همدان درخصوص جادهکشی در مسیر کوهستان الوند مجوزی صادر نکرده است. البته باید این نکته را در نظر گرفت که مدیریت بخشی از شهر همدان بر اساس مصوبه شورای عالی معماری برعهده اداره راه و شهرسازی استان است. بر این اساس، حریمی تعیین شده است که مدیریت داخل حریم با اداره راه و شهرسازی و مدیریت خارج از آن با اداره منابع طبیعی است».
مدیرکل منابع طبیعی استان همدان با اشاره به اینکه بخشی از این جادهکشی در حریم اداره راه و شهرسازی و بخش دیگر آن در حریم منابع طبیعی رخ داده است، گفت: «منابع طبیعی استان همدان هیچگونه مجوزی را برای این جادهکشی صادر نکرده است».
خزایی با بیان اینکه همکاران من در اداره منابع طبیعی بیدرنگ پس از آگاهی از جادهکشی در دشت میشان مسیر قله الوند در محل حضور پیدا کردند، گفت: «در حال حاضر این جادهکشی متوقف شده و تصاویری که از محل گرفته شده در حال بررسی است. چراکه ابتدا باید این نکته مشخص شود که این اقدام راهشکافی و تخریب مسیر بوده یا اصلاح یک مسیر».
وی ادامه داد: «اکنون در حال بررسی این موضوع با همکاری اداره راه و شهرسازی هستیم. چنانچه اثبات شود که این جادهکشی راه شکافی و تخریب عرصه است برخورد قانونی انجام خواهد شد».
مدیرکل منابع طبیعی استان همدان در پاسخ به این پرسش که آیا این تخریب به دلیل نصب تلهکابین در مسیر کوه است، گفت: «تا زمانی که بررسیهای خود را تکمیل نکنیم نمیتوانیم علت دقیق این اتفاق را اعلام کنیم».
بر پایهی سخنان کنشگران میراث فرهنگی همدان، جادهکشی در پیادهراه معروف زیگزاگ که کوهنوردها از میدان میشان به سمت قله میرفتند، روی داده است. زمزمهها این بود که قرار است در این مسیر جادهکشی شود و نهادهای گوناگونی مانند هلالاحمر و مسوولان تلهکابین گنجنامه نیز پیگیر اجرایی شدن آن بودند، اما هر بار از سمت برخی دستگاهها مانند شورای شهر یا نهادهای دیگر مخالفتهایی میشد. گفتنی است که بخشی از کوهستان الوند در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسیده است.
کامران گردان، فرنشین (:رییس) شورای اسلامی شهر همدان نیز به خبرنگار ایسنا میگوید: «ما مخالف هرگونه ساختوساز و تخریب کوهستان و محیط زیست هستیم و باید بررسی شود که این اقدام با چه هدفی انجام شده است و آیا مسائل زیست محیطی و حفظ منابع طبیعی درنظر گرفته شده است یا خیر؟»
وی با بیان اینکه شاهد عریض شدن جاده قدیمی این منطقه هستیم، میافزاید: «این اقدام در محدوده خارج از شهر اتفاق افتاده و شورای شهر اطلاعات کاملی از آن ندارد اما باید پیگیری شود و با توجه به اینکه شهرداری مجوزی برای آن صادر نکرده احتمالا مجوز توسط منابع طبیعی داده شده است».
حسین قراباغی، فرنشین کمیسیون اقتصاد، سرمایه گذاری و گردشگری شورای اسلامی شهر همدان نیز در اینباره میگوید: «دیروز در صحن شورا این قضیه مطرح شد اما به هیچ عنوان بحث آسفالت مسیر مطرح نبود بلکه مقرر بود جاده تعریض و مسیرهای آبرو با بتن و سنگکاری بهسازی شود.»
قراباغی با بیان اینکه قرار است هموندان (:اعضای) شورا بازدید میدانی از منطقه داشته باشند، پافشاری میکند: «جاده قدیمی تعریض شده است و در دست بررسی شورای شهر قرار دارد و حتما نتیجه به رسانهها اعلام خواهد شد. اینکه چه کسانی مجوز این کار را دادهاند نیاز به بررسی دارد و گزارش آن فعلاً کامل نشده است اما در یکی دو روز آینده اطلاعات کامل و اعلام میشود.»
اما در همین راستا یکی از طبیعتگردان و کنشگران محیط زیست استان همدان از رخداد تخریب در دره گنجنامه به نام سلامت و به کام ویرانگران طبیعت خبر میدهد و میگوید: «چندی پیش در شورای شهر همدان و در کمیسیون گردشگری مباحثی در زمینه احداث جاده سلامت مطرح شد و از دیروز گزارشهایی مبنی بر جادهکشی در دل کوه منتشر میشود به طوریکه سنگ های گرانیت عظیمی کنده شده و جادهای در دره گنجنامه ایجاد شده است».
بهنام نادری با بیان اینکه باغداران آن محوطه مشغول ترمیم جاده هستند و صحبت از حضور ماشین های سنگین در منطقه را داشتند، ادامه میدهد: «متاسفانه شاهد تخریبهای زیادی در الوند هستیم، منطقهای که به عنوان میراث ناملموس و طبیعی به ثبت رسیده اما بخشی از آن به جادهای به نام سلامت تبدیل شده است.»
این کنشگر زیستبوم در دنباله میگوید: «هم اکنون جاده معروف به زیگزاگ در دره گنجنامه کاملا تغییر شکل پیدا کرده و دهها درخت در حاشیه این جاده کاشته شده است و اینک در جادهای که تنها امکان عبور یک خودروی امدادی هلال احمر به سمت میدان میشان مهیا بود، عریض شده و خودروهای مختلف در حال تردد هستند.
نادری با اشاره به اینکه روشن نیست چگونه و با چه پروانهای چنین اتفافی افتاده و حتا درختکاری انجام شده است، یادآوری میکند: «معلوم است زمانی که مردم نمیتوانستند به علت شیوع کروناویروس به طبیعت بیایند، خاکبرداری و درختکاری انجام شده است اما اینکه با چه مجوزی بوده، نمیدانیم و منابع طبیعی هم هنوز پاسخی نداده است.»
نکته درخور نگرش این است که نه محیط زیست، نه منابع طبیعی و نه شورای شهر، هیچ یک خبر ندارند که در شهر چه میگذرد؟ چه کسی یا کسانی اقدام به جادهکشی در دل کوه الوند کردهاند و پروانهی این کار ازسوی چه نهادی صادر شده است؟