یادوارههای پیداشده از کاوش دخمهی تاریخی ترکآباد شهرستان اردکان در بهار سال ۱۳۹۶ به امین اموال فرهنگیتاریخی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد سپرده شد و سه گونه از یادمانهای فلزی بهدستآمده که دستخوش آسیبهای ناشی از خوردگیهای فراوان بودند بازسازی و نگهداری شدند.
به نقل ازایسنا، ساشا ریاحی مقدم، سرپرست دستیاری میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد با اعلام این خبر گفت: دخمهی ترکآباد با توجه به شواهد ظاهری و شیوهی اجرای تاقهای استودان آن وابسته به روزگار ایلخانی است. این بنا یک نمونهی بیهمتا از کنشگری(:فعالیت)های اجتماعی و فرهنگی هازمان(:جامعه) زرتشتیان در این بخش به شمار میرود.
وی با گفتن اینکه دخمه ترکآباد یزد در مهرماه ۱۳۸۲ با شمارهی ۱۰۴۲۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، گفت: گردنبد، انگشتری با نگین فیروزه و یک حلقه، سه یادوارهی تاریخی هستند که پس از کشف در یادمان تاریخیِ دخمه ترکآباد، به دست امین اموال فرهنگی تاریخی اداره کل سازمان میراث فرهنگی بازسازی شدند.
الهه خاکباز الوندیان، امین اموال فرهنگیتاریخی اداره کل میراث فرهنگی استان یزد نیز در اینباره گفت: گردنبد پیدا شده از جنس نقره است که با خوردگیهای سبز روشن و تیره پوشیده شده بود. ابتدا این یادواره با پنبه، برس نرم و ابزار دندانپزشکی به شیوهی مکانیکی تمیز شد، سپس با استفاده از محلولهای شیمیایی با درصد پایین پاکسازی و پایدار شد.
وی افزود: حلقهی پیدا شده، یادوارهای است از جنس آهن که با خوردگیهای نارنجی، زرد و سفید پوشیده شده بود. انگشتری با سنگ فیروزه نیز از جنس نقره با خوردگیهای سبز روشن و تیره که در بخش حلقه دارای کمبود است پاکسازی و تثبیت شد.
به گفتهی الوندیان، این یادوارههای تاریخی پس ازبازسازی در مخزن امن اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد نگهداری میشوند.
گفتنی است دخمهی ترکآباد اردکان، یادمانی بازمانده از روزگار ایلخانی در سدهی هشتم است و در کوی دیلم روستای ترک آباد، شهرستان اردکان جای دارد. این یادمان تاریخی، از خشت و گل و چینه ساخته شده و دارای ۳۰ اتاق جداگانه است. زرتشتیان برای در امان ماندن از آزار و اذیت دشمنان در روزگار ایلخانی به مکان دوری که اکنون ترک آباد است گریخته و سکونت یافتند. گمان میرود آنها با زرتشتیان همدوره و ساکن در هندوستان نیز نامهنگاری میکردند.
